„Kösem. Matka sułtanów” – S. Kâmuran – recenzja

Kösem zapisała się w historii jako jedna z najbardziej wpływowych kobiet imperium osmańskiego. To inteligentna, silna oraz odważna władczyni, która dla dobra swoich bliskich gotowa była na wszystko.

Nakładem wydawnictwa Książnica ukazała się książka autorstwa Solmaz Kâmuran Kösem. Matka sułtanów. Jest to opowieść o losach młodej Greczynki Anastazji, która została porwana, by następnie trafić do sułtańskiego haremu. Powieść ta doskonale wpasowuje się w nurt popularności tureckich produkcji filmowych ze Wspaniałym stuleciem na czele.

Postać Anastazji poznajemy w chwili jej porwania z greckiej wyspy Tinos. W wyniku tych wydarzeń zostaje ona sprzedana na targu niewolników w Konstantynopolu, skąd trafia do sułtańskiego haremu. Musi tam stawić czoła wielu przeciwnościom, gdyż każdy kolejny dzień jest walką nie tylko o pozycję, lecz także o życie. Dzięki swej urodzie, wybitnej inteligencji, a także życzliwości z czasem zdobywa miłość sułtana Ahmeda.

Postać Kösem intryguje. Ze zwykłej niewolnicy stała się bowiem jedną z najpotężniejszych kobiet w imperium osmańskim. To za jej sprawą jedni tracili życie, drudzy zaś dostępowali łaski i bogactwa. W życiu tak jak i podczas gry w szachy starała się zawsze przewidzieć następny ruch przeciwnika. Podejmowała śmiałe i stanowcze decyzje, gdyż wiedziała, że od tego zależy życie jej oraz jej dzieci.

Książka ta przybliża nam również imperium osmańskie w czasach panowania Ahmeda I, a także jego następców, m.in. Osmana II i Ibrahima I. Autorka w ciekawy sposób nakreśliła także ich ogólne charakterystyki, starając się ukazać najważniejsze aspekty ich rządów. Dużym atutem jest również ukazanie sytuacji państwa tureckiego na arenie międzynarodowej. Opisane zostały najważniejsze zwycięstwa oraz porażki armii tureckiej. Autorka dużo uwagi poświęciła także ukazaniu postępującego rozkładu państwa. Ciągłe zmiany na stanowiskach najwyższych urzędników, łapówki, brak silnego i zdolnego władcy – wszystko to prowadziło do chaosu i powolnego upadku imperium.

Sama postać Kösem prezentowana jest często jednak dość ogólnikowo. Przez długi czas mamy bowiem do czynienia tylko z pojedynczymi wzmiankami o jej osobie. Dopiero w późniejszym toku akcji postać ambitnej władczyni pojawia się częściej. Autorka stara się ukazać przemianę, jaką przeszła ta postać – od niewinnej, współczującej dziewczyny do ambitnej, żądnej władzy sułtanki, która w celu zachowania władzy nie cofnie się przed niczym.

Powieść ta jest godna polecenia dla wszystkich, nie tylko wielbicieli serialu Wspaniałe stulecie. Fabuła książki zarysowana jest bowiem w ciekawy sposób, co sprawia, iż dobrze się ją czyta. Prywatne intrygi przeplatają się tutaj ze światem wielkiej polityki i nieustanną walką o władzę, życie i bogactwo. Dużą zaletą jest także dynamiczna narracja sprawiająca, że od książki trudno się oderwać. Jedynym mankamentem pozycji jest wspomniane wcześniej zachwianie równowagi w treści. Postać sułtanki Kösem (szczególnie w pierwszej połowie tekstu) często ginie w natłoku pozostałych wątków, co powoduje, iż czytelnik może się lekko pogubić. W toku dalszej akcji ta dysproporcja szczęśliwie ulega zatarciu.

Dużym atutem książki jest znaczna liczba przypisów tłumaczących tureckie nazwy. Ułatwia to czytelnikowi zrozumienie treści. Na uwagę zasługują występujące w powieści barwne opisy przyrody, a także samego Konstantynopola.

Plus/minus:

Na plus:

+ temat

+ przystępny język

+ przypisy tłumaczące specyficzne słowa oraz zwroty

Na minus:

- zbyt ogólnikowe potraktowanie postaci Kösem

Tytuł: Kösem. Matka sułtanów

Autor: Solmaz Kâmuran

Wydawca: Książnica

Rok wydania: 2016

ISBN: 978-83-245-8230-3

Liczba stron: 279

Okładka: miękka

Cena: 35,00 zł

Ocena recenzenta: 8,5/10

^{Korekta: Anna Rzepniewska}