„Sojusz Piłsudski-Hitler” - J. Choiński - recenzja

Janusz Choiński rysuje przed nami bardzo wiarygodny obraz historii Polski przedwojennej. Autor za cel postawił sobie przyjrzenie się na nowo roli II Rzeczypospolitej w ładzie powersalskim. Przejrzał dokumenty polskie, niemieckie, sowieckie i francuskie i  na ich podstawie nakreślił historię, która w sposób dość zasadniczy odbiega od tego, czego uczy się w szkołach.

Autor, nie uzurpując sobie miana zawodowego historyka, chce po prostu przedstawić, jego zdaniem, spójny i prawdziwy obraz dwudziestolecia. Głównym tematem dzieła jest naturalnie dyplomacja i polityka prowadzona przez II RP w stosunku do państw ościennych. Autor wytyka tutaj błędy, ukazuje niewykorzystane sytuacje i możliwości, przedstawiając przy tym cele, oraz pobudki polskich i zagranicznych polityków. Sam tytuł może wydawać się tylko chwytem reklamowym, zapewnić jednak należy, iż autor bardzo starannie tłumaczy o jaki to sojusz chodzi, i czy znajduje on potwierdzenie w źródłach. Zresztą w samej książce znajdziemy mnóstwo cytatów. Autor, jak sam we wstępie pisze, wyzbył się tzw. warsztatu, aby uniknąć oskarżeń o jego niezachowanie, przyjął styl popularnonaukowy.

Sojusz Piłsudski-Hitler to pierwsza część trylogii pod tytułemEuropa 1933-1939 - Zaczarowane koło zaprzeczeń tycząca się, ogólnie mówiąc, okresu od odzyskania niepodległości do śmierci Józefa Piłsudskiego i  związanymi z nią przetasowań na polskiej arenie politycznej. Postacią spajającą całe dzieło jest Marszałek i jego wizja Polski. Wizja silnego kraju o aspiracjach mocarstwowych i co najważniejsze z realnymi szansami na ich spełnienie. Podstawą doktryny Marszałka, było utrzymywanie przyjaznych stosunków z przynajmniej jednym z wielkich sąsiadów. O czym chyba zapomniał Minister Spraw Zagranicznych RP Józef Beck. W drugiej części dzieła to właśnie on staje się główną postacią, autor wysnuwa nawet tezę o chorobie umysłowej ministra Becka. Jednak jest to już temat następnej części.

Autor bardzo swobodnie operuje piórem. Często odbiega w dygresje, jednak nadaje to książce bardziej swobodnego charakteru, dzięki temu lektura nie jest nużąca, jak to czasem bywa przy niektórych pracach historycznych. Frapująca jest także okładka, a w zasadzie zdjęcie z okładki, na którym widzimy Adolfa Hitlera i innych dygnitarzy Trzeciej Rzeszy uczestniczących w mszy żałobnej za duszę Józefa Piłsudskiego. Mnie właśnie zachęciła ta okładka, kiedy przypadkowo natknąłem się na tę książkę.

Należy wspomnieć o kontrowersjach jakie budzi książka Janusza Chińskiego. Już sam fakt, że autor sam musiał wydać swoje dzieło, o czymś świadczy. Istnieje grono ludzi, którzy niechętnie widzą burzenie mitów, które sami, przecież, budowali. Dlatego autor, nie mógł znaleźć poparcia dla swojej pracy w gronie historyków. Jednym z niewielu, którzy zainteresowali się pracą Janusza Chińskiego, był, nieżyjący już niestety, profesor Paweł Wieczorkiewicz. To on odnalazł czas i chęci aby wspomóc autora swoją wiedzą, wprowadzając niezbędne korekty, oraz pochwalić dociekania naukowe

„[…]stwierdzenie choroby umysłowej Józefa Becka, którego trafność uderzyła mnie najbardziej, również sprawa ryska - zasługują na wnikliwe przeanalizowanie[…]” - słowa profesora odnośnie roboczej wersji opracowania.

Miał też być autorem przedmowy do całej trylogii, jednak nie doczekał już zakończenia prac autora nad dziełem. Zmarł bowiem 23 marca 2009 r.  Jak wspomniałem, autor sam wydał książkę, nie doczekała się ona wielu recenzji, ani reklamy, nie można jej też kupić w największych księgarniach. Jednak warto się postarać i zdobyć tę pozycję, ponieważ w sposób znaczący poszerza ona horyzonty myślenia o historii Polski.

Plus minus:
Na plus:
+ nowatorskie tezy
+ praca w pełni niezależna
+ cytaty
+ zdjęcia
Na minus:
- brak bibliografii (być może jest na końcu całej trylogii)

Tytuł: Sojusz Piłsudski-Hitler
Autor: Janusz Choiński
Wydawca: Choinski Janusz
Data wydania: 2009
ISBN/EAN: 978-83-925991-2-8
Liczba stron: 192
Cena: ok. 35 zł
Ocena recenzenta: 9/10