604 lat temu odbyła się bitwa pod Grunwaldem

W tym roku mijają 604 lata od jednej z największych bitew średniowiecza pod względem liczebności uczestników - bitwy pod Grunwaldem (w historiografii niemieckiej nazywana pierwszą bitwą pod Tannenbergiem). Siły polsko - litewskie (a także rusińskie i tatarskie) pokonały połączone wojska państwa Zakonu Krzyżackiego.

Bitwa rozegrała się 15 lipca 1410 roku na polach między wsiami: Grunwald, Stębark i Łodwigowo. Potyczka wpisywała się w kontekst wielkiej wojny między Koroną i Wielkim Księstwem Litewskim, a Zakonem Krzyżackim wspieranym przez zaciągi zbrojnych z krajów niemieckich, Śląska, Pomorza Zachodniego, Czech, Niderlandów oraz północnej Italii. Połączonymi siłami zakonu dowodził wielki mistrz Ulrich von Jungingen, zaś na czele koalicji anty krzyżackiej stał król Polski Władysław II Jagiełło.

Opis bitwy przekazał nam w swej kronice Jan Długosz. Wojska koalicji rozlokowały się na wschód od wsi Łodwigowo i Stębark oraz jeziora Lubień. Trzon dowódców wojsk sprzymierzonych tworzyli: Zbigniew z Brzezia, książę Witold, chan Dżalal ad - Din, hospodara Aleksandra Dobrego reprezentowały jednostki z Mołdawii, walczyli także Serbowie, Czesi, Ślązacy oraz Rusini. Bitwa rozpoczęła się około południa, wielki mistrz postanowił zachęcić sprzymierzonych do walki przesyłając prowokacyjny podarunek: Wielki mistrz pruski Ulryk posyła tobie i twojemu bratu... dwa miecze, ku pomocy, byś z nim i z jego wojskiem mniej się ociągał i odważniej, niż to okazujesz, walczył, a także żebyś dalej się nie chował i, pozostając w lasach i gajach, nie odwlekał walki.

Bitwa zakończyła się zwycięstwem sił polsko - litewskich, Krzyżacy ponieśli druzgocącą klęskę, stracili główny obóz, w ogniu walki poległ również wielki mistrz. Ten wielki sukces militarny nie został jednak wykorzystany przez sprzymierzonych. Znacznie lepiej wyglądały osiągnięcia polityczne, dynastia Jagiellonów została wyniesiona do rangi jednej z najważniejszych w Europie, zakon utracił prestiż militarny i polityczny, jego sytuacja gospodarcza uległa znacznemu pogorszeniu.

Miejsce bitwy nie doczekało się gruntownych badań archeologicznych, pewne prace prowadzono od 1958 roku do lat 90 (obejmowały one niewielki teren). Za to co roku na polach grunwaldzkich odbywa się inscenizacja bitwy, w której biorą udział rekonstruktorzy z całej niemal Europy. W tym roku 12 lipca odtworzono przebieg bitwy, udział wzięło 1300 członków bractw rycerskich oraz 40 koni. Inscenizację oglądało kilka tysięcy widzów z różnych krajów. Z roku na rok ta „średniowieczna” impreza wojskowa przyciąga coraz więcej zainteresowanych - rekonstruktorów i turystów.