Dzieci Władysława Jagiełły. Dwie córki i trzech synów po trzech żonach

Władysław II Jagiełło był czterokrotnie żonaty. Doczekał się piątki dzieci, ale dwoje z nich zmarło wkrótce po porodzie. Upragnionych następców dała mu dopiero ostatnia żona. Na tronie po ojcu zasiedli jego synowie, kolejno Władysław III Warneńczyk i Kazimierz IV Jagiellończyk.

Elżbieta Bonifacja. Pierwsza córka

Jagiełło i Jadwiga u stóp krzyża

Pierwszym dzieckiem Jagiełły była Elżbieta Bonifacja. Jej matką była Jadwiga, która wyszła za wielkiego księcia litewskiego 18 lutego 1386 r. Pomiędzy nimi była istotna różnica wieku, ponadto pochodzili z różnych kultur, mieli też zupełnie odmienne wykształcenie. Jadwiga znała języki i miała swoją prywatną bibliotekę, Jagiełło nie umiał czytać.

Na dziecko musieli czekać aż 13 lat. Król miał nadzieję, że żona urodzi mu męskiego potomka, następcę tronu. Na świat przyszła córka, urodzona się 22 czerwca 1399 r. Jednak zmarła po niespełna miesiącu, 13 lipca 1399 r. Na domiar złego, w wyniku komplikacji poporodowych, 17 lipca zmarła także Jadwiga. W ten sposób w tydzień Jagiełło stracił córkę i żonę.

Elżbieta Bonifacja została pochowana wraz z matką, we wspólnym grobie. Pogrzeb odbył się 19 lipca 1399 r., w katedrze wawelskiej.

Czytaj także → Cztery małżeństwa Władysława Jagiełły. Dopiero ostatnia żona dała mu upragnionego następcę

Jadwiga Jagiellonka

Drugą żoną Jagiełły została Anna Cylejska, będąca wnuczką Kazimierza Wielkiego. Jagiełło poślubił ją 29 stycznia 1402 r. Podobno król nie był zachwycony urodą nowej żony. Niemniej jednak ich małżeństwo było raczej zgodne. Co prawda królowej zarzucano niewierność, ale niczego jej ostatecznie nie udowodniono. Królowa została oczyszczona z zarzutów zdrady małżeńskiej.

Po 6 latach od ślubu Anna urodziła córkę, Jadwigę. Dziecko imię otrzymało po pierwszej żonie króla. Dziewczynka przyszła na świat 8 kwietnia 1408 r. Z braku męskich potomków to Jadwiga miała być dziedziczką Jagiełły. Król planował także odpowiednio wydać córkę za mąż. Pod uwagę było branych dwóch kandydatów. Pierwszym był książę słupski, Bogusław IX oraz syn elektora brandenburskiego, Fryderyk. Ostatecznie zawarto układ z brandenburczykami. Ślub miał być jednak zawarty dopiero ok. 1427 r., gdy Fryderyk osiągnąłby wiek 14 lat. To nie podobało się królowi Zygmuntowi Luksemburskiemu oraz królowi Danii, Szwecji i Norwegii, Erykowi Pomorskiemu, którzy byli przeciwni zbliżeniu polsko-brandenburskiemu.

W 1424 r. król doczekał się wreszcie męskiego następcy, co spowodowało, że zaczął grać na zwłokę w kwestii zamążpójścia córki. Ostatecznie Jadwiga zmarła w 1431 r. nie doczekawszy się ani męża ani dzieci.

Władysław III Warneńczyk. Pierworodny syn

Władysław III Warneńczyk

Trzecia z żon, Elżbieta Granowska, nie dała Jagielle żadnego potomka. Na niego musiał poczekać do ślubu z ostatnią żoną. Była nią litewska księżniczka Zofia Holszańska. Przyszła matka królewskich dzieci urodziła się ok. 1405 r., gdy jej mąż ok. 1352 r. lub 1362 r. Zatem różnica wieku była ogromna. Ślub zawarli w lutym 1422 r. w Nowogródku. Już 31 października 1424 r. w Krakowie Zofia urodziła syna. Radość króla była ogromna. Doczekał się upragnionego następcy, który jako pierworodny otrzymał po nim imię.

Chrzest Władysława Warneńczyka w 1425 roku na obrazie Jana Matejki

W 1434 r. Jagiełło umiera. Jego następcą został Władysław Warneńczyk, którego kandydaturę przeforsował przede wszystkim biskup krakowski, Zbigniew Oleśnicki. Koronacja celebrowana przez prymasa Polski, Wojciecha Jastrzębca, odbyła się 25 lipca 1434 r. w wawelskiej katedrze. Jako, że nowy król miał wówczas zaledwie 10 lat, władzę w jego imieniu sprawowała Rada Opiekuńcza oraz regent w postaci Oleśnickiego. W 1440 r. Władysław III został także królem Węgier, ale wkrótce musiał zmagać się z wojną domową wybuchłą w tym kraju. Zakończyła się ona zawieszeniem broni w Gyor w roku 1442 r. Zabezpieczając sobie spokój na Węgrzech, król w 1443 r. wyprawił się przeciwko Turkom. W pierwszym etapie wojny odnosił sukcesy, pokonując wielokrotnie Turków. Dlatego 12 czerwca 1444 r. ci zdecydowali się zawrzeć 10-letni rozejm, na mocy którego sułtan Murad II zobowiązał się do opuszczenia Serbii. Były to dla Władysława bardzo korzystne warunki. Jednak za namową legata papieskiego, Juliana Cesariniego, niedoświadczony król zerwał warunki rozejmu i w imię interesów papieskich, ponowie ruszył na Turków. Zginął w bitwie pod Warną 10 listopada 1444 r. Król nie pozostawił żadnego potomka, nie był także żonaty.

Kazimierz

Drugim synem Jagiełły był Kazimierz, który urodził się w 1426 r., ale zmarł w rok po narodzinach. Istnieje brak informacji o przyczynach śmierci królewicza, ale śmiertelność noworodków w tamtym czasie, nawet na dworach, była spora.

Kazimierz IV Jagiellończyk

Kazimierz IV Jagiellończyk

Ostatnim dzieckiem Jagiełły był również Kazimierz, imię otrzymał po zmarłym bracie. Urodził się w Krakowie, 30 listopada 1427 r. Był opisywany jako we wszystkim do ojca podobnym. Odebrał staranne wykształcenie. Znał nie tylko język polski, ale również ruski. Podobnie jak ojciec uwielbiał polowania, na które często wyjeżdżał do litewskich lasów. W wieku 13 lat został wielkim księciem litewskim. W trzy lata po śmierci brata, w roku 1447 został obrany na króla Polski. Podobnie jak ojciec, pokonał Zakon Krzyżacki. Na skutek wygranej wojny trzynastoletniej po 158 latach odzyskał Pomorze Gdańskie. W 1471 r. na tronie czeskim obsadził swojego syna, Władysława. Zmarł w Grodnie 7 czerwca 1492 r. Po nim kolejno panowało jego trzech synów: Jan I Olbracht, Aleksander Jagiellończyk oraz Zygmunt I Stary.

Bibliografia:

1. J. Krzyżaniakowa, J. Ochmański, Władysław II Jagiełło, Wrocław 1990.
2. Z. Wdowiszewski, Genealogia Jagiellonów, Warszawa 1968.
3. Jana Długosza Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, ks. 10 i 11, oprac. D. Turkowska i M. Kowalczyk, Warszawa 2009.

Czytaj także: