Deregulacja przewodnictwa miejskiego. Rząd przyjął projekt

Rząd przyjął projekt ustawy o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów, przedłożony przez ministra sprawiedliwości. Na liście znalazł się zawody: przewodnika miejskiego, terenowego, górskiego i pilota wycieczek.

Łatwiejszy dostęp do zawodów obejmie także zawody przewodnika miejskiego i pilota wycieczek / fot. kprm.gov.pl

W aktualnie obowiązującym stanie prawnym zawody zarówno pilota wycieczek jak i przewodnika turystycznego są zawodami regulowanymi. Zgodnie z dotychczas obowiązującą ustawą uprawnienia przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek otrzymuje osoba, która: ukończyła 18 lat, ukończyła szkołę średnią, posiada stan zdrowia umożliwiający wykonywanie zadań przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek, nie była karana za przestępstwa umyślne lub inne popełnione w związku z wykonywaniem zadań przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek oraz odbyła długie i kosztowne szkolenie teoretyczne i praktyczne oraz zdała egzamin na przewodnika turystycznego lub  pilota wycieczek1.

Powoduje to ograniczenie dopływu wielu kompetentnych osób do zawodu, uniemożliwia osobom posiadającym konieczną wiedzę okazyjne wykonywanie zawodu, a w niektórych przypadkach, sankcjonuje karnie oprowadzanie grupy znajomych gości po rodzinnym mieście.

Przyjęty przez rząd projekt ustawy wprowadza liczne zmiany. Ich zakres jest bardzo duży i przewiduje:

1. zniesienie, w stosunku do osób wykonujących zadania przewodników turystycznych terenowych i miejskich i oraz pilotów wycieczek, obowiązku odbycia szkolenia teoretycznego i praktycznego;
2. zniesienie obowiązku wpisu do rejestrów organizatorów szkoleń prowadzonych przez marszałków województw podmiotów szkolących osoby, które chcą wykonywać zadania przewodnika turystycznego miejskiego i terenowego i pilota wycieczek, przy pozostawieniu tego obowiązku w stosunku do podmiotów szkolących osoby, które zamierzają uzyskać uprawnienia przewodnika górskiego;
3. zniesienie kontroli osób wykonujących zdania przewodnika turystycznego miejskiego i terenowego oraz zniesienie kontroli podmiotów szkolących osoby, które chcą wykonywać zadania przewodnika turystycznego miejskiego i terenowego;
4. zniesienie karalności za wykonywanie usług przewodnika miejskiego i terenowego przez osoby, które nie odbyły szkolenia i nie zdały egzaminu
5. likwidację obligatoryjnych minimalnych programów szkoleń dla podmiotów szkolących osoby, które chcą wykonywać zadania przewodnika turystycznego miejskiego i terenowego;

Zdaniem projektodawcy:

„Proponowane zmiany spowodują obniżenie kosztów (finansowych i czasowych) dostępu do wykonywania przedmiotowych zawodów, znaczne poszerzenie grupy potencjalnych usługodawców i w rezultacie zwiększenie oferty usług z nimi związanych. Przewidywanym skutkiem jest zwiększenie udziału w rynku osób młodych – studentów i absolwentów, a w konsekwencji zwiększenie poziomu innowacyjności w tym sektorze. Projektodawca opowiada się za pełnym prawem turysty do wyboru osoby, której powierza zadanie pilotowania, oprowadzania i zapoznania ze zwiedzanym miejscem, w tym do wyboru usług osoby, której kwalifikacje zawodowe nie są w żaden sposób udokumentowane.

Szeroki zakres regulacji osłabia również konkurencję w regulowanych branżach, co prowadzi do wzrostu cen i spadku dostępności usług dla najuboższych członków społeczeństwa.”

Ze względu na trwające szkolenia na przewodników i ewentualne roszczenia firm, które je prowadzą a także ze względu na ewentualne żądania zwrotu pieniędzy za szkolenia przez kursantów projektodawca przewiduje wprowadzenie vacatio legis do dnia 1 stycznia 2014 r. (albo 1 rok od dnia ogłoszenia ustawy, ponieważ nie wiadomo jak długo potrwa proces legislacyjny w parlamencie i kiedy ustawa zostanie uchwalona).

Ostatecznie o losach projektu przesądzi polski parlament. Posłowie na pewno zostaną poddani presji środowiska wszystkich przeznaczonych do deregulacji zawodów, w tym przewodników miejskich.

O potrzebie deregulacji przewodnictwa miejskiego pisaliśmy kilkukrotnie. Po raz pierwszy już w listopadzie 2011 r.2. 2 marca 2012 r. wystosowaliśmy list do Ministra Sprawiedliwości w/s regulacji zawodu przewodnika miejskiego, w którym wzywaliśmy do potrzeby jego całkowitej deregulacji3. Przyjęcie przez rząd projektu ustaw pakietu deregulacji kończy drugi po konsultacjach społecznych etap prac legislacyjnych.

Polska jest rekordzistą Europy pod względem ograniczania dostępu do zawodów. Lista profesji regulowanych w naszym kraju liczy aż 380 pozycji. Zajmujący drugie miejsce Czesi regulują ich 333, a będąca na trzecim miejscu Wielka Brytania 217. Najmniej zawodów uregulowały kraje bałtyckie: Estonia - 47, Łotwa - 50, Litwa - 67. Średnia europejska wynosi ok. 150.

Rząd ocenia, że dzięki przeprowadzonej deregulacji zwiększy się liczba miejsc pracy, a konkurencja wymusi obniżkę cen za oferowane usługi, spowoduje podniesienie ich jakości i zwiększy dostępność. Jest to szczególnie ważne z punktu widzenia możliwości zatrudniania ludzi młodych. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego za drugi kwartał 2012 r. stopa rejestrowanego bezrobocia wśród osób od 18 do 24 roku życia wyniosła 19,4 proc., a w kategorii 25-34 lata – 29,7 proc. Dlatego oczekuje się, że deregulacja doprowadzi do rozszerzenia możliwości zawodowych i spadku bezrobocia w tych grupach.

Deregulacja - projekt

Deregulacja - uzasadnienie projektu

1. Jak wygląda egzamin na przewodnika miejskiego? Sprawdziliśmy, https://historia.org.pl/2012/03/21/jak-wyglada-egzamin-na-przewodnika-miejskiego-sprawdzilismy [↩]
2. https://historia.org.pl/2011/11/30/uslugi-przewodnickie-wreszcie-bez-reglamentacji/ [↩]
3. https://historia.org.pl/2012/03/02/list-otwarty-do-ministra-sprawiedliwosci-ws-regulacji-zawodu-przewodnika-miejskiego/ [↩]