„Wściekły pies” – W. Tochman – recenzja

Książka, która każdego romantyka wierzącego w dobry i sprawiedliwy świat brutalnie sprowadza na ziemię, wgniata w nią i przez długi czas nie chce puścić. Poruszająca, wstrząsająca, dająca wiele do myślenia.

Wojciech Tochman (ur. 1969 r.) przywoływany na naszym portalu był już wielokrotnie. I słusznie! Jego talent reporterski, wiedza, umiejętność kreślenia wielowarstwowych historii lekkim, minimalistycznym piórem a przede wszystkim niezwykła empatia sprawiają, że uczciwie określany w Polsce bywa mistrzem reportażu i literatury faktu. Dzieła wspomnianego autora, wielokrotnie nagradzanego międzynarodowymi, prestiżowymi nagrodami, odświeżone i wydrukowane na nowo trafią w ręce czytelniczek i czytelników dzięki Wydawnictwu Literackiemu. Wściekły pies po raz pierwszy na księgarnianym rynku pojawił się w roku 2007 nakładem Społecznego Instytutu Wydawniczego Znak. Bieżący rok dla miłośników literatury faktu jest rokiem szczęśliwym, bowiem Wydawnictwo Literackie, przygotowując się do promocji najnowszego dzieła Tochmana, tj. Pianie kogutów, płacz psów, zdecydowało się ponownie wydać do tej pory już trzy książki słynnego reportera, czyli Dzisiaj narysujemy śmierć, Jakbyś kamień jadła oraz recenzowanego poniżej Wściekłego psa.

Ta ostatnia pozycja stanowi dziewięć osobnych historii, spisanych w dziesięciu niezwykłych reportażach. Każdy z nich – zwłaszcza dla czytelnika wrażliwego, wykazującego empatię wobec ludzkiej tragedii – składa się na potężną dawkę emocji, które targając uczuciami, skłaniają do refleksji nad otaczającą nas rzeczywistością. Zresztą taki był zdaje się zamysł autora – obrzucić czytelnika bądź czytelniczkę potokiem prostych, wyzbytych z emocji zdań, które po pewnym czasie z pewnością zmuszą do cichej kontestacji, wewnętrznej złości, żalu. Choć brzmi to brutalnie, stanowić może kojącą aspirynę na otaczające ludzi problemy, które objawiają się w postaci społecznej znieczulicy, nietolerancji, homofobii, szeroko rozumianej ortodoksji czy ksenofobii.

Każda ze wspomnianych wyżej dziewięciu historii porusza inny problem (wśród nich wymienić można m.in. kwestię molestowania seksualnego, tragicznej śmierci dziecka, niepełnosprawności), lecz wszystkie umieszczone zostały nad wspólnym mianownikiem. Osobiście ów mianownik określiłbym jako „cierpienie”. Wściekły pies jak i inne dzieła Tochmana opowiadają przede wszystkim właśnie o nim, choć warto zaznaczyć, iż stanowi ono często surową opłatę za rozwój, zarówno wewnętrzny, indywidualny, jak i zewnętrzny, bardziej społeczny. Literatura stanowi tutaj wspaniałe medium między myślą autora a odbiorcami, choć gdyby istniała personifikacja polskiego czytelnictwa, zapewne rumieniłyby się jej ze wstydu policzki (w ubiegłym roku przynajmniej jedną książkę przeczytało tylko 38% Polaków »sic!«).

Gorąco zachęcam do zapoznania się ze Wściekłym psem Tochmana, jak również i z innymi jego pracami. Książka (jak na Wydawnictwo Literackie przystało) wydana została pięknie, napisana zaś krótko, rzeczowo, doskonale. Jestem przekonany, iż każdy czytelnik tudzież czytelniczka, poznając recenzowany zbiór reportaży, bardzo szybko zacznie partycypować z empatią jej autora, podziwiać jego kunszt autorski, doceniać psychologiczno-socjologiczną wiedzę oraz sposób jej przekazu.

Zabierając się za pisanie powyższej recenzji zastanawiałem się również nad wiekiem czytelników i czytelniczek, do których w szczególności zaadresowałbym swoje zachęty. Decyzja jednak zapaść może tylko jedna – prozę Tochmana polecam wszystkim. Choć często brutalna i bezceremonialna, stanowi ona bolesny policzek na duszy, ale jest to policzek uświadamiający, oczyszczający ze złudzeń. A prawda przecież jest najważniejsza, i to z nią przede wszystkim stara się korespondować autor.

Plus minus:

Na plus:

+ niezwykle poruszająca treść

+ doskonałe pióro autora

+ świetnie dobrany zbiór reportaży

+ bardzo ładne wydanie

Na minus:

- brak

Tytuł: Wściekły pies

Autor: Wojciech Tochman

Wydawca: Wydawnictwo Literackie

Rok wydania: 2018

ISBN: 978-83-08-06553-2

Liczba stron: 207

Okładka: twarda

Cena: 34,90 zł

Ocena recenzenta: 10/10

^{Redakcja merytoryczna: Marcin Petrynko}

^{Korekta językowa: Patrycja Grempka}