„Wybitne rody, które tworzyły polską kulturę i naukę” – M.K. Schirmer – recenzja

Po przeczytaniu tej książki chce się powiedzieć: oby więcej takich! Piękne historie związane z Polską, realia życia dziadków i pradziadków, barwny język, ciekawostki z życia polskich elit. Autor M.K. Schirmer, historyk sztuki, prezes Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego, lekko i przyjemnie prowadzi czytelnika po najskrytszych sekretach siedmiu polskich wybitnych rodzin, które bez wątpienia tworzyły rodzimą i światową kulturę, naukę oraz, można by rzec, styl życia.

Jeśli ktoś chce się dowiedzieć, jak wyglądało życie prywatne rodziny Curie czy tworzenie słynnych obrazów Kossaków lub poznać osobę, dzięki której zaistniał Witold Lutosławski, a także komu zawdzięcza się odzyskanie po II wojnie światowej wielkiej części zagrabionych dzieł sztuki, to ta książka jest właśnie dla niego. Można pokusić się o stwierdzenie, że mogłaby służyć jako podręcznik do nauki historii. Na pewno porwałaby dzisiejszą młodzież.

Pozycja opisuje nie tylko biografie siedmiu wybitnych rodów: Curie, Kossaków, Lilpopów, Estreicherów, Lutosławskich, Młynarskich i Żuławskich, ale także sytuację polityczną, gospodarczą czy społeczną, w której żyli. Również zwyczaje, obyczaje i konwenanse. Patrząc na nazwiska i poznając to, czym się trudnili, można dostrzec całą plejadę rozmaitych zawodów: pisarze, malarze, muzycy, przedsiębiorcy, naukowcy, inżynierowie, historycy, literaci i wielu, wielu innych.

Książka obfituje w archiwalne zdjęcia. Oglądając je, ma się wrażenie przeglądania rodzinnych albumów. Głównych bohaterów często zobaczyć można w intymnych sytuacjach. Czytelnik może poczuć się wtajemniczony w sprawy prywatne. Dzięki temu opisywane postacie stają się jakby bliższe i bardziej interesujące, a ich historie czyta się przyjemniej, jeśli dokładnie wiadomo, kogo dotyczy dana informacja. Ponadto należy podkreślić, że wszystkie zdjęcia są dokładnie opisane, podano też ich pochodzenie, czy to ze zbiorów prywatnych, Narodowego Archiwum Cyfrowego, czy też jakiegoś muzeum lub innego źródła. Praktycznie nie ma w książce strony bez jakiejś ryciny bądź zdjęcia. Sprawia to, że czyta się ją dość dynamicznie i przy okazji wizualizuje się przyswojone informacje.

Autor jest specjalistą w poruszanej dziedzinie (życie polskich elit, architektura), posługuje się więc fachowym słownictwem, zawsze jest ono jednak przystępnie wytłumaczone. Nie stosuje zbędnych ubarwień. Pisze prosto, jasno i ciekawie, nie omijając humorystycznych anegdotek z życia swoich bohaterów. A tych jest szczególnie wiele w rozdziale poświęconym familii Kossaków.

Choć książka jest niezwykle barwna i różnorodna, to każdy rozdział ma stały schemat. Na początku, tuż za krótkim wstępem, znajduje się drzewo genealogiczne. Dalej następuje krótka biografia członków rodziny, rozpoczynając od najstarszych do najmłodszych przedstawicieli: od narodzin poprzez edukację, karierę zawodową, charakterystykę stylu życia aż po śmierć. Każdy podrozdział porusza biografię innego członka rodziny. Autor często też zestawia sytuacje rodów przed wojną i po niej. Może to być pomocne przy porównaniu opisanych postaci.

Gdyby któryś z czytelników czuł niedosyt i chciał zgłębić swoją wiedzę na temat któregokolwiek z rodów lub jego członków, na końcu publikacji znajduje się bibliografia podzielona według nazwisk.

Książka na pewno warta polecenia. Powinna znaleźć się na półkach w wielu polskich domach, chociażby dlatego, że historie osób, tak bardzo zasłużonych dla Polski, należy kultywować i przekazywać kolejnym pokoleniom.

Plus minus:

Na plus:

+ ciekawa tematyka

+ prosty, jasny język

+ liczne humorystyczne anegdotki

+ duża ilość archiwalnych zdjęć

Na minus:

- brak

Tytuł: Wybitne rody, które tworzyły polską kulturę i naukę

Autor: Marcin Konrad Schirmer

Wydawca: Muza

Rok wydania: 2017

ISBN: 978-83-287-0628-6

Liczba stron: 360

Okładka: miękka

Cena: 49,90 zł

Ocena recenzenta: 9/10

^{Redakcja merytoryczna: Malwina Lange}

^{Korekta: Edyta Chrzanowska}