„Rewolucja konserwatywna. Rzecz o ruchu, który odmienił Amerykę” - L. Edwards - recenzja

Osiągnięcie zamierzonego celu wielokrotnie jest efektem „długiego marszu”. Dotyczy to wielu dziedzin aktywności człowieka, w tym także działalności politycznej. Koncepcja środowisk konserwatywnych na zmianę na szczytach władzy w USA opierała się właśnie na wytrwałości, cierpliwości i talencie nielicznych. O tym opowiada praca autorstwa Lee Edwardsa.

Rewolucja konserwatywna, w świetle przedmowy prof. Marka Chodakiewicza jest w dużej mierze osobistym zapisem pracy amerykańskiego dziennikarza, wykładowcy akademickiego, który miał stać się nieformalnym „dziejopisem„ środowiska konserwatywnego. Opisywana przez niego aktywność polityczna ruchu w Stanach Zjednoczonych w II połowie XX wieku wpłynęła na sukces wyborczy partii republikańskiej w 1994 roku. Lee Edwards zaznacza w swoim wstępie, iż mimo realnego wpływu konserwatystów na przebieg ostatnich lat „zimnej wojny„, wielokrotnie w podręcznikach przedstawia się ich jako ”demagogów, postacie makiaweliczne lub prostaków”. 

Edwards prowadzi narrację w swojej pracy liniowo: od momentu zakończenia II wojny światowej i czasów pełnienia urzędu prezydenta Stanów Zjednoczonych przez Harry’ego Trumana po czasy Newta Gingricha- przewodniczącego Izby Reprezentantów- uważanego przez wielu za wizjonera politycznego, który zakończył swoją karierę spektakularnym upadkiem politycznym w 1998 roku. Dzieli te okresy podług czterech postaci, mających największy wpływ na dojście republikanów do najsiniejszej pozycji od lat: Roberta Tafta („Mr. Republican„), Barry’ego Goldwatera („Mr. Conservative„), Ronalda Reagana („Mr. President”) i wspomnianego Gingricha (”Mr. Speaker”). 

Zauważalne jest, że w narracji 16 rozdziałów Edwards stawia się zestawić umiejętności i możliwości sprawowania władzy przez liberałów (demokratów) i konserwatystów, zasilających partię republikańską. Oprócz ww. postaci wpływ na ostateczny sukces środowiska na początku lat 90. XX wieku miało być długofalowe odejście liberałów od koncepcji troski o zwykłego człowieka na rzecz zabiegania o interesy poszczególnych grup społecznych. Jednocześnie samo środowisko partii republikańskiej od zakończenia wojny, wedle zdania Edwardsa, za bardzo kalkulowało, nie próbując wyraźnie oddzielić się światopoglądowo od bieżących prądów politycznych, za co płaciło przegranymi w kolejnych wyborach. A gdy już osiągnęli polityczny sukces, nie potrafili go do końca scementować i potwierdzić. To falowanie sukcesów w rękach republikanów, przez czasy prezydentury Eisenhowera, Nixona po Reagana, jest uchwytnym elementem na przestrzeni całej publikacji. 

Z pewnością praca Lee Edwardsa będzie budzić zainteresowanie naukowców i dziennikarzy, obserwujących na co dzień USA z perspektywy polityczno-społecznej. Jest to również praca która, szczególnie europocentrycznemu czytelnikowi, przybliży perspektywę dziejów Stanów Zjednoczonych w XX wieku i kulis życia partyjnego. Edwards miesza styl prowadzenia wywodu w sposób akademicki wraz z popularnym, poprzez przywoływanie cytatów i anegdot. Zauważalna w pracy autora jest szeroka perspektywa obrazu życia politycznego w USA, oddziałującego na świat mediów, kultury i poszczególnych grup społecznych.

Rewolucję konserwatywną podsumowuje kluczowy rozdział – „czy konserwatyści potrafią rządzić?„ Edwards wskazuje w nim na kilka czynników, od spraw światopoglądowych, przez finanse, po efekt silnego przywództwa, które mają determinować sukces. Jednak najważniejszy z perspektywy autora jest- możliwe że naiwny w końcowym odbiorze- optymizm środowiska republikanów, oparty na trwałych wartościach. W ten sposób tytułowa ”rewolucja” trwa.

Tytuł: Rewolucja konserwatywna. Rzecz o ruchu, który odmienił Amerykę

Autor: Lee Edwards

Wydawnictwo: Fundacja Ośrodek Analiz Prawnych, Gospodarczych i Społecznych im. Hipolita Cegielskiego

Rok wydania: 2020

ISBN: 978-83-95337-8-19

Liczba stron: 411

Oprawa: twarda

Cena: 59,99 zł

Ocena: 8/10