„Polska według mistrzów” - B. Jankowiak-Konik (red.) - recenzja

Nakładem wydawnictwa Demart w bieżącym roku wydany został znakomity album zatytułowany Polska według mistrzów. Jest to przewodnik zawierający 76 reprodukcji obrazów w dużym formacie, którego zadaniem jest opowiedzenie o pięknie Polski. Muszę już na wstępie zaznaczyć, że Twórcom recenzowanej tutaj publikacji udało się to z powodzeniem.

Album składa się z trzech głównych części, wokół których poprowadzona została narracja. Są to rozdziały: Ludzie, poświęcony społeczeństwu polskiemu – żołnierzom, chłopom, mieszczaństwu, inteligencji, szlachcie i robotnikom; Wiara i obyczaje, gdzie ukazano świeckie i religijne zwyczaje Polaków; Pejzaż, zarezerwowany na omówienie prac przedstawiających piękno polskiego krajobrazu, począwszy od gór, poprzez łąki, jeziora, lasy, aż po morze.

Polska według mistrzów to publikacja, w której wyeksponowano nie tylko znane dzieła malarzy, grafików i rzeźbiarzy. Są tam też przedstawiciele innych dziedzin sztuki, jak poeci, pisarze oraz fotografowie. Do tytułowych mistrzów zaliczenie zostali między innymi: Michał Elwiro Andriolli, Józef Chełmoński, Aleksander Gierymski, Artur Grottger, Juliusz Kossak i Wojciech Kossak, Rafał Malczewski, Jan Matejko, Władysław Podkowiński, Tadeusz Popiel, Jan Stanisławski, Włodzimierz Tetmajer, Zygmunt Vogel i Stanisław Wyspiański. Są i zagraniczni twórcy: Bernardo Bellotto zw. Canaletto oraz Michael Johann Volt.

Cechą charakterystyczną albumu jest jego forma przedstawienia treści. Otóż w pierwszej kolejności jest to dużego formatu reprodukcja dzieła z podstawowymi wiadomościami na jego temat, czyli autor, tytuł, rok ukończenia pracy, wymiary oraz miejsce ekspozycji. Na następnej stronie dzieło to jest dokładnie omawiane. Dzieje się to w ten oto sposób, że w odpowiednie miejsca w tekście, pomieszczone są fragmenty tego samego dzieła z odpowiednim numerkiem, a ten numerek wstawiony jest w tekst. Tekst z kolei w sposób bardzo szczegółowy opisuje odpowiedni fragment obrazu, grafiki, czy fotografii. Taki właśnie sposób dosłownego, rozbicia dzieła na czynniki pierwsze, powoduje, iż jest ono omówione bardzo dokładnie, z dbałością o wszelkie szczegóły pojawiające się na płótnie.

A teraz kilka słów na temat budowy tekstu i czego zwykle dotyczy. Oczywiście, żadną filozofią nie będzie, że treść recenzowanej tutaj pracy traktować będzie o dziełach artystycznych przedstawiających Polskę, Polaków i najważniejsze wydarzenia związane z naszą ojczyzną tak polityczne, jak i zwyczajowe. Tekst atlasu okazuje się być interdyscyplinarny, ponieważ dotyka bezpośrednio takich dziedzin jak plastyka, historia sztuki, historia (w tym przypadku rzecz jasna Polski), ale także etnografia, kulturoznawstwo i literatura. Zamierzeniem Autorów komentarzy do poszczególnych prac było w takim właśnie ujęciu ich przedstawienie, a wiec mamy do dyspozycji dobrej jakości tekst historyczny i plastyczny, z odniesieniami do innych dziedzin.

Każda z części opatrzona została tekstem wstępnym, a autorów tych i reszty testów jest aż trzech: Beata Jankowiak-Konik, Izabela Jurasz oraz Jacek Konik. W niektórych miejscach tomu wstawione zostały fragmenty wierszy i dzieł literackich. Publikacja zawiera indeks artystów, dzięki czemu sprawniej można z niej korzystać. Bardzo przydatny jest też wykaz wybranej bibliografii z podziałem na opracowania, encyklopedie, leksykony oraz strony internetowe najważniejszych muzeów w Polsce, a także bibliotek i archiwów cyfrowych. Autorzy nie zapomnieli o bardzo przyjaznym spisie treści, gdzie umieszczone zostały pojawiające się na kartach albumu dzieła, tym razem w małym formacie i podpisem jaka to praca i czyjego autorstwa.

Dopełnieniem jest wydanie. Twarda, ładna wizualnie oprawa, strony szyte i dodatkowo klejone, a papier dobrej jakości. Całość liczy 271 stron. Album jest dużego formatu, dzięki czemu wszystkie szczegóły reprodukcji obrazów i grafik są czytelne.

Jestem bardzo zadowolony z lektury Polski według mistrzów wydanego pod redakcją Beaty Jankowiak-Konik. Nie często spotyka się taką właśnie formę przedstawienia i omówienia sztuki w albumie. Moje jak najbardziej pozytywne odczucie jest tym bardziej wzmożone, gdyż całość traktuje o sztuce polskiej wyrażającej się o Polsce i Polakach. Myślę, że osoby którym dane będzie zapoznać się z recenzowaną pracą, będą miały te same wrażenia. Dla kogo więc jest ta pozycja? Dla każdego, kto choć w małym stopniu chciałby się zapoznać z dorobkiem artystycznym polskich malarzy, grafików, rzeźbiarzy, fotografików, poetów i literatów. Polecam.

Plus minus:
Na plus:
+ wydanie
+ duże reprodukcje 76 dzieł
+ interdyscyplinarny charakter tekstów
+ styl Autorów
+ czytelny układ
+ forma omówienia dzieł
Na minus:
Brak wad o których warto by pisać

Tytuł: Polska według mistrzów
Autor: Beata Jankowiak-Konik
Wydawca: Demart SA
Data wydania: 2011
Liczba stron: 271
ISBN: 978-83-7427-583-5
Oprawa: twarda
Cena: ok. 80 zł
Ocena recenzenta: 10/10