Pokój westfalski 1648


Pokój Westfalski
Data Miejsce/a Strony Okoliczności
24 października 1648 Münster i Osnabrück (w Świętym Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego)
  • W Münster Habsburgowie austryjaccy (cesarz Ferdynand III) : Francja (Ludwik XIV, kardynał Jules Mazarin) i jej sojusznicy
  • W Osnabrück Habsburgowie austryjaccy : Szwecja
Wielostronny traktat międzynarodowy kończący zmagania wojny trzydziestoletniej 1618-1648
Postanowienia
Granice i terytoria Polityka Ustrój Religia
  • Święte Cesarstwo Rzymskie i Habsburgowie rezygnują z: Górnej i Dolnej Alzacji, twierdz (Breisach, Phillipsburg, Sundgau) oraz trzech biskupstw (Metz, Toul, Verdun) w Lotaryngii na rzecz Francji
  • Święte Cesarstwo Rzymskie uznaje niepodległość i suwerenność Związku Szwajcarskiego
  • Święte Cesarstwo Rzymskie i Hiszpania uznają pełną suwerenność Republiki Zjednoczonych Prowincji Niderlandów
  • Bawaria zwraca Austrii Górną Austrię.
  • Szwecja uzyskała: Pomorze Przednie, wyspę Rugię, arcybiskupstwo Bremy (bez miasta Brema) i Verden oraz prowincje Thedinghausen i Wildeshausen.
  • Brandenburgia uzyskała: Pomorze Tylne i biskupstwa (kamieńskie, Halberstadt, Minden) oraz arcybiskupstwo magdeburskie
  • Książę Meklemburgii otrzymał biskupstwo Schwerin
  • Król Szwecji i Francji gwarantami pokoju.
  • Król Francji miał prawo wysyłyania przedstawiciela na obrady Sejmu Rzeszy
  • Wolne Miasta Cesarskie nabyły równe z książcymi prawo głosy na Sejmie Rzeszy
  • Podział Palatynatu pomiędzy: księcia Bawarii (Palatynat Górny), Karola Ludwika (Palatynat Dolny) oraz syna Fryderyka V
  • Potwierdzono obowiązujące prawa i przywileje cesarza, elektorów, książąt i innych stanów Rzeszy
  • Potwierdzenie aktu Ferdynanda III z 1644 r.
  • Zakaz dziedziczenia Palatynatu Dolnego przez elektorów Bawarii w razie wymarcia linii palatynackiej
  • Potwierdzenie postanowień pokoju augsuburskiego z 1555 r. (cuius regio, eius religio - czyja władza, tego religia)
  • Kalwinizm uznany za legalne wyznanie w trzeciej Rzeszy (obok Katolicyzmu i Luteranizmu)
  • W przypadku konwersji księcia Rzeszy, która nastąpiła po 1624 r., poddani tego władcy zachowują stare wyznanie

 

Skutki
  • Niewątpliwie największy sukces podpisując ten traktat odniosła Francja.
  • Francja stała się gwarantem ustroju Rzeszy Niemieckiej, czyli gwarant słabej władzy cesarskiej.
  • Francja uzyskała Alzację, która będzie do 1945 r. punktem spornym pomiędzy Francją, a Niemcami.
  • Nie powiodła się ostatecznie walka katolickich Habsburgów z protestantami.
  • Wzrosło znaczenie elektorów saskiego i brandenburskiego.
  • Pokój uniemożliwiał zjednoczenie rzeszy i silną władzę cesarską.

Bibliografia:

  1. Norman Davies, Europa, Znak, 2006
  2. Zbigniew Wójcik, Historia powszechna. Wiek XVI-XVII, PWN, 2007

Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Znajdujące się w portalu artykuły nie zawsze prezentują opinie zgodne ze stanowiskiem całej redakcji. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanych artykułów, by to zrobić wystarczy podać swój nick i wysłać komentarz. O naszych artykułach możesz także porozmawiać na naszym forum. Możesz także napisać własny artykuł i wysłać go na adres naszej redakcji.

Zostaw własny komentarz