„Krótka historia psychologii” – J. Zaręba – recenzja

Trudno wyobrazić sobie współczesny świat bez psychologii, która nota bene towarzyszy człowiekowi we wszystkich sferach życia – w edukacji, pracy, polityce, zdrowiu czy nawet przy robieniu codziennych zakupów. Jednakże jaka jest historia tej bez wątpienia frapującej dziedziny wiedzy?

Joanna Zaręba znana jest polskim czytelnikom i czytelniczkom dzięki swoim dwóm ostatnim publikacjom, tj. Harpie w Warszawie (2015) oraz wydanej kilka miesięcy temu pozycji Bogowie i Herosi. Mity greckie (2018). Najnowsza książka wspomnianej przeze mnie autorki, czyli wydana w październiku bieżącego roku nakładem Wydawnictwa RM Krótka historia psychologii, stanowi pozycję, która z pewnością odbije się szerokim echem na polskim podwórku czytelnictwa.

Psychologia sięga swymi teoriami oraz praktykami we wszystkie zakamarki ludzkiej codzienności. Wystarczy przecież zadać sobie pytanie: co w rzeczywistości nie jest psychologią? Każda człowiecza emocja kojarzona jest z psyche, pozornie banalne wybory w supermarkecie często kreowane są poprzez sprawną psychologiczną manipulację (tak jak to bywa z „witającymi” warzywami i owocami, które później sprawiają, że sumienie pozwala napakować do koszyka więcej słodyczy), zaś zdrowie ludzkiego ciała w znacznej mierze zależy od posiadanej przez niego kondycji psychicznej. Psychologia jako nauka jest także wykładana na wszystkich liczących się uczelniach, zaś chętnych na kierunki z nią związane zazwyczaj nie brakuje. Na czym więc polega jej fenomen? Prawdopodobnie na tym, że znajomość jej bezpośrednio wpływa na całą ludzką egzystencję – zarówno wewnętrzną, jak i zewnętrzną. I w tym miejscu pojawia się J. Zaręba, znawczyni psychologii i pisarka, która korzystając ze swoistego zachłyśnięcia się psychologią przez społeczeństwo, zaoferowała mu świetną pozycję książkową, nie tylko obrazującą proces rozwoju psychologii jako takiej, lecz także pomagającą w odpowiedzi na liczne pytania z nią związane.

Krótka historia psychologii jest krótka, to prawda, ale tylko w formie. W treści stanowi bogate źródło wiedzy, przedstawionej w niezwykle przystępny sposób. Swoją narrację autorka zaczyna już od antycznej Grecji, przemierzając przez fascynujące rubieże ludzkiej psyche oraz jej badaczy, kończąc zaś na współczesności wraz z towarzyszącymi jej problemami. Na początku lektury Krótkiej historii psychologii zaniepokoił mnie jednak fakt totalnego braku aparatu naukowego, źródłowego, przypisów. Przy współczesnych możliwościach szerokiego dostępu do źródeł, istnieje ryzyko licznych nadinterpretacji, które zwyczajnie mogą mylić czytelników, wprowadzać ich w błąd czy nimi manipulować. Niemniej książka J. Zaręby jest inna – większość prezentowanych przez nią naukowych treści można z łatwością „przeskanować” za pomocą najbardziej podstawowych podręczników akademickich do psychologii (czego też nie omieszkałem uczynić). Jednakże należy wspomnieć, że subtelna analiza merytoryczności dzieła zdała swój egzamin. Ponadto w toku lektury zacząłem dostrzegać coraz więcej plusów w formie, w jakiej zdecydowała się wydać swoją książkę Zaręba. Niesamowita przystępność, współczesny i nieakademicki język, lekkość pióra oraz bogata wiedza autorki sprawiają, że Krótka historia psychologii może cieszyć, uczyć i inspirować bardzo szerokie grono czytelników i czytelniczek – od młodzieży po zawodowych psychologów, chcących poprzez przyjemną lekturę odświeżyć sobie nieco historię własnego fachu.

Wydawnictwo RM również zdało egzamin, traktując swoją nową publikację w sposób staranny i profesjonalny. Ładna, ciekawa okładka, dobrej jakości papier, przyjemna dla oka czcionka. Podchodząc do lektury najnowszej książki J. Zaręby z delikatnym dystansem (nie jest to z pewnością pozycja stricte naukowa), jestem przekonany, że każdy czytelnik i każda czytelniczka odnajdzie w niej coś dla siebie zarówno z intelektualnej, jak i rozrywkowej perspektywy.

Plus minus:

Na plus:

+ lekka, ciekawa narracja

+ interesujące spostrzeżenia

+ merytoryczność treści

Na minus:

- brak aparatu naukowego

Tytuł: Krótka historia psychologii

Autor: Joanna Zaręba

Wydawca: Wydawnictwo RM

Rok wydania: 2018

ISBN: 978-83-7773-907-5

Liczba stron: 304

Okładka: miękka

Cena: 34,99 zł

Ocena recenzenta: 7/10

^{Redakcja merytoryczna: Adrianna Szczepaniak}

^{Korekta językowa: Aleksandra Czyż}