„Historia Niemiec” - Wł. Czapliński, A. Galos i W. Korta - recenzja

Niemcy są jednym z krajów europejskich, które odegrały znaczącą role w dziejach kontynentu, a także i całego świata. Czy zjednoczone, czy w rozbiciu były jednym z ważniejszych państw w świecie.

To tam rozpoczęła się reformacja. Niemcy włączyły się w kolonizację nowo odkrytych ziem i wywarły na nie znaczący wpływ. Czymże byłyby romantyzm bez udziału Niemców. Wiosna Ludów zapoczątkowana na terenie Niemiec dała impuls do jednoczenia krajów rozbitych. Porażka Niemiec w Pierwszej Wojnie Światowej i niezadowolenie społeczeństwa były przyczynkiem do sukcesów Hitlera, najbardziej znanej postaci historycznej wszechczasów. Nie znając wnikliwie historii narodu niemieckiego nie znamy historii świata. Dzieje tego państwa oprócz historii Rosji wywarły największy wpływ na nasz kraj, a zatem na losy każdego z nas.

Najnowsze wydanie Historii Niemiec Władysława Czaplińskiego, Adama Galosa i Wacława Korty to trzecia już rozszerzona wersja dziejów Niemiec, bez której nie może się obejść żaden historyk, dziennikarz, czy politolog. Jest podręcznikiem akademickim dotowanym przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Omawiana książka, obok Historii Francji Baszkiewicza, Angli Zinsa i Rosji Bazylowa jest jedną z ważniejszych pozycji cyklu Historie Krajów i Narodów wydawnictwa Ossolineum.

O ile dwa pierwsze wydania Historii Niemiec z 1981 r. i 1991 r. różnicuje jedynie liczba stron, która to zmiana spowodowana była zapewne poprawkami edytorskimi, a oba tomy posiadają tę samą treść i kończą się na czasach hitlerowskich włącznie, o tyle najnowsze wydanie znacznie różni się od poprzednich. Bogatsze jest o rozdział poświęcony historii najnowszej doprowadzony do 2009 r., przez co stanowi podstawową pozycję do badań najnowszych dziejów Niemiec. Wydana przez Ossolineum w 1998 r. (drugie wyd. w 2008 r.), Historia Niemiec Jerzego Krasuckiego, obejmuje czasy jedynie do lat 90-tych XX w., zatem najnowsze dzieje Niemiec z 2010 r.  są jedynym opisem wydarzeń nam współczesnych.

Krasucki w swej książce skupił się głównie na historii politycznej, odsunął zaś na bok zagadnienia kulturowe, które szerzej omawiają Czapliński, Galos i Korta. Choć Krasucki opisał dzieje Niemiec również od czasów najdawniejszych, to jednak szerzej omówione są lata po 1871 r., a średniowiecze i dzieje nowożytne przedstawia jedynie w zarysie. W najnowszej Historii Niemiec Czaplińskiego, Galosa i Korty wszystkie okresy historyczne zbadane są równie skrupulatnie. Można się nawet pokusić o stwierdzenie, że właśnie okres wcześniejszy omówiony jest najwnikliwiej.

Książka składa się z trzech części. Pierwsza autorstwa Wacława Korty obejmuje dzieje państw niemieckich od prehistorii do czasów nowożytnych. Druga Wacława Czaplińskiego – czasy nowożytne. Części te nie zostały zmienione w stosunku do wydań poprzednich. Trzeci rozdział Adama Galosa mówiący o dziejach Niemiec od 1789 r. po rok 1945 został uaktualniony. Dodany do najnowszego wydania czwarty rozdział książki, napisana również przez Adama Galosa to najnowsza historia Niemiec od 1945 r., do roku 2009. Choć autorzy pierwszych dwóch części nie żyją, to jednak bibliografia do każdego z rozdziałów została zaktualizowana o pozycje, które ukazały się po 1991 r.

Historia Niemiec to historia przede wszystkich tych ziem, które obecnie wchodzą w skład Republiki Federalnej Niemiec. Nie pominięto jednak historii krajów, które wchodziły dawniej w skład Rzeszy. Historię Austrii omówiono do czasów, gdy wyodrębniła się jako samodzielne państwo. Jako że książka ta jest historią Niemiec jako całości, losy poszczególnych krajów niemieckich zostały ukazane jedynie wówczas, gdy chciano zilustrować procesy zachodzące w całych Niemczech. Książka jest kompendium wiedzy na tematy nie tylko polityczne. Każdy z trzech autorów poruszył również zagadnienia związane z kulturą, sztuką i gospodarką Niemiec. Omówili oni także ważne dla niemieckiego narodu stosunki społeczne i religijne.

Książka wydana jest starannie, w twardej oprawie. Nie zawiera błędów edytorskich. Posiada 14 map, 10 drzew genealogicznych, indeksy: nazwisk i nazw geograficznych. Na okładce książki została zamieszczona fotografia Bramy Brandenburskiej – symbolu niemieckiej jedności, co być może jest nawiązaniem do uaktualnia wydania, ale dla niektórych może mieć zabarwienie ideologiczne. Minusem książki jest brak barwnych ilustracji: portretów, czy fotografii ważniejszych postaci, lecz wszystkie pozycje z serii Historie Krajów i Narodów wydawnictwa Ossolineum są ich pozbawione. Reprodukcje obrazów, zdjęcia, czy ryciny byłyby niewątpliwie ciekawym dodatkiem do tak znakomitego dzieła jakim jest Historia Niemiec. Zachęcam do lektury tej pozycji.

Plus minus:
Na plus:
+ wysoki poziom merytoryczny
+ bardzo bogata bibliografia
+ mapy, tabele, drzewa genealogiczne
+ jakość wydania
Na minus:
- brak barwnych ilustracji
- okładka

Tytuł: Historia Niemiec
Autor: Władysław Czapliński, Adam Galos, Wacław Korta
Wydawca: Ossolineum
Data wydania: 2010 (wydanie III)
ISBN: 978-83-04-05035-8
Stron: 934
Oprawa: twarda
Cena: 69 złotych
Ocena recenzenta: 10/10