„Żydzi. Naród, historia, religia” - Leo Trepp - recenzja

Na okładce publikacji autorstwa Leo Treppa możemy przeczytać „Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o judaizmie, ale do tej pory nie mieliście kogo zapytać”. Niewątpliwie cytat ten może stanowić doskonały opis tej książki. Żydzi. Naród, historia, religia stanowi bowiem bogate kompendium wiedzy, przeznaczone nie tylko dla osób zaczynających swoją przygodę z judaizmem.

Publikacja została podzielona na cztery części, które odpowiednio charakteryzują historię narodu żydowskiego - począwszy od starożytności, poprzez średniowieczne prześladowania, aż po czasy emancypacji w XIX wieku, osadnictwo Żydów w Stanach Zjednoczonych i powstanie państwa Izrael – źródła żydowskiej duchowości, kabałę oraz kalendarz świąt żydowskich.

Autor publikacji – niemiecko-amerykański rabin i teolog - charakteryzuje Żydów i judaizm poprzez pryzmat czterech elementów: Tory, Boga, kraju i micwy. Tora stanowi prawo żydowskie, ale jest także esencją życia, najważniejszym wyznacznikiem postępowania i punktem odniesienia. Żydzi to naród wybrany, mający szczególne przymierze z Bogiem, to istota relacji ze Stwórcą stanowi oś życia przedstawicieli tego narodu. Niezwykle ważne dla wszystkich Żydów jest terytorium obecnego Izraela będące ucieleśnieniem odwiecznego dążenia do posiadania własnego skrawka ziemi. Ostatnim elementem jest micwa czyli nakaz Boży; to poprzez wypełnianie micwy Żyd nadaje sens swojemu życiu.

Historia narodu żydowskiego zostaje opisana bardzo szczegółowo przez Treppa. Począwszy od historii Abrahama, poprzez charakterystykę życia Żydów w średniowieczu: okres krucjat i prześladowań aż po emancypację, poszukiwań tożsamości, Holokaust i historię Izraela. Część historyczna zawiera nie tylko opis wydarzeń, ale także biografie i dokonania najważniejszych przedstawicieli narodu żydowskiego takich jak: Moses Mendelssohn, Teodor Herzl czy Martin Buber. W rozdziale tym można znaleźć także liczne informacje na temat powstawania Talmudu i Miszny oraz innych pism, na których opiera się religia żydowska, a także relacji pomiędzy Żydami, a wyznawcami innych religii. W obiektywne opisy autor wplata także wątki osobiste, ale są one nieliczne na tle całej publikacji. Wątpliwość może budzić jednostronny obraz dotyczący państwa Izraela i jego historii, jednak zapewne przeszkodą do uzyskania neutralnego opisu była tutaj narodowość samego autora.

Kolejny rozdział poświęcony jest źródłom żydowskiej duchowości jakimi są Tora i Talmud. Poszczególne księgi Tanachu (nazywanego przez chrześcijan Starym Testamentem) są przedstawione bardzo szczegółowo, a autor uzupełnia swoje wywody licznymi cytatami. W publikacji można odnaleźć także komentarze najważniejszych rabinów jak chociażby Rasziego.

Ostatnie rozdziały publikacji poświęcone są kabale, pozycji kobiety w judaizmie oraz charakterystyce świąt żydowskich. Trepp porusza także tematykę związaną z koszernym jedzeniem, codzienną modlitwą oraz ważnymi uroczystościami w życiu codziennym jak bar micwa czy małżeństwo.

Trudno uwierzyć, że autorowi udało się w sposób klarowny i ciekawy przedstawić tak wiele aspektów związanych z kulturą i religią żydowską na 448 stronach. Publikacja ta stanowi mini encyklopedię czy też podręczny leksykon. W zapoznaniu się z jej treścią pomaga szczegółowy podział na rozdziały i podrozdziały.

Ogromną zaletą publikacji jest ukazanie różnic i podobieństw pomiędzy odmianami judaizmu: ultra ortodoksją, ortodoksją, judaizmem konserwatywnym i reformowanym. Czytelnik dzięki temu zdaje sobie sprawę z istnienia różnych nurtów religijnych, a co za tym idzie różnych społeczności żydowskich.

Książka Leo Treppa z pewnością rozbudza ciekawość i inspiruje do głębszego poznawania kultury żydowskiej.

Plus minus:
Na plus:
+ klarowny układ treści publikacji
+ przystępny język
+ dużo treści merytorycznych przedstawionych w łatwy sposób
+ ukazanie różnych odłamów judaizmu
Na minus:
- brak obiektywizmu przy opisywaniu niektórych zdarzeń historycznych
- sporadyczne używanie zwrotów kolokwialnych o nacechowaniu emocjonalnym

Tytuł: Żydzi. Naród – Historia – Religia
Autor: Leo Trepp
Wydawnictwo: Cykada
Data wydania: 2009
ISBN/EAN: 978-83-60279-37-3
Liczba stron: 448 stron
Cena: 32,90 zł
Oprawa: miękka
Ocena recenzenta: 7/10