„Jak najazdy barbarzyńców ukształtowały współczesny świat” – T. J. Craughwell – recenzja

W 2009 roku na polskim rynku wydawniczym ukazała się publikacja pt. Jak najazdy barbarzyńców ukształtowały współczesny świat?, sygnowana przez Wydawnictwo Naukowe PWN. Autorem pracy jest Thomas J. Craughwell. Książka ta traktuje o najazdach ludów barbarzyńskich na Imperium Rzymskie, ale także przybliża nam życie i obyczaje rozmaitych plemion z terenu Barbaricum i nie tylko…

Licząca nieco ponad 300 stron książka jest interesującą skarbnicą wiedzy dotyczącą czasów z pogranicza starożytności i wczesnego średniowiecza. W kilkunastu rozdziałach Autor przedstawił charakterystyki ludów barbarzyńskich zaczynając od Gotów przez Wandalów, Wikingów i Franków po Mongołów.

Przed każdym rozdziałem, w górnej części tekstu znajduje się tzw. kalendarium, w którym zawarto najistotniejsze, zdaniem Autora wydarzenia związane z omawianym ludem barbarzyńskim.

Książka ta jest zbiorem tysiąca faktów dotyczących upadku świata starożytnego. Znajduje się tu wiele podstawowych informacji historycznych, niekiedy nawet archeologicznych, a także bardzo dużo fascynujących legend. Autor przytacza starożytne opowieści, posiłkując się przy tym historycznymi faktami. Dodatkowo analizuje te opowieści pod względem historycznym, co dodatkowo bardzo uatrakcyjnia tekst. W Jak najazdy barbarzyńców… znajdziemy legendy dotyczące historii Aecujsza, zakładnika wychowanego przez Hunów, ocalenia Paryża przed Hunami przez św. Genowefę czy też władcy Vortigerna, Bryta, który przypieczętował sojusz z Anglami i Sasami poślubiając księżniczkę saską Rowenę oraz wiele innych. Dzięki nim, książka ta nie jest zwykłym zbiorem faktów historycznych, podających kolejne wydarzenia jedne po drugich, a niezwykle barwną lekturą łączącą historię z legendami.

Publikacja opatrzona jest wieloma ilustracjami oraz mapami. Znajdziemy w niej fotografie reliefów ostatnich rzymskich cesarzy, freski wielkich papieży takich jak św. Leon Wielki, który uratował obywateli rzymskich przed mordem czy innych ważnych dla historii postaci. W lekturze znaleźć można najrozmaitsze mapy, poczynając od tych przedstawiających Cesarstwo Rzymskie w ostatnich latach istnienia, czy też bardzo istotne i ważne dla archeologów starożytne mapy zasiedleń ludów barbarzyńskich na północ od Dunaju. Dzięki takim mapom badania nad Środkoweuropejskim Barbaricum zyskują wiele nowych, niezwykle istotnych informacji. W książce umieścił Autor także dużą ilość map, na których ukazano najazdy Wikingów czy Mongołów i zajmowane przez nich ziemie. Autor nie zapomniał także o ukazaniu kilku interesujących zabytków archeologicznych, w tym fragmentów wikińskich łodzi czy huńskiego uzbrojenia, co zdecydowanie podnosi w moich oczach wartość książki.

W książce znajduje się wiele informacji tzw. wyrzuconych z tekstu obok fotografii czy map, co uatrakcyjnia tekst, zmuszając poniekąd Czytelnika do zwrócenia uwagi także na te, swoją drogą bardzo istotne, informacje.

Należy wspomnieć, iż Autor cytuje starożytne teksty. W publikacji znajdziemy antyczne opisy Jordanesa bądź relacje spisane przez św. Hieronima. Teksty te opatrzone są dodatkowo komentarzem Autora, który stara się wyjaśnić ich znaczenie i wagę.

Niestety Autor nie podjął się ujęcia w książce takich plemion jak Słowianie, Madziarzy czy Bułgarzy, nie wyjaśniając przy tym ich braku. Ze względów chronologicznych pasowałoby choć o nich wspomnieć czy też wyjaśnić ich nieobecność.

Reasumując, szczerze polecam tą książkę. Stanowi ona, jak już wspominałam niezwykłą skarbnicę wiedzy, dotyczącą niestety nie wszystkich ludów barbarzyńskich. Choć do końca nie znajdujemy w niej odpowiedzi na zadane w tytule pytanie Jak najazdy barbarzyńców ukształtowały współczesny świat? to publikacja ta nakreśla nam i znacznie przybliża historię kształtujących się w omawianym czasie narodów europejskich, takich jak Francja czy Wielka Brytania. Lektura ta wiele mówi o okresach niedostatecznie wciąż poznanych, a przecież tak bardzo ciekawych i tak istotnych w dziejach Europy.

Plus minus:
Na plus:
+ tematyka
+ twarda oprawa
+ fotografie, mapy
+ informacje wyrzucane z tekstu pod ilustracje
+antyczne teksty
+kalendarium
Na minus:
- brak informacji o wszystkich ludach barbarzyńskich najeżdżających na Europę
- brak odpowiedzi na zadane w tytule pytanie

Tytuł: Jak najazdy barbarzyńców ukształtowały współczesny świat
Autor: Thomas J. Craughwell
Wydanie: 2009
Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN
ISBN: 978-8301-1573-71
Stron: 303
Oprawa: twarda
Cena: ok. 90 zł
Ocena recenzenta: 8/10