Przegląd nowości wydawniczych (17 listopada-07 grudnia 2010)

Przesunięty lekko w czasie, ale jest. Przedstawiam Wam kolejny raport o nowościach książkowych, które możecie znaleźć w sklepach, a które pojawiły się w ciągu ostatnich dwóch tygodni. Zapraszam więc do zapoznania się z prawie 40 pozycjami.

Niestety, dla miłośników Starożytności mam tylko jedną nową książkę i to też taką, która pewnie nie wszystkich zadowoli. Mowa o Monety republiki rzymskiej Bartosza Awianowicza (Wydawnictwo Literat), w którym znaleźć można nie tylko opisy monet i ich historie, lecz także wiele legend związanych z urzędnikami monetarnymi, co zapewne uatrakcyjnia lekturę.

Jeszcze gorzej jest w przypadku Średniowiecza, które nie doczekało się żadnej nowej pracy. ZwolennicyNowożytności będą już jednak bardziej zadowoleni, gdyż mogą przeczytać trzy teksty, wszystkie związane z historią I Rzeczpospolitej. Pierwszy z nich to Hetmani zaporoscy w służbie króla I Rzeczpospolitej, pod red. P. Krolla, M. Nagielskiego oraz M. Wagnera (Wydawnictwo INFORTeditions), w którym czytelnik znajdzie nie tylko sylwetki najwybitniejszych dowódców, lecz także informacje na temat wojska zaporoskiego i kozaczyzny. Drugi to Powstanie kozackie 1638 Alberta Borowiaka (Wydawnictwo INFORTeditions), który przybliża mało znane wydarzenia znane jako powstanie kozackie 1638 roku na Ukrainie i działania militarne w jego czasie. Ostatnia już pozycja to Rozkwit i upadek I Rzeczpospolitej, pod red. Richarda Butterwicka (Bellona). Jest to zbiór prac, które przedstawiają z punktu widzenia wydarzeń europejskich, różne aspekty I Rzeczpospolitej w ciągu kilkuset lat.

O cztery kolejne książki mogą się za to wzbogacić pasjonaci XIX wieku. Pierwszą z nich jest praca Paolo Gulisano, pt.Zapomniane powstanie. O ludziach, którzy rzucili wyzwanie Napoleonowi (Wydawnictwo Bratni Zew), czyli historia Andreasa Hofera, człowieka, który stał się bohaterem w czasie obrony Tyrolu przed wojskami Napoleona Bonaparte. Z kolei Tomasz Strzeżek postanowił przedstawić przebieg bitwy, która zakończyła się wielkim zwycięstwem wojska polskiego w czasie Powstania Listopadowego w tekście Stoczek - Nowa Wieś 1831 (Bellona). Pozostałe dwie pozycje to Amunicja wojskowa 1840-1870 Wojciecha Czarniawskiego (Wydawnictwo Norbertinum), w której opisanego zostało, jak rozwijała się amunicja wojskowa w XIX wieku, a także jak skonstruowane były niektóre bronie oraz Emigracja postyczniowa 1863 roku, pod red. Eugeniusza Niebelskiego (Wydawnictwo KUL), czyli przedstawienie sylwetek i losów najbardziej znanych ludzi życia publicznego i politycznego, którzy wyjechali za granicę po upadku Powstania Styczniowego.

Chyba nikogo już nie dziwi, że jak zawsze najwięcej nowych książek związanych jest z XX wiekiem. Pozwoliłem je sobie podzielić na różne kategorie. Pierwsza z nich, to te prace, które są związane z historią Polski do 1945 roku i jest ich aż 6. Bohater spod Ossowa. Ks. Major Ignacy Skorupka (1893-1920) Jacka Giejło (Oficyna Wydawnicza Rytm) przybliży nam postać jednego z bohaterów bitwy pod Ossowem w 1920 roku, kapelana Wojska Polskiego Ignacego Skorupki. Dowiemy się nie tylko o jego udziale w walkach, lecz także o wcześniejszym życiu i formach upamiętnienia go po śmierci. Niepokonani. 1920, wojna polsko-bolszewicka Witolda Sienkiewicza (Wydawnictwo Demart) oprócz historii związanej z walkami o Warszawę w 1920 roku zawiera również mnóstwo nieznanych dotąd zdjęć, reprodukcji dokumentów i map, które jeszcze lepiej pozwolą poznać tamte wydarzenia. Kolejarze w Katyniu i innych miejscach kaźni i męki. Biogramy i dokumenty, tom I Bronisława Twardawy (Wydawnictwo Norbertinum) jest pozycją przywracającą pamięć o prześladowanych i mordowanych przez Hitlerowców, Sowietów i polskich komunistów pracownikach Polskich Kolei Państwowych, którzy w czasie wojny działali na rzecz Polski. Z kolei Wileński III/5 Dywizjon Myśliwski Łukasza Łydżby (Wydawnictwo Vesper) przybliży nam historię, organizację i członków jednego z wielu dywizjonów myśliwskich walczących w czasie Kampanii Wrześniowej 1939 roku. Ostatnie dwie prace to albumy.Kolory wojny. Oblężenie Warszawy w barwnej fotografii Juliena Bryana (Fundacja Ośrodka Karta) zawiera wiele zdjęć z walk o Warszawę w 1939 w tym jedyne kolorowe fotografie zrobione przez człowieka sympatyzującego z Polską. Natomiast Poznań 1945 Macieja Karalusa (Wydawnictwo Vesper) zawiera prawie 40 zdjęć i dokumentów ikonograficznych przedstawiających boje toczone o Poznań w 1945 roku.

Druga kategoria to książki związane w jakiś sposób z Hitlerem i III Rzeszą. Hitler. Anatomia zła George’a Victora (Wydawnictwo Wołoszański) to próba zrozumienia działań Hitlera poprzez analizę jego osobowości i psychiki dokonana przez psychoterapeutę. Z kolei w Twarzy Hitlera Claudia Schmolders (Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria) stara się poprzez zbadanie wspomnień ludzi mających bezpośredni kontakt z Hitlerem odpowiedzieć na kilka pytań związanych z tym, co da się wyczytać z twarzy dyktatora. W swym tekście Rumunia. Zapomniany sojusznik Hitlera Dennis Deletant (Bellona) stara się przybliżyć motywy jakie kierowały Ionem Antonescu, który rządził Rumunią w czasie II Wojny Światowej i zdecydował się na sojusz z III Rzeszą. Ostatnie dwie pozycje to Haniebny pokój Frederica Spottsa (Świat Książki) czyli przedstawienie jak zachowywali się najbardziej znani ludzie świata sztuki wobec działań Nazistowskich Niemiec oraz Enigma Hugh Sebaga Montefiore (Świat Książki), w której autor przybliża historię niemieckiej maszyny do kodowania tajnych akt oraz próby złamania szyfru przez Aliantów.

W trzeciej kategorii znalazły się dwie książki związane z osobą Stalina. Są to Pretorianie Stalina. Sowieckie służby bezpieczeństwa i wywiad na ziemiach polskich 1939-1945 Piotra Kołakowskiego (Bellona), dzięki której czytelnik może się zapoznać z działaniami sowieckich agentów na terenach Polski w czasie II Wojny Światowej oraz Partyzanci Stalina na Ukrainie Aleksandra Goguna (Bellona), w której autor na podstawie mało znanych źródeł stara się przedstawić akcje oddziałów partyzanckich na Ukrainie.

Czwarta kategoria to pozycje związane z historią powszechną XX wieku. Messerschmitty nad Sofią Stojana Stojanowa (Maszoperia Literacka) przybliża walki powietrzne między Aliantami a Bułgarią w czasie II Wojny Światowej, dzięki wspomnieniom jednego z pilotów biorących w nich udział. Z kolei Tajemnice Mussoliniego. Pamiętniki 1932-1938, pod red. Mauro Suttory (Bellona) to zbiór najbardziej prywatnych sekretów Benito Mussoliniego, które opisała w swych pamiętnikach jego kochanka Claretta Petacci. Wojna absolutna Chrisa Bellamy’ego (Prószyński Sp. z.o.o.) dokładnie opisuje zaś bitwy jakie były toczone między III Rzeszą, a ZSRR w czasie II Wojny Światowej.

Piątą i zarazem ostatnią kategorią są teksty związane z historią Polski po 1945 roku. Pierwsza to PRL na widelcu, którą „przyrządził” Błażej Brzostek (Wydawnictwo Baobab) i która porusza nietypowy temat jedzenia w PRL, dzięki czemu czytelnik może poznać zwyczaje żywieniowe, miejsca, w których jadano i wiele innych rzeczy związanych z pożywianiem się w czasie PRL-u. Natomiast Wielkie ucieczki. O ludziach, którzy zbiegli z PRL-u Jerzego Skoczylasa (Wydawnictwo Zwierciadło) to historia licznych ucieczek ludzi z PRL-u, którzy chcieli lepszego życia, a nie mogli normalnie wyjechać za granicę. Ostatnia praca to Historia dyplomacji polskiej, t. VI, pod red. Wojciecha Materskiego i Waldemara Michowicza (Polski Instytut Spraw Międzynarodowych) pozwoli poprzez źródła poznać polską politykę zagraniczną w latach 1945 - 1989.

Drugie miejsce pod względem ilości nowych pozycji nieoczekiwanie zajęły książki związane z historią przekrojową, jest ich aż 8. Na początek te związane z Polską. Pierwsza to Wielka Historia Polski Sławomira Leśniewskiego (Wydawnictwo P.H.W. Fenix), czyli jak łatwo się domyślić kompendium wiedzy o dziejach naszego państwa na przestrzeni kilkunastu stuleci. Następne dwie prace są autorstwa Janusza Królikowskiego - Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego A-H oraz Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego I-M (Wydawnictwo Adam Marszałek), które przybliżają sylwetki wszystkich najwyższych dowódców wojskowych Polski na przestrzeni wielu lat. Ostatnia zaś pozycja to Prasa Narodowej Demokracji 1886-1939, pod red. Anety Dawidowicz i Ewy Maj (Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej), która poprzez analizę gazet związanych z Endecją pozwala zdecydowanie lepiej poznać jej idee, działania i członków.

Jak nie trudno policzyć, przekrojowych książek o historii powszechnej też jest cztery. Dwie pierwsze to dokładne przedstawienie dziejów dwóch państw, przybliżające ich wydarzenia polityczne, kulturalne, społeczne i gospodarcze. Są to Historia państw świata w XX i XXI wieku. Bułgaria Tadeusza Czekalskiego (Wydawnictwo Trio) oraz Historia państw świata w XX i XXI wieku. Kuba Marcina Gawryckiego (Wydawnictwo Trio). Kolejna praca to Bitwy decydujące o losach Europy Środkowej, pod red. Janusza Gmitruka (Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego) - zbiór 16 artykułów, dzięki którym czytelnik lepiej zrozumie znaczenie takich bitew, jak np. pod Grunwaldem 1410, Wiedniem 1683, czy Warszawą 1920. Ostatni tekst z kategorii książek przekrojowych to Historia świata. Atlas ilustrowany (Wydawnictwo Demart), który dzięki ponad 1500 ilustracji w łatwy sposób pozwoli poznać najważniejsze wydarzenia (głównie polityczne i wojskowe), jakie miały miejsce na przestrzeni wielu stuleci.

Mam też niezłą wiadomość dla tych, którzy najbardziej lubią powieści historyczne, niekoniecznie ściśle (lub też w ogóle) trzymające się faktów. Dostępne są bowiem cztery nowe książki tego typu. Pierwsza z nich, Abelard. Miłość, rozum i pasja Andrea Pamparana (Wydawnictwo Bratni Zew) to barwna opowieść rozgrywająca się w średniowieczu o wielkim uczuciu jakie łączyło Heloizę i Abelarda, który był również z gorącym konflikcie ze św. Bernardem z Clairvaux. Druga to 1661 Yvesa Jego (Świat Książki), czyli historia osadzona we Francji po śmierci kardynała Mazariniego. Trwa walka o schedę po nim, w którą wplątany zostaje aktor przez przypadek posiadający teczkę mogącą odkryć niesamowitą tajemnicę religijną. Trzecim tekstem są Skrzypce Hitlera Igala Shamira (Świat Książki) - agent Mosadu stara się wyjaśnić zagadkę z czasów II Wojny Światowej, kiedy to Hitler kazał rozstrzelać grającego dla niego muzyka, po jego prośbie o wsparcie badań nad postacią Salomone’a Rossiego. Ostatnia już powieść historyczna to Jaskółki z Monte CassinoHeleny Janeczek (Wydawnictwo Replika). Jest to próba opowiedzenia o losach żołnierzy walczących pod Monte Cassino poprzez wspomnienia biorących udział w tej bitwie.

I to by było na tyle. Nowych książek jest tyle, że jestem pewien, iż każdy znalazł coś dla siebie. Następna relacja, jak zawsze, za dwa tygodnie. Miłej lektury