Karykatura polityczna we Francji 1870 - 1871

Karykatura polityczna towarzyszyła prasie europejskiej od XVIII wieku. Zjadliwość i dojrzałość osiągnęła w XIX wieku gdy coraz śmielej krytykowano i wyśmiewano polityków oraz różne wydarzenia międzynarodowe np. wojny. Najlepiej z samych siebie śmiali się Francuzi.

W 1870 roku rozpoczął się tragiczny okres dla Francji i jej władcy - Napoleona III. Najpierw spadła na jego głowę sromotna i haniebna klęska w wojnie z Prusami Bismarcka (1871), a praktycznie w tym samym czasie w Paryżu wybuchła Komuna Paryska (18 marca 1871, wojna z Prusakami skończyła się dopiero w maju), wykwit niezadowolenia i zgorzknienia różnych kręgów społecznych - zwłaszcza rewolucyjnych. Mimo wstydu jaki spadł na armię i kręgi rządzących, inteligencja i zastępy dziennikarzy postanowiły wszystko wyśmiać (może i lepiej). Gazety wypełniły się karykaturami francuskich i pruskich żołdaków, generałów w stanie upojenia alkoholowego, zdziwionych obywateli zdających się mówić - jak to? Sedan? etc.

Karykatura i żart miał chyba uratować poszarpaną dumę narodową Francuzów. Gniew oczywiście nastąpił ale dopiero po nałożeniu na Paryż kontrybucji w postaci 5 miliardów franków w złocie i zaanektowaniu Alzacji oraz części Lotaryngii. Pierwsze miesiące po serii klęsk miały raczej uśmierzyć ból „pokonanego” niż wzywać do rewanżu. Karykatura francuska różni się od niemieckiej tym, że jest bardziej prozaiczna, „lekka” i nie boi się nawet najbardziej drażliwych tematów. Poniżej prezentujemy wybrane karykatury francuskie z okresu wojny z Prusami oraz Komuny Paryskiej (1870 - 1871).