„Średniowieczna dyplomatyka wschodniopomorska. Dokumenty i kancelarie Pomorza Wschodniego do 1309 roku” – A. Gut – recenzja

„Średniowieczna dyplomatyka wschodniopomorska” uzupełnia informacje, jakich do tej pory brakowało o tym regionie. Agnieszka Gut w ciekawy i jasny sposób omawia zagadnienia związane z dokumentem, jego funkcjonowaniem oraz organizacją kancelarii.

Agnieszka Gut podjęła się bardzo ciekawego i ważnego tematu. Jak sama zaznaczyła we wstępie, dyplomatyka wschodniopomorska nie jest zbyt dobrze opisana. Tym bardziej należy się więc ukłon w stronę autorki za stworzenie tej publikacji i zapełnienie luki w badaniach nad dyplomatyką.

Praca została podzielona na sześć rozdziałów, a każdy z nich na podrozdziały. Na końcu znalazły się dwa aneksy. Pierwszy dotyczy „Dokumentów fałszywych, interpolowanych i podejrzanych„. Drugi natomiast to tabele oraz wykresy. W „Dokumentach fałszywych (…)„ autorka zamieściła podział według podania numeru dokumentu, krótkiego opisu, miejsca znajdowania się oraz uwag. W ”tabelach i wykresach” znajdziemy m.in.:

• Strukturę wschodniopomorskich dokumentów kościelnych do 1309 roku według wystawców
• Liczbę dokumentów wschodniopomorskich według dni tygodnia
• Typ dokumentów wschodniopomorskich do 1309 roku

Pierwszy rozdział autorska poświęciła falsyfikatom. Liczne przykłady fałszowanych dokumentów pozwalają na lepsze zrozumienie tego zagadnienia. Agnieszka Gut nie ograniczyła się jednak do samych przykładów, ale opisała także typy falsyfikatów oraz powody ich powstawania.

Kolejna część to „Charakterystyka wschodniopomorskiej spuścizny dokumentowej”. Tutaj autorka wydzieliła trzy podrozdziały, każdy poświęcając innemu typowi dokumentów. Pierwszy to dokumenty władców, drugi – dokumenty kościelne, a w ostatnim zamieściła dokumenty urzędnicze, rycerskie oraz miejskie.

Trzeci rozdział opisuje organizację i sposób funkcjonowania kancelarii Sobiesławiców. Na samym początku poznajemy personel znajdujący się w kancelarii Świętopełka, Warcisława III oraz Mściwoja II. Ciekawe jest również, że oprócz opisu autorka zdecydowała się na podsumowanie podając od myślników książąt związanych z kancelarią wywodzących się z linii Świętopełka. Dalej została omówiona organizacja pracy jaka miała miejsce przy dokumentach książąt gdańsko-pomorskich. Ostatni podrozdział tej części został poświęcony dokumentom oraz kancelarii Sambora II.

„Dokumenty kościelne i dyplomy dla Kościoła” to następna część, którą autorka poddała analizie. Podrozdział pierwszy omawia dokumenty m.in. dla norbertan białobłockich i norbertanek słupskich, Bukowa oraz joannitów starogrodzko-lubiszewskich. Przeprowadzona analiza pozwoliła na przedstawienie w kolejnym podrozdziale organizacji pracy nad dokumentami.

Piąty rozdział autorska poświęciła „organizacji pracy nad dokumentem po 1294 roku”.  Data ta nie została wybrana przypadkowo. Jest to bowiem rok śmierci Mściwoja II. Często zmieniający się władcy przyczynili się do zmian w dyplomatyce tego regionu. Autorka wydzieliła tutaj dokumenty władców, urzędnicze, prywatne oraz miejskie.

Ostatnia część to sposób funkcjonowania dokumentu na Pomorzu Wschodnim do roku 1309. Autorka przedstawiła wpływy na dyplomatykę wschodniopomorską. Między innymi Sambor II przyglądając się działalności zachodnich sąsiadów wprowadzał zmiany w funkcjonowaniu dokumentów.

Publikacja nie zawiera żadnych minusów, natomiast jej plusy można wymieniać w nieskończoność. Przede wszystkim podjęty temat jest ogromną zaletą. Jest to praca, która zdecydowanie była potrzebna na polskim rynku i która dostarcza tak wielu informacji. Autorka mimo tematu jakim się zajmowała przekazała całą treść w bardzo przystępny sposób. Praca nie zawiera żadnych skomplikowanych wyrażeń, ani literówek. Również zamieszczone na końcu aneksy są świetnym uzupełnieniem całej publikacji.

Książka jest doskonałym źródłem wiedzy o dyplomatyce wschodniopomorskiej. Autorka zawarła w niej wiele ciekawych informacji, które mogą zainteresować nie tylko badaczy średniowiecza i dyplomatyki, ale wszystkich historyków. Publikacja jest zdecydowanie godna polecenia.

Plus/minus

Plusy:

+ podjęty temat

+ przystępny język

+ aneksy

Minusy:

- brak

Tytuł: Średniowieczna dyplomatyka wschodniopomorska. Dokumenty i kancelarie Pomorza Wschodniego do 1309 roku

Autor: Agnieszka Gut

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Rok wydania: 2014

ISBN: 978-83-7241-961-3

Liczba stron: 343

Oprawa: miękka

Cena: 36 zł

Ocena recenzenta: 10/10