„Tygrys z Poznania” - R. Siegert - recenzja


Twierdza Poznań była wznoszona i modernizowana przez większość XIX oraz początek XX wieku. Pod koniec II Wojny Światowej była silnie bronionym punktem w pasie obrony niemieckiej. W Poznaniu wydawana jest obecnie seria o nazwie Festung Posen 1945, która poświęcona jest walkom o miasto Poznań w roku 1945. Pamiętnik Richarda Siegierta, Tygrys z Poznania, stanowi już siódmą pozycję w tej serii.

Autorem książki Tygrys z Poznania jest Richard Siegert. W 1941 roku jako młody chłopak został wcielony do Wehrmachtu. Po uzyskaniu przeszkolenia w charakterze piechura oraz kierowcy pojazdu opancerzonego trafił na front. Podczas działań służył między innymi w 664. Batalionu Ciężkich Niszczycieli Czołgów walczącym w rejonie Witebska. Podczas niemieckiego odwrotu został ciężko ranny w rejonie Tylży, przez co został przetransportowany do Turyngii, skąd po odbyciu rekonwalescencji, został ponownie skierowany na front. Został przydzielony do jednostki zapasowej stacjonującej w Olsztynie, jednak do niej nie dotarł i koniec wojny zastał go w Poznaniu1. Po wojnie trafił do radzieckiej niewoli. Swoje wspomnienia spisał w 1962 roku.

Opis „poznańskiego” etapu wojskowej doli Richarda Siegerta, a więc treści książki, rozpoczyna się w chwili, gdy autor zostaje zatrzymany wraz z towarzyszami podróży na dworcu w Poznaniu. Pociąg, którym miał dojechać do Olsztyna został odwołany. On  i inni żołnierze zostali sformowani i wcieleni do garnizonu poznańskiego. Szukając dla siebie miejsca Richard Siegert dowiedział się, że w mieście znajdują się trzy czołgi2. Po odnalezieniu dowódcy jednego z nich okazało się, że potrzebuje on celowniczego, na co idealnie nadawał się Siegert. W kolejnych rozdziałach autor opisał poszczególne działania, w których brał udział.

Przykładem może być zniszczenie czterech czołgów T-34 stojących jeden koło drugiego, które opisano w rozdziale 103. Walki, w których brał udział autor, trwały prawie do końca lutego. W dniu 22 lutego 1945 roku z rozkazu generała majora Gonella przeprowadzono ostatni kontratak4.  Był skierowany na lotnisko nazwane „łąką zepellinów” i zakończył się klęską. Twierdza została zdobyta, a żołnierze, którzy przeżyli dotychczasowe walki zostali wzięci do niewoli. Autor opisał sposób, w jaki Rosjanie traktowali żołnierzy niemieckich. Przez pierwsze kilka tygodni jeńcy przetrzymywani byli w Poznaniu, dopiero później przetransportowano ich do Rosji. Richard Siegert trafił do obozu jenieckiego w Karelii. Wraz z kompanami najpierw zbudowali ów obóz, a następnie pracowali przy produkcji cegieł. Zniewolenie kończy się po 5 latach, wraz z lipcem 1949.

Książka została podzielona na dwie części. W pierwszej z nich, zawierającej 29 krótkich rozdziałów, został ujęty opis pobytu i walki na terenie Poznania. Natomiast druga, podzielona na 14 rozdziałów skonstruowanych w ten sam sposób jak w części poprzedniej, zaczyna się w chwili wyjazdu z Poznania na wschód, do obozu w Karelii. Polskie wydanie książki posiada notę od wydawcy oraz wstęp do polskiego wydania autorstwa Richarda Siegerta. Oprócz tego, odrębny wstęp znajduje się w pierwszej części. Książka jest bogato ilustrowana. Posiada 52 przypisy , które wyjaśniają czytelnikowi pewnie niedopowiedzenia, które można znaleźć w tekście. Wynikają one z doskonałej znajomości tematu przez autora, przez co nie opisywał on tego, co było dla niego oczywiste. Pomijając niedomówienia stosowane przez autora, język jakim się posługuje jest czytelny i nie sprawia kłopotu w odbiorze przekazywanej treści. W książce znajduje się krótka charakterystyka jego przyjaciela - Gefreitera Alfreda Leupolda. Oprócz tego znajduje się tabela porównująca stopnie żołnierzy Wehrmachtu oraz SS do stopni polskich. Pozycja została wydana w miękkiej okładce. Widnieje na niej zdjęcie czołgu Siegierta (PzKpfw VI-Tygrys) stojącego na jednej z ulic Poznania.

Książka Tygrys z Poznania jest przejmującym opisem walk oraz życia w twierdzy jak i w radzieckim obozie jenieckim. Język jakim posługuje się autor, pomijając przemilczenie niektórych oczywistych dla autora informacji, jest klarowny. Forma, w jakiej Richard Siegiert przedstawił swój wojenny los trafia do czytelnika i pozwala spojrzeć na żołnierzy niemieckich nie jak na marionetki wielkiego Führera, ale jak na ludzi honoru.

Plus minus:
Plusy:

+ duża ilość zdjęć, w tym zdjęć autora, zarówno z opisywanego okresu jak i współczesnych
+ umieszczenie map
+ przypisy  wyjaśniające pewne niedomówienia istniejące w tekście
+ żywa narracja
Minusy:
- brak opisu ogólnej sytuacji na froncie

Tytuł: Tygrys z Poznania
Autor:
 Richard Siegert
Wydanie: 2010
Wydawca: Vesper, POMOST
ISBN: 978 – 83 – 61524 – 65 - 6
Stron: 144
Oprawa: miękka
Cena: ok. 30 zł
Ocena recenzenta: 8.5/10

  1. R. Siegiert, Tygrys z Poznania, Poznań  2010, s. 11-13. []
  2. Dwie Pantery i jeden Tygrys, Ibidem, s. 32. []
  3. Ibidem, s. 38-42. []
  4. Ibidem, s. 71. []

Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Opinie i ocena zawarte w recenzji wyrażają wyłącznie zdanie recenzenta, nie musi być ono zgodne ze stanowiskiem redakcji. Z naszą skalę ocen i sposobem oceny możesz zapoznać się tutaj. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanej recenzji, by to zrobić wystarczy podać swój nick i e-mail. O naszych recenzjach możesz także porozmawiać na naszym forum. Na profilu "historia.org.pl" na Facebooku na bieżąco informujemy o nowych recenzjach. Możesz także napisać własną recenzję i wysłać ją na adres naszej redakcji.

Zostaw własny komentarz