„Rewizja nadzwyczajna. Skazy na królach i inne historie” – J. Besala – recenzja

Czy królowie oraz inni bohaterowie minionych epok byli nieskalani? Na to pytanie odpowiedzi szuka autor książki Rewizja nadzwyczajna. Skazy na królach i inne historie. Besala ukazuje skazy na wizerunkach legendarnych postaci historycznych. Poznajcie ciemną stronę polskiej historii.

Jerzy Besala jest historykiem znanym z tropienia historycznych „smaczków” oraz tajemnic, które przez wieki ukrywano przed światłem dziennym. W Rewizji nadzwyczajnej dokonuje dogłębnej analizy żywotów postaci znanych z kart historii, wyłuskując z nich skrzętnie skrywane informacje. Można to określić jako kulisy panowania wielkich władców, czyli fakty, których ze świecą można szukać w kronikach dziejopisarzy. Autor przytacza historie o związkach zawartych z miłości i o tych z przymusu czy rozsądku. Stawia w nowym świetle twórców polskiego oświecenia, m.in. Hugona Kołłątaja.

Besala obala mit i przeświadczenie ludzi o ascetycznym trybie życia w średniowieczu, albowiem już wtedy nadużywano wina i uprawiano ówczesne formy „hazardu„. Przytacza także wiele ciekawostek o renesansowych ”pijackich klubach” i zamiłowaniu ich członków do mocnych trunków i jakże poetyckich tekstów pijackich przyśpiewek. Poznać można również astrologiczną reprodukcję, która wyjaśnia związek pomiędzy znakami zodiaku i częściami ludzkiego organizmu. Z pewnością zaciekawi ona wielu czytelników, gdyż została przedstawiona w całkiem oryginalny i niecodzienny sposób.

Omawiana książka stanowi swego rodzaju alternatywę w poznawaniu historii. Myślę, że niejeden nauczyciel byłby zaskoczony przytoczonymi ciekawostkami z zakresu wiedzy o tej dziedzinie. Jerzy Besala posługuje się w swoim kolejnym już dziele swobodnym językiem, co stanowi idealną odskocznię od ciężkich tomiszczy i historycznych woluminów. Jednak pomimo lekkiego podejścia autora do tematu, książka nie została pozbawiona bogatej bazy źródłowej. Jest w niej szczypta humoru, sporo wiedzy i przede wszystkim pewna doza zdziwienia u czytelnika, który zapewne wcześniej o tych anegdotach i opowieściach nie słyszał. Z przesłania autora jasno wynika, iż nie ma ludzi idealnych oraz takich, którzy w swoim życiu nie popełnili choćby jednego grzeszku, wliczając w to nawet osoby wielkie, zapisane na trwałe na kartach historii. Myśl tę z pewnością stara się ukazać na przykładzie władców, których sylwetki są najczęściej gloryfikowane oraz idealizowane.

Po omówieniu wartości, jaką niesie sama treść książki, warto również pochylić się nad pozostałymi elementami przyciągającymi uwagę czytelnika. Pierwszym z nich jest okładka „mówiąca” o tym, na jakich postaciach głównie skupił się Jerzy Besala. Przedstawia ona królewskie korony na tle polskiej flagi, co ma sugerować skoncentrowanie się autora na polskich władcach. O atrakcyjności książki świadczą również zawarte w niej ilustracje, których jest dość sporo. Podobnie jak okładka, one także dobrze odzwierciadlają informacje omawiane przez autora. W pracy stosowano przypisy dolne, z których zdecydowanie łatwiej jest korzystać dociekliwym czytelnikom, niemuszącym dokładnie wertować opracowań zawartych w bibliografii.

Z pełną odpowiedzialnością mogę polecić Rewizję nadzwyczajną wszystkim osobom, które chcą sięgnąć nieco głębiej w odmęty historii.

Plus minus

Na plus:

+ bogata baza źródłowa

+ zebranie w całość najciekawszych epizodów z życia fascynujących postaci

+ ciekawe ilustracje

Na minus:

- brak chronologii wśród wymienianych postaci historycznych

Metryczka

Tytuł: Rewizja nadzwyczajna. Skazy na królach i inne historie

Autor: Jerzy Besala

Wydawca: Bellona

Rok wydania: 2018

ISBN: 978-83-11-15163-5

Liczba stron: 318

Okładka: twarda

Cena: 34,90 zł

Ocena recenzenta: 9/10

^{Redakcja merytoryczna: Malwina Lange
Korekta językowa: Aleksandra Czyż}