Prezydenci Polski i Litwy otworzyli na Wawelu wystawę „Na znak świetnego zwycięstwa”

14 lipca 2010 r. Prezydenci Polski i Litwy otworzyli na Wawelu wyjątkową wystawę „Na znak świetnego zwycięstwa. W 600. rocznicę bitwy pod Grunwaldem”. Ekspozycja jest głównym elementem krakowskich obchodów grunwaldzkich. Wystawę będzie można oglądać na Wawelu do końca września.

Diorama bitwa pod Grunwaldem autorstwa Tadeusza Popiela i Zygmunta Rozwadowskiego

Idę wystawy jest przypomnienie o pierwszym polskim święcie narodowym jakim było świętowanie grunwaldzkiego zwycięstwa. W Krakowie ta tradycja była najsilniejsza, bo to m.in. w Katedrze na Wawelu zawisły wszystkie zdobyte na Krzyżakach chorągwie. Także Wawelskiego Wzgórza corocznie 15 lipca na pamiątkę grunwaldzkiej wiktorii wyruszała procesja do nieistniejącego już kościoła św. Jadwigi na Stradomiu. Na Wawelu wreszcie spoczywa król Władysław Jagiełło.

Wydarzeniem na wystawie jest pokaz – zrekonstruowanego przez wawelskich konserwatorów – kompletu 56 chorągwi krzyżackich wiszących niegdyś przy ołtarzu św. Stanisława, patrona Królestwa, oraz wszystkich zachowanych trofeów zdobytych podczas wojny z Krzyżakami i rozdanych przez króla kościołom w całej Polsce (Kraków, Gniezno, Sandomierz, Poznań, Nowy Sącz). Na wystawie pokazana jest również diorama Bitwa pod Grunwaldem namalowana przez Tadeusza Popiela i Zygmunta Rozwadowskiego, która po 100 latach powróciła do Krakowa (pierwotnie wystawiona była w specjalnym pawilonie z okazji 500. rocznicy zwycięstwa grunwaldzkiego).

Na szczególną uwagę zasługuje z pewnością tryptyk z Pławna z ok. 1512 roku (Warszawa, Muzeum Narodowe) stanowiący przypomnienie wyjątkowej roli św. Stanisława w zwycięstwie nad Krzyżakami (relacja Jana Długosza o jego postaci unoszącej się nad polem bitwy). Figura Matki Boskiej, patronki Krzyżaków (Pelplin, Muzeum Diecezjalne), przypomina o ideowych podstawach tego zakonu oraz frazeologii misyjnej wykorzystywanej także przy okazji konfliktów zbrojnych z Polską i Litwą (Warszawa, AGAD).

Jedna z sal wystawowych w całości jest poświęcona tradycji grunwaldzkiej w okresie nowożytnym oraz w XIX stuleciu. Zobaczymy gipsowy odlew sarkofagu Władysława Jagiełły z katedry krakowskiej i renesansowego baldachimu z rekonstrukcją niezachowanych napisów na fryzie. Osobne miejsce zajmują eksponaty potwierdzające kultywowanie tradycji grunwaldzkiej w Krakowie aż do rozbiorów Rzeczypospolitej: księgi liturgiczne z wpisami pod datą 15 lipca, przypominającymi o świętowaniu rocznicy zwycięstwa oraz organizowaniu uroczystej procesji z katedry do kościoła św. Jadwigi na Stradomiu (m.in. Ewangelistarz bpa Piotra Tomickiego z lat 1533-34).

Z zainteresowaniem zwiedzających z pewnością spotka się też sala poświęcona obchodom 500-lecia zwycięstwa pod Grunwaldem, której uzupełnieniem są pamiątki z uroczystości zorganizowanych w latach 1902 i 1909.