„Termopile 480 p.n.e. Ostatnia walka Trzystu” - N. Fields - recenzja

Bitwa pod Termopilami jest jedną z nielicznych bitew w historii, której udało się wejść w szeroki krąg kultury masowej. Została bowiem ona przedstawiona zarówno na kartach powieści, komiksu1, a także trafiła na ekran kinowy2. Doczekała się jednak przede wszystkim licznej literatury historycznej, zarówno tej w wersji naukowej jak i popularnej. Do tej drugiej zalicza się praca Nica Fieldsa3, która została najpierw wydana w osprejowskiej serii Campaign, która w 2008 roku doczekała się polskiego wydania.

Nic Fields rozpoczyna swoją książkę od krótkiego przedstawienia wydarzeń poprzedzających tytułową bitwę. Kolejno przechodzi do zaprezentowania sylwetek walczących wodzów i armii, którymi dowodzili. Następnie przedstawia nam powiązaną z Termopilami bitwę morską u przylądka Artemizjon. Po niej następuje zaprezentowanie bitwy pod Termopilami i wydarzeń, których po niej zaszły. Na koniec przedstawił stan obecny pola bitwy.

Przechodząc zaś do samej zawartości pracy. Na wstępie należy zwrócić uwagę, że Autor podaje w niej skrótowe informacje dotyczące ustroju spartańskiego i ściany Behistun, które wielu może uznać za zbędny dodatek. Umieszczono je na pewno ze względu na angielskiego czytelnika. Znaczną jej część (s. 21–47) poświęcił prezentacji ścierających się wojsk i ich planom (s. 47–55) umożliwiając czytelnikowi zapoznanie się pokrótce ze specyfiką, charakterem i przewagami obu armii. Opisy bitew stanowią nieco ponad 1/3 jej treści. Bitwa pod Artemizjonem jako poboczna do głównego tekstu, została tylko przez niego zarysowana. Same Termopile zaś zostały przedstawione w bardzo plastyczny sposób, stanowiąc dosyć dobrą rekonstrukcję tego starcia.

Niewątpliwą zaletą tej pozycji jest lekki i przyjemny język Autora, co wraz z niewielką objętością sprawia, że Termopile…czyta się bardzo szybko. W niektórych miejscach może on jednak trochę irytować, w szczególności wtedy kiedy Autor używa współczesnych określeń i zwrotów. Tu w szczególności należą się pochwały dla tłumacza – Jana Szkudlarka, który dokonał bardzo dobrego przekładu, oddając wiernie styl Autora. Należą się one również redakcji, która umieściła przypisy wyjaśniające niektóre zastosowane przez Autora określenia i odnośniki do polskich tłumaczeń źródeł.

Bibliografia pracy składa się z kilkudziesięciu pozycji przede wszystkim w języku angielskim. Oprócz opracowań dotyczących samej bitwy znajdują się w niej prace dotyczące historii Sparty i Persji. Stanowiąc podstawową bazę literatury dla czytelnika, który chce poszerzyć swoją wiedzę na jej temat. Ponadto wydawca umieścił wybrane pozycje w języku polskim. Co jest niewątpliwie dużym plusem.

Jeżeli chodzi o kwestię edytorską to prezentuje się ona bardzo dobrze. Wydawca zachował ją zgodnie z oryginałem. Składa się na nią kilkadziesiąt zdjęć i ilustracji, przedstawiających zarówno współczesny wygląd Termopil jak i uzbrojenie i wyobrażenia walczących. Wśród nich są trzy pełne plansze przedstawiające wybrane epizody bitwy, do których załączono dodatkowo ich opis. Ponadto w pracy umieszczono siedem starannie wykonanych map, z których trzy prezentują sytuację pod Termopilami.

Komu można polecić tą książkę? Przede wszystkim osobom, które zaczynają swoją przygodę z wojnami perskimi, którzy ze względu na niewielką ilość prac w rodzimym języku powinni być tym bardziej z niej radowani. A także miłośnikom głośnego filmu 300, którzy chcą się zapoznać z prawdziwym obrazem wydarzeń, które stały się kanwą najpierw dla komiksu, a następnie filmu nakręconego na jego postawie. Bardziej wymagających czytelników pozostaje tylko odesłać do zamieszczonej w pracy bibliografii.

Plus minus:
Na plus:
+ styl autora
+ dobra jakość tłumaczenia
+ praca redakcji
+ ilość ilustracji
+ ilość i jakość map
+ oprawa edytorska (papier, okładka)
+ bibliografia
+ wybór prac w języku polskim
Na minus:
- użycie w niektórych miejscach współczesnych określeń
- nic godnego uwagi

Tytuł: Termopile 480 p.n.e. Ostatnia walka Trzystu
Autor: Nic Fields
Wydawca: Egis
Data wydania: 2008
ISBN/EAN: 9788373967106
Liczba stron: 96
Oprawa: miękka
Cena: ok. 30 zł
Ocena recenzenta: 7.5/10

1. Autorstwa Franka Millera – 300. [↩]
2. O Termopilach nakręcono do tej pory dwa filmy „300 Spartan„ Rudolpha Maté z 1962, a także ”300” w reżyserii Zacka Syndera wszedł do kin w 2006 roku. [↩]
3. Rozpoczynał karierę jako biochemik, później wstąpił do Royal Marines. Po zakończeniu służby wojskowej wrócił na uczelnię i zdobył tytuł magistra, a później doktora historii starożytnej na uniwersytecie w Newcastle. Był wicedyrektorem British School w Atenach, a następnie wykładowcą historii starożytnej na uniwersytecie w Edynburgu. Obecnie jest samodzielnym autorem i badaczem; obecnie mieszka w południowo-zachodniej Francji (za notką na wewnętrznej stronie okładki). [↩]