GRU — W. Suworow — recenzja

Dopóki w 1978 r. Wiktor Suworow, oficer GRU, nie uciekł do Wielkiej Brytanii, na Zachodzie nie wiele wiedziano o radzieckim wywiadzie wojskowym. Główny Zarząd Wywiadowczy (ros. Главное Разведывательное Управление, Gławnoje Razwiedywatielnoje Uprawlenije, w skrócie GRU) (pol. Główny Zarząd Wywiadowczy Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej) to jeden z najbardziej tajemniczych i skutecznych wywiadów świata. Autor tej książki odsłania nam rąbek tajemnicy.

Wiktor Suworow (właśc. Władimir Rezun) jest dość znany polskiemu czytelnikowi. Napisał m.in.: bestsellerowe Akwarium, cykl Lodołamacz o II wojnie światowej, historię Specnazu czy Żołnierzy Wolności, powieść opisującą radziecką interwencję w Czechosłowacji w roku 1968, w której Suworow brał udział jako czołgista. Był on także oficerem wywiadu wojskowego GRU w Genewie, skąd uciekł na Zachód. Za ten czyn do dziś ciąży na nim zaoczna kara śmierci.

Autor, gdy pisał książkę w 1984 r., nie miał wątpliwości, które państwo na świecie posiada najpotężniejszy wywiad – był nim Związek Radziecki, a ta monstrualna służba bez odpowiednika w dziejach ludzkości to KGB, Komitet Bezpieczeństwa Państwowego. Specjaliści nie byli zgodni co do tego, które państwo może jako drugie poszczycić się  prężnie działającym wywiadem. Prawda jest zaskakująca: to również Związek Radziecki, a służba ta nazywa się GRU, Główny Zarząd Wywiadowczy Sztabu Generalnego.

W założeniu książka ta miała być materiałem instruktażowym dla wąskiego grona specjalistów wywiadu i kontrwywiadu, później jednak autor opracował ją tak, by nadawała się dla szerszego kręgu odbiorców. Suworow w poszczególnych rozdziałach opisuje historię wywiadu wojskowego, jego wzloty i upadki, rywalizację KGB-GRU, by następnie przejść do konkretnych członów tej organizacji-ośmiornicy. Opisuje szczegółowo jego centralę, jednostki zdobywające i analizujące informacje, wywiad marynarki wojennej oraz służby pomocnicze.

W części drugiej autor omawia rolę „nielegalnych”, opisuje działalność rezydentury, życie agenta i jego pracę oraz sposoby dokonywania meldunków. Nie zapomina o wywiadzie operacyjnym, rozpoznaniu taktycznym (GRU dysponuje nawet 25 tys. żołnierzy różnych jednostek, w tym ok. 10-12 tys. komandosów, tzw. Specnazu GRU), a nawet o szkoleniach i przywilejach personelu. Summa summarum, autor opisał wszystko, co widział, a jako wysoki oficer - wiedział niemało. Z tej też przyczyny został skazany na karę śmierci.

Jako że nie jest to fabularyzowana książka, może czasem wydawać się zbyt hermetyczna, a i język wywiadowczo-wojskowy na pewno nie należy do najłatwiejszych. Suworow opisuje jednak rzetelnie i szczegółowo jeden z najpotężniejszych wywiadów świata. Dla zainteresowanych historią ZSRR jest to lektura obowiązkowa.

Plus/minus

Na plus:

+ ciekawa narracja, język

+ interesujący temat

+ dobra praca tłumacza Jarosława Kotarskiego

+ szczegółowość

+ poręczne wydanie

+ załączniki – szefowie radzieckiego wywiadu wojskowego, wyżsi oficerowie GRU, wybrane akcje z historii GRU

Na minus:

– hermetyczny temat

Tytuł: GRU  

Autor: Wiktor Suworow

Wydawca: REBIS

Rok wydania: 2016

ISBN: 978-83-7510-572-8

Liczba stron: 216

Oprawa: twarda

Cena: ok. 30 zł

Ocena recenzenta: 8/10

^{Korekta: Jagoda Marek}