Historia najnowsza opisuje współczesne losy danego państwa lub grupy państw.

Kategoria: Historia najnowsza

Skąd się wzięło bykowe? Czyli PRL-owski podatek dla bezdzietnych, nieżonatych i niezamężnych

Skąd się wzięło bykowe? Czyli PRL-owski podatek dla bezdzietnych, nieżonatych i niezamężnych

Bykowe to dodatkowy podatek dla bezdzietnych, nieżonatych i niezamężnych, który obowiązywał w PRL-owskiej Polsce w latach 1946-1973. Podatek dla tych grup obywateli podwyższało się nawet o 20%.

Afera FOZZ – „matka wszystkich afer”

Afera FOZZ – „matka wszystkich afer”

W aferze FOZZ nic nie było przypadkowe: na czele Funduszu stanął człowiek komunistycznego wywiadu wojskowego, a w jego władzach byli politycy, którzy przez całe lata odgrywali istotną rolę w życiu publicznym. Śledztwo powierzono zaufanemu prokuratorowi i przez lata robiono wszystko, aby winni gigantycznej defraudacji nigdy nie ponieśli zasłużonej kary.

Reforma walutowa w Polsce w 1950 r.

Reforma walutowa w Polsce w 1950 r.

Po okresie II wojny światowej, manifeście PKWN, dojściu komunistów do władzy i szybkiej próbie odbudowy kraju nadszedł 30 października 1950 r. Na podstawie ustawy o zmianie systemu pieniężnego Polacy po raz kolejny stracili dobytek swojego życia. Jak w krótkim czasie najłatwiej zdobyć pieniądze na budowanie gospodarki socjalistycznej? Odpowiedź jest bardzo prosta: od obywateli.

Minimalizm, neopozytywizm, realizm… Rzecz o Stanisławie Stommie

Można zadawać sobie dzisiaj pytanie, czy bez wsparcia i doświadczenia katolików świeckich wykształciłaby się opozycja antysystemowa w PRL? Z pewnością tak, ale byłaby uboższa ideowo, ponieważ opierałaby się tylko na lewicy. Teraz trzeba zadać drugie pytanie, czym byliby katolicy świeccy bez Środowiska „Znak” i Stanisława Stommy? Prawdopodobnie podporządkowaliby się komunistom, zasilili szeregi emigracji, więźniów lub […]

Jak błędy polityczne zatopiły Imperium Brytyjskie

Jak błędy polityczne zatopiły Imperium Brytyjskie

Jednym z ważniejszych wydarzeń historii powszechnej jest błyskawiczny i definitywny rozpad Imperium Brytyjskiego. Niektórzy składać go będą na karb anonimowych procesowych dziejowych, jednakże większą rolę odegrała błędna diagnoza zagrożeń dla przyszłości Imperium ze strony angielskich elit przed I wojną światową. Za głównego wroga Anglicy uznali w 1914 r. Niemcy, podczas gdy ówczesna racjonalna ocena sytuacji […]

Werner Heisenberg – dylematy uczonego w czasach totalitaryzmu

Werner Heisenberg – dylematy uczonego w czasach totalitaryzmu

Wiek XX był okresem niespotykanego wcześniej w historii ludzkości naukowego i technologicznego postępu, który zrodził zarówno szanse, jaki zagrożenia. Jednym z nich była możliwość budowy broni jądrowej, zdolnej zniszczyć cywilizację. Za sprawą totalitaryzmów poprzedniego stulecia uczeni stanęli wobec nowych dylematów moralnych. Jednym z gigantów nauki, którego prace miały decydujące znaczenie dla rewolucji w fizyce, był […]

Tygodnik Powszechny w przestrzeni społeczno-politycznej stalinowskiej Polski

Tygodnik Powszechny w przestrzeni społeczno-politycznej stalinowskiej Polski

Zakończenie II wojny światowej i „wyzwolenie” Polski spod okupacji hitlerowskiej spowodowało wyjście ocalałej inteligencji z podziemia oraz powrót z wewnętrznej emigracji. Szczególnie odczuwalne było to w uniwersyteckim Krakowie. Właśnie tam, w środowisku skupionym wokół ks. abp. Adama Stefana Sapiehy, narodziła się myśl wydawania katolicko-społecznego czasopisma.

Kulisy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce w 1981 r. w dokumentach sowieckich. Co naprawdę chciał wtedy osiągnąć Wojciech Jaruzelski?

Kulisy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce w 1981 r. w dokumentach sowieckich. Co naprawdę chciał wtedy osiągnąć Wojciech Jaruzelski?

Za dwa lata (w 2021 r.) minie 40 lat od wprowadzenia w Polsce stanu wojennego. W świadomości znacznej części społeczeństwa wciąż pokutuje stereotyp, jakoby Wojciech Jaruzelski zdecydował się na ten bolesny dla ludności krok w celu zapobieżenia inwazji sowieckiej w Polsce. Ujawnione jednak po 1991 r. dokumenty sowieckie zadają jednoznaczny kłam tej tezie…

Polityka kulturalna bolszewików w okresie rządów Lenina (1917–1924) – kultura w służbie ideologii

Polityka kulturalna bolszewików w okresie rządów Lenina (1917–1924) – kultura w służbie ideologii

Reżim bolszewicki w Rosji od samego początku dążył do stworzenia „nowego społeczeństwa„, które nie powinno mieć nic wspólnego z dotychczasowym. Jednym z najważniejszych środków do realizacji tego celu była „polityka kulturalna„, która zakładała instrumentalizację kultury w służbie ”jedynej słusznej idei”.

Siedem niezwykłych lat – Konferencja Episkopatu Polskiego wobec wyzwań lat 1963–1970

Siedem niezwykłych lat – Konferencja Episkopatu Polskiego wobec wyzwań lat 1963–1970

Nawiązując do tytułu, może paść pytanie: dlaczego akurat ten okres był niezwykły? Przede wszystkim dlatego, że nastąpiło wtedy wiele zmian: rewolucja seksualna, wojna w Wietnamie, strajki studenckie, podbój kosmosu, a ponadto ferment w łonie Kościoła.