Udział Rumunii w I wojnie światowej |
Król rumuński Karol I Hohenzollern stał na stanowisku proniemieckim i proaustriackim. Jednak rósł i zaostrzał się coraz bardziej antagonizm rumuńsko-węgierski na tle Siedmiogrodu i Bukowiny, które były w większości zamieszkane przez ludność pochodzenia rumuńskiego. Istotne znaczenie miała też rywalizacja o pierwszeństwo eksploatacji bogactw rumuńskich, między kapitałem francuskim a niemieckim.
W konkurencji tej przewagę mieli Francuzi, którzy wspólnie z Rosją umacniali w Rumunii wpływy Ententy, osłabiając pozycję Niemiec.
5 sierpnia 1914 r. Rumunia ogłosiła neutralność, jednocześnie prowadząc rokowania z obiema stronami walczącymi. Niemcy oferowały rządowi w Bukareszcie Besarabię. Natomiast Rosja w zamian za neutralność i zamknięcie granicy dla przewozu niemieckiego sprzętu bojowego do Turcji, proponowała Siedmiogród i Bukowinę. Ofensywa rosyjska latem 1916 roku spowodowała, że Rumunia opowiedziała się po stronie Ententy. Jednocześnie porozumienie zawarte między Rosją a Rumunią było pierwszym układem przewidującym rozbiór Austro-Węgier. Dowództwo rosyjskie żądało, aby armia rumuńska uderzyła na Siedmiogród. Natomiast Francuzi domagali się, aby główne uderzenie skierować na Bułgarię, gdyż jednocześnie armia francuska i angielska planowały uderzyć od południa, od strony Salonik. Ostatecznie Rumunów zobowiązano do rzucenia głównych sił przeciwko Austro-Węgrom, w zamian Rosjanie zobowiązali się wysłać 50 tysięcy żołnierzy do Dobrudży, aby bronić Rumunii przed ewentualnym atakiem bułgarskim. Za przystąpienie do wojny Ententa obiecała rządowi rumuńskiemu Siedmiogród, Bukowinę i Banat. Formalnie 17 sierpnia 1916 roku podpisano między Rumunią a państwami Ententy traktat przymierza i konwencję wojskową. 27 sierpnia Rumunia wypowiedziała wojnę Austro-Węgrom, natomiast 28 sierpnia wojnę Bukaresztowi wypowiedziały Niemcy. Podobnie uczyniła 30 sierpnia Turcja, a 1 września Bułgaria.
Armia rumuńska rzucona na front karpacki liczyła 400 tysięcy żołnierzy. Początkowo Rumunii odnoszą spore sukcesy, opanowano przełęcze górskie i już w połowie września zajęto wschodnie i południowe części Siedmiogrodu. Jednak wkrótce do kontruderzenia przeszli Austriacy i Niemcy, atakując od zachodu i południa. W początkach października wojska austro-węgierskie i niemieckie wyparły Rumunów z Siedmiogrodu i wkroczyły do Rumunii. Od południa oddziały bułgarskie i niemieckie wdarły się do Dobrudży. 6 grudnia 1916 roku zajęto Bukareszt, natomiast w pierwszych dniach stycznia wojska państw centralnych odniosły kolejny sukces w Dobrudży, zwycięstwo pod Fokszanami i nad Putną. W połowie stycznia 1917 r. południowa część Mołdawii i cała Wołoszczyzna znalazły się w rekach państw centralnych. Król rumuński wraz z rządem osiedli w Jassach. Latem 1917 r. w walkach w północnej Mołdawii i na Bukowinie Niemcy i Austriacy odnieśli kolejne sukcesy i posunęli się do przodu. Armia rumuńska była prawie całkowicie rozbita. Wobec czego 10 grudnia 1917 roku zawarto rozejm pomiędzy Rumunią a państwami centralnymi, a 7 maja 1918 roku podpisano pokój w Bukareszcie, na mocy którego Rumunia zwracała Bułgarii część Dobrudży, a na rzecz państw Czwórprzymierza zrzekła się pozostałej części Dobrudży do delty Dunaju. Na rzecz Austro-Węgier Rumunia oddała pas graniczny w Karpatach Południowych od strony Siedmiogrodu i Bukowiny. Dodatkowo zobowiązania gospodarcze uzależniły Rumunię od kapitału niemieckiego. Ratunkiem dla Bukaresztu była zbliżająca się klęska państw centralnych.
Bibliografia:
- J. Pajewski, Historia powszechna 1871-1918, Warszawa 2001.
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Znajdujące się w portalu artykuły nie zawsze prezentują opinie zgodne ze stanowiskiem całej redakcji. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanych artykułów, by to zrobić wystarczy podać swój nick i wysłać komentarz. O naszych artykułach możesz także porozmawiać na naszym forum. Możesz także napisać własny artykuł i wysłać go na adres naszej redakcji.
