„Ius municipale, to jest prawo miejskie magdeburskie...” - P. Szczerbic - recenzja

W przypadku książki pt. Ius municipale, to jest prawo miejskie majdeburskie, nowo z łacińskiego i z niemieckiego na polski język z pilnością i wiernie przełożone„ recenzent staje przed trudnym zadaniem. Dzieje się tak dlatego, iż jego oczom ukazuje się tekst prawny, którego nijak nie da się zrecenzować. Z tego też względu wypada jedynie ocenić publikacje i wartość dodaną samej „ustawy”.

„…każda Rzeczpospolita nie tylko zbrojną obroną,
ale i prawem umocniona i utwierdzona bywa”.
[Paweł Szczerbic]

Publikacja wydana przez Grzegorza M. Kowalskiego to reprint wydanego w 1581 roku we Lwowie przekładu na język polski zbioru magdeburskiego prawa miejskiego - Ius municipale…, co w owym czasie stało się zasługą wybitnego polskiego prawnika XVI wieku - Pawła Szczerbica. O wadze tego dzieła, stanowi fakt, iż Ius municipale… obok innego źródła w postaci Speculum Saxonum, stanowiło filar prawa miejskiego, począwszy od XIV stulecia. Problem polegał jednak na tym, że wspomniane akty prawne były w dużej mierze nieuporządkowane pod względem regulacji prawnej w odniesieniu do poszczególnych gałęzi prawa. Mimo iż pierwsze zasługi w przedmiocie tłumaczenia i opatrzenia przepisów prawa  miejskiego komentarzem przypadły w udziale innemu znakomitemu prawnikowi - Bartłomiejowi Groickiemu i jemu de facto należy się palma pierwszeństwa w tej mierze, to jednak Paweł Szczerbic udostępnił przetłumaczoną na język polski pełną regulację Ius municipale… oraz usystematyzował tę regulację, co nadaje tekstowi przejrzysty i ze wszech miar logiczny układ.

Ius municipale… to przepisy zarówno z zakresu prawa publicznego, jak i regulacje prywatnoprawne. Zakres przedmiotowy opiera się w szczególności na prawie cywilnym i jego poszczególnych działach, choć nie brakuje przepisów z innych dziedzin prawa materialnego (także procesowego). Największe zainteresowanie czytelnika budzą przede wszystkim poszczególne archaiczne już instytucje cywilnoprawne oraz katalog sankcji przewidzianych w miarodajnych przepisach.

Sam tekst Ius municipale… poprzedza krótki, acz wymowny tekst dotyczący roli jaką odgrywał niegdyś rzeczony zbiór w polskim krajobrazie prawnym, a także kilka zdawkowych informacji na temat samego jurysty, czyli Pawła Szczerbica, w szczególności dotyczących jego zasług w dziedzinie wykładni i stosowania prawa.

W książce znalazła się również nota edytorska, w której zawarto informacje dotyczące budowy tekstu prawnego w odniesieniu zarówno do wyglądu zewnętrznego dzieła znajdującego się w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej, jak i samej systematyki przepisów w nim zawartych.

Najlepszą zachętą do sięgnięcia po omawianą publikacje i zapoznania się z dawnym stanem prawnym będą słowa Grzegorza M. Kowalskiego - wydawcy książki:

„Można zatem śmiało stwierdzić, że Ius municipale… stanowi znakomite źródło badawcze nie tylko dla prawników i historyków, lecz także przedstawicieli innych dyscyplin nauki oraz pasjonatów interesujących się życiem ludzkim w minionych stuleciach”.

Recenzent podpisuje się pod tymi słowami obiema rękami.

Plus minus:
Na plus:
+ wydanie
+ idea
+ rozdział dotyczący osoby Pawła Szczerbica
+ nota edytorska
+ cena
+ twarda oprawa
+ szyte karty
Na minus:
brak słabych stron

Tytuł: Ius municipale, to jest prawo miejskie majdeburskie, nowo z łacińskiego i z niemieckiego na polski język z pilnością i wiernie przełożone
Autor: Paweł Szczerbic
Autor wydania: Grzegorz M. Kowalski
Wydawnictwo: Księgarnia Akademicka
Seria: Bibliotheca Iagellonica. Fontes Et Studia
Rok wydania: 2011
Ilość stron: 346
ISBN: 978-83-7638-095-7
Cena: 28-35 zł
Ocena: 10/10