Aleksandra Czyż
Artykuł autorstwa:
„Będzie o ten list wielka awantura”. Geneza i powstanie Listu 34. Część 2
14 marca 1964 r. Antoni Słonimski – przywódca grupy opozycyjnych członków Związku Literatów Polskich – złożył w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów krótki tekst podpisany przez 34 pisarzy i naukowców. Pomimo skromnej formy, uznaje się go za jeden z pierwszych protestów przeciwko polityce kulturalnej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Jak doszło do powstania dokumentu nazwanego Listem 34?
„Będzie o ten list wielka awantura”. Geneza i powstanie Listu 34. Część 1
14 marca 1964 r. Antoni Słonimski – przywódca grupy opozycyjnych członków Związku Literatów Polskich – złożył w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów krótki tekst podpisany przez 34 pisarzy i naukowców. Pomimo skromnej formy, uznaje się go za jeden z pierwszych protestów przeciwko polityce kulturalnej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Jak doszło do powstania dokumentu nazwanego Listem 34?
Obraz społeczeństwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w prozie Marka Hłaski - część II
„To wiek dwudziesty (…): Izolda mieszka w burdelu, a Tristan pije z sutenerami na rogu”1. Tymi słowami gorzko charakteryzuje rzeczywistość lat 50. Grzegorz – jeden z bohaterów Ósmego dnia tygodnia – i taki jej wizerunek jest widoczny w większości utworów Marka Hłaski. Na podstawie kilku pozycji pochodzących z polskiego okresu jego twórczości postaram się naszkicować […]
Obraz społeczeństwa Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w prozie Marka Hłaski - część I
„To wiek dwudziesty (…): Izolda mieszka w burdelu, a Tristan pije z sutenerami na rogu”1. Tymi słowami gorzko charakteryzuje rzeczywistość lat 50. Grzegorz – jeden z bohaterów Ósmego dnia tygodnia – i taki jej wizerunek jest widoczny w większości utworów Marka Hłaski. Na podstawie kilku pozycji, pochodzących z polskiego okresu jego twórczości, postaram się naszkicować […]
„Błazen – wielki mąż”. Przedstawienie Stańczyka na obrazach Jana Matejki i Leona Wyczółkowskiego
Czasy ostatnich Jagiellonów nazywane są „złotym wiekiem„ państwa polskiego. Nastąpił wtedy rozkwit renesansu, widoczny także w sztuce. Nie wolno zapominać o mecenacie królewskim, dzięki któremu możliwe było m.in. zbudowanie Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu zwanej ”perłą renesansu”. Wszystko to obserwował ktoś mający bliski dostęp do króla i żadnego formalnego wpływu na politykę. Stańczyk – owiany legendą nadworny […]
„Głos pokolenia„ czy ”zdrajca ojczyzny”? Recepcja prozy Marka Hłaski w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
Marek Hłasko to dzisiaj pisarz-legenda. Niestety, coraz częściej opinia o nim kształtowana jest przez pryzmat jego biografii, często niejasnej i przez wielu wypaczanej, bez zwracania uwagi na twórczość. Nie dziwi to z uwagi na ciekawy sposób życia, specyficzne zachowanie, otaczającą go atmosferę skandalu, spotęgowaną przez tajemniczą śmierć. Warto jednak przyjrzeć się nie tylko sylwetce pisarza, […]
15 faktów o Janie Husie
Jan Hus był człowiekiem, który w dobie Wielkiej Schizmy zaproponował nowy kierunek rozwoju Kościoła. Dla jednych to heretyk, dla innych – ortodoksyjny piewca reform. Naraził się wyższemu duchowieństwu, papieżowi oraz władzy świeckiej. Wydając na niego wyrok śmierci, biskupi przyczynili się do radykalizacji ruchu husyckiego i utrwalenia pamięci o jego twórcy.
Rozwój prasy na ziemiach polskich pod zaborami
W XVIII w. rozpoczęła się modernizacja prasy i zaczęto jej używać w celach politycznych, czego przykładem był „Monitor„. Wtedy też pojawiły się pierwsze czasopisma literackie, takie jak ”Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”. Upadek państwa, którego dopełnieniem był trzeci rozbiór, oczywiście znalazł też odzwierciedlenie w życiu kulturalnym, w tym w funkcjonowaniu rynku prasowego, który do wybuchu I […]
„Już ustały kul świsty, teraz groźne są listy” – sprawa Listu 34
„Ograniczenie przydziału papieru na druk książek i czasopism oraz zaostrzenie cenzury prasowej stwarza sytuację zagrażającą rozwojowi kultury narodowej. Niżej podpisani, uznając istnienie opinii publicznej, prawa do krytyki, swobodnej dyskusji i rzetelnej informacji za konieczny element postępu, powodowani troską obywatelską, domagają się zmiany polskiej polityki kulturalnej w duchu praw zagwarantowanych przez Konstytucję Państwa Polskiego i zgodnych z […]
Żydzi, masoni i przemysłowcy − Radom od rozbiorów do powstania listopadowego
Radom to miasto, które wszyscy kojarzą, ale niewielu odwiedziło. Podobnie jest z jego historią – znamy najpopularniejsze fakty, ale jeżeli zagłębimy się w jakiś okres, dostrzegamy, jak mało informacji mamy. Średniowiecze i czasy nowożytne, kiedy to miejsce prężnie się rozwijało, są względnie znane. Postanowiłam więc pokrótce przedstawić życie miejskie w okresie od rozbiorów do powstania […]
