Wojny husyckie 1419-1436 |
Wojny husyckie czyli ruch religijno-społeczny w Czechach o silnych akcentach narodowych. Męczeńska śmierć Husa wywołała wzburzenie w Czechach. Zaczęto usuwać księży sprzyjających papiestwu, a kościoły przekazywać duchowieństwu uznającemu naukę Husa.
Nastąpiła powszechna sekularyzacja majątków kościelnych. Równocześnie szerzył się ruch społeczno-narodowy. Chłopi wystąpili przeciw feudałom świeckim, niemieckiej szlachcie i cesarzowi. W 1419 r. plebs miejski dokonał pogromu niemieckiego patrycjatu w Pradze i obalił radę miejską. W tym roku umarł król Wacław IV. Prawo do tronu posiadał jego brat znienawidzony w Czechach cesarz Zygmunt Luksemburski. O relizację tego prawa musiał on wystąpić zbrojnie. Poparł go papież zainteresowany w zwalczaniu ruchu husyckiego. Cesarz i papież zorganizowali pięć krucjat przeciw husytom. Wszystkie zakończyły się niepowodzeniem. W 1422 r. husyci pod dowództwem Jana Żiżki z Trocnowa odnieśli świetne zwycięstwo w bitwie pod Niemieckim Brodem. Odparłszy najazd niemieckim, huscyi wkroczyli do Saksonii, Brandenburgii i Prus. Jednakże brak jedności w obozie husyckim nie pozwolił im odnieść ostatecznego zwycięstwa.
Umiarkowane ugrupowanie utrakwistów (tj. domagających się komunii pod dwiem postaciami), złożone z panów, najbogatszych rycerzy i mieszczan, prócz nabożeństw w języku czeskim i sekularyzacji dóbr kościelnych, nie wysuwało żadnych żądań społecznych i politycznych.
Ugrupowanie taborytów (nazwa od twierdzy Tabor), do którego należeli zubożali rycerze, biedniejsi rzemieślnicy i chłopi domagało się utworzenia wolnych gmin kościelnych bez wyższej hierarchii duchownej, a ponadto głosiła hasła równości i walki z uciskiem.
W Bitwie pod Lipanami (39 maja 1434 r.) oddziały szlachty czeskiej złożonej z katolików i utrakwistów zadały taborytom klęskę. Utrakwiści uznali Zygmunta Luksmeburskiego królem Czech. Po długich tarciach i pertraktacjach Zytgmunt w 1436 r. objął tron Czeski.
W wyniku klęski rewolucyjnego ruchu husyckiego w Czechach ustalił się ustrój stanowy z przewagą szlachty. Program Husa, w którym postulował on równość społeczną nie został urzeczywnistniony. Chłopi w ciągu XV w. popadli w zupełną zależność od szlachty i zostali przywiązani do ziemi. Natomiast zmniejszyły się w Czechach wpływy niemieckie.
Bibliografia:
- Stanisław Arnold, Władysław Kurkiewicz, Adam Tatomir, Wiesław Żurkowski, Dzieje Świata, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1976.
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Znajdujące się w portalu artykuły nie zawsze prezentują opinie zgodne ze stanowiskiem całej redakcji. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanych artykułów, by to zrobić wystarczy podać swój nick i wysłać komentarz. O naszych artykułach możesz także porozmawiać na naszym forum. Możesz także napisać własny artykuł i wysłać go na adres naszej redakcji.
dzieki