„Polska pamięć. O historii i polityce historycznej”– J. Żaryn – recenzja

Polska pamięć. O historii i polityce historycznej to tytuł nowej publikacji prof. Jana Żaryna, historyka i senatora PiS. Książka jest przede wszystkim próbą przedstawienia i podsumowania ostatnich lat polskiej polityki historycznej.

Na okładce książki umieszczono cztery wybitne postaci polskiej historii. Są to kolejno: Roman Dmowski, kardynał Stefan Wyszyński, Józef Piłsudski i Witold Pilecki. Polska pamięć jest w dużej mierze poświęcona nim oraz ideom, które reprezentują. Stąd rozdziały poświęcone odzyskaniu niepodległości, żołnierzom niezłomnym oraz zasługom Kościoła katolickiego. Treść pozostałych trzech rozdziałów nie jest już powiązana chronologicznie, ale tematycznie. Dotyczą one polskiej polityki historycznej. Ostatni, siódmy rozdział zawiera Varia. Natomiast szkoda, że treści nie zdecydowano się ubarwić fotografiami. Byłyby pomocne dla mniej doświadczonego czytelnika.

Książka składa się z publicystycznych tekstów i wywiadów, w których autor przedstawiał swoje poglądy na temat historii i polityki historycznej. Są to zatem przedruki, głównie z trzech mediów: „Niedzieli„, „wPolityce.pl„ oraz ”wSieci Historii”. Ich ilość świadczy o ogromnej aktywności i zaangażowaniu profesora w sprawy związane z historią. Być może dla stałych czytelników profesora ten zbiór nie będzie przez to tak atrakcyjny jak dla osoby, która nie śledzi na bieżąco jego publikacji. Niemniej nawet dla wytrwanego czytelnika może stanowić ważne kompendium wiedzy.

Najważniejszym elementem, istotą tej książki, jest zdefiniowanie i próba opisania polityki historycznej prowadzonej przez Polskę. Żaryn definiuje ją jako celowe i stałe, cierpliwie prowadzone działania, których celem jest pozyskiwanie sympatii międzynarodowej dotyczącej naszej własnej historii, tożsamości i osiągnięć. Ponadto profesor w tej książce chce pokazać, że powinniśmy odrobić swoją lekcję z przeszłości. To, co zawiodło kiedyś nie powinno się powtórzyć dziś, tej kwestii poświęcony jest rozdział Historia nauczycielką życia.

Autor prezentuje mocno prawicowy nurt polityki historycznej starając się do niego w sposób wyważony przekonać. Żaryn politykę historyczną analizuje głównie na przykładzie relacji Polski z sąsiadami: Niemcami, Rosją i Ukrainą. Punktuje błędy i zaniechania, jak i wskazuje jej pozytywy, czemu poświęca rozdział Dobra polityka historyczna.

Profesor też stara się godzić ogień z wodą, czyli Piłsudskiego z Dmowskim. W publikacji pokazano, że nie trzeba przeciwstawiać jednego z drugim. Można czerpać to co najlepsze z nich obu. Wiele z tekstów profesora, co jest ich zaletą, ma wymiar moralizatorski. Brak w nich zacietrzewienia wykluczającego inne punkty widzenia. W książce nie zabrakło także odwołań do doświadczeń autora, jak chociażby wtedy, gdy Żaryn wspomina swoje spotkania z Lechem Kaczyńskim.

Z pewnością Polska pamięć jest doskonałą lekturą dla osób, które chcą zapoznać się z dużym fragmentem działań w sferze polityki pamięci, jakie były podejmowane w Polsce na przestrzeni ostatnich lat. Niezależnie od poglądów politycznych osoby, które zajmują się polityką historyczną w sposób profesjonalny po prostu powinny ją przeczytać. Może być to dla nich inspirujące lub stać się powodem do rozpoczęcia ciekawej i potrzebnej dyskusji na temat jakości polskiej polityki historycznej.

Plus minus:
Na plus:
+ ważny głos w dyskusji na temat polskiej polityki historycznej
Na minus:
- zawiera wyłącznie przedruki

Tytuł: Polska pamięć. O historii i polityce historycznej
Autor: Jan Żaryn
Wydawca: Patria Media
Rok wydania: 2017
ISBN: 9788393888818
Liczba stron: 363
Okładka: miękka
Cena: 39,90 zł
Ocena recenzenta: 7,5/10

^{Redakcja merytoryczna: Adrianna Szczepaniak
Korekta językowa: Patrycja Grempka}