Babilonia

W porównaniu z innymi wielkimi miastami jakie powstały na terenie Mezeopotami, takimi jak Sumer i Akad, Babilon pojawił się stosunkowo późno bo dopiero w XXIII wieku p.n.e.

Rzeczywistego znaczenia miasto nabrało dopiero po XIX wieku p.n.e. kiedy grupa plemion semickich, Amoryci, podbiła Sumer. W ciągu kilku lat Babilon przeistoczył się w stolice, niewielkiego Królestwa Amorytów, które stopniowo zaczęło się rozszerzać i podczas rządów Hammurabiego (1792-1750 p.n.e.) stało się imperium sprawującym kontrolę nad całą południową Mezopotamią i położoną dalej na północ Asyrią.

Babilon był w owym okresie miastem bardzo bogatym, o bardzo dobrze zroganizowanej społeczności, o czym świadczą zapisane gipsowe tabliczki znalezione w pałacach Hammurabiego w Mari. Kolejnym dowodem na to jest jeden najstarszych kodeksów prawnych, wydany przez Hammurabiego w formie tekstu wyrytego na kamiennych płytach (stelach), rozstawionych na terenie całego imperium.

Chociaż imperium Hammurabiego, rozpadło się wkrótce po jego śmierci, Babilon pozostał znaczącym miastem - do tego stopnia, że całą południową Mezopotamię zwykło nazywać się, Babilonią. Pozycja miasta wynikała z bogactw, jakie były jego udziałem ze względu na strategiczne połozenie na rzece Eufrat, które pozwalało kontrolować, szlaki handlowe, przebiegające przez ten teren. Oprócz tego, Babilon miał wyjątkowy status jako centrum religijne i naukowe. Po podbiciu Mezopotami, Babilończycy i ich półcni sąsiedzi z Asyrii, przejęli kulturę Sumeru i Akadu, przyswajając sobie akadyjski język i przejmując mity i religie Sumeru. Niemniej jednak Hammurabi, zmodygikował nieco obowiązującą wiarę, umieszczając lokalne bóstwo Babilonu, Marduka, na czele sumeryjskiego panteonu. Jak twierdził, taka była wola bóstw do tego panteonu należących! Wiara w nadrzędny charakter Marduka przyjęła się i Babilon, oprócz tego, że był bogatą metropolią, stał się również miastem świetym.

Babilon utrzymał tego typu pozycję przez długi okres - do XII wieku p.n.e. - kiedy miasto znajdowało się pod kontrolą Kasytów i z politycznego punktu widzenia pozostawało w cieniu. Pod rządami Nabuchodonozora I (około 1124-1103 p.n.e.) i jego następców Babilon znowu był stolicą niepodległego królestwa, aż do momentu kiedy około X wieku Asyryjczycy opanowali Mezopotamię. Przez ponad trzy stulecia Babilon rządzony był przez asyryjskich władców lub ich namiestników. Równocześnie nasiliły sie najazdy koczowniczych ludów semickich - Aramejczyków i Chadejczków.

Dzięki swojej reputacji świętego miasta, Babilon był stosunkowo dobrze traktowany przez Asyryjczyków i wspomagał ich w walce z najeźdzcami. Jednak w 689r. p.n.e. asyryjski król Sancheryb, zniecierpliwiony utrzymującą się niestabilną sytuacją w tym ejonie, zniszczył Babilon. I chociarz ten akt świętokradztwa został naprawiony przez następnego króla, od tej pory Babilończycy popierali wrogów Asyryjczyków. Ostatecznie, pod dowództwem chaldejskiego króla Nabopolsara II, Babilończycy sprzymierzyli się z Medami, ludem irańskiego pochodzenia i pod koniec VII wieku p.n.e. pokonali Asyrię.

Syn Nabopolsara, Nabuchodonozor II (605-562 p.n.e.), był jednym z największych zdobywców w historii. Stworzył on imperium rozciągające się od Suezu po Iran. Syrię i Palestynę odberał Nabuchodonozora IEgiptowi, podbijając równocześnie królestwo Judy i burzc Jeruzalem. Podobnie jak przedtem Asyryjczycy, Nabuchodonozor próbowałpodporządkować sobie wrogie narody stosując politykę wysiedleń. Najbardziej znana - ze względu na to, że została opisana w Biblii - jest „niewola babilońska” Żydów.

Pod rządami Nabuchodonozora Babilonia znajdowała się w szczytowym okresie swojej potęgi. Archeologowie znaleźli, pochodzące z tego okresu ruiny „wiszących” ogrodów i świątyni ze wspaniałą wieżą, która prawdopodobnie dała początek słynnej biblijnej legendzie o Wieży Babel.

W tym czasie Babilon był z pewnością największym miastem na świecie i przez nastepne kilka stuleci budził powszechny podziw. Oprócz zachowania kultury sumeryjskiej, Babilończycy posunęli do przodu matematykę i astronomię. Wiedza ta została przekazana Grekom, a za ich pośrednictwem nauce współczesnej. Ich sześćdziesiątkowy system przetrwał do naszych czasów w formie podziału godziny na 60 minut i minuty na 60 sekund, a także kąta pełnego na 360 stopni.

Babilon zostawił w 539 r. p.n.e. zdobyty przez Persów pod wodzą Cyrusa Wielkiego. Według legend, Cyrus odniósł zwycięstwo, poniważ zmienił bieg Eufratu, który przepływał przez miasto, po czym przeprowadził swoje oddziały korytem rzeki!

Nagły upadek Babilonu zakoczył okres, w którym Mezopotamia była kolebką wielkich mocarstw. Jako prowincjonalne miasto perskiego imperium Babilon pozostał jednym z Siedmu Cudów Świata. Aleksander Wielki zamierzał uczynić z niego stolicę swojego imperium, jednak zmarł zanim zdołał ustabilizować sytuację w państwie. Jego następcy na Bliskim Wschodzie, Seleucydzi, wybudowali swoją stolicę na rzece Tygrys, a Babilon stracił znaczenie i ostatecznie całkowicie upadł.

Źródło: 

1. Świat Wiedzy - kolekcja Marshala Cavendisha.