„Bogowie, groby, uczeni. Tajemnice archeologii” - C.W. Ceram - recenzja

„Niniejsza książka nie ma ambicji naukowych. Jest ona raczej próbą przedstawienia przedmiotu badań określonej gałęzi nauki w taki sposób, aby pokazać pracę badaczy i uczonych w jej wewnętrznym napięciu, dramatycznych uwikłaniach i czysto ludzkim kontekście”.

Czytając takie słowa na pierwszej stronie książki, można pomyśleć, że brzmi to jak usprawiedliwienie Autora, chcącego przeprosić Czytelnika przed niedoskonałością swojego dzieła. W tym wypadku są to na pewno słowa wprowadzenia i przygotowania do tego, czego można się spodziewać po książce. Faktycznie, pozycja mimo, iż porusza tematykę ściśle naukową, nie posiada takiego charakteru. Łączą się tu różne wątki, nadające momentami charakter powieści, niejednokrotnie kryminalno-przygodowej. Jednakże nie zaliczyłabym tego jako minus pozycji, lecz wręcz odwrotnie. Może to niejednego Czytelnika zachęcić do zagłębienia w tajniki archeologii i potraktować tę dziedzinę, nie tylko jako naukę, ale także jak przygodę

Książkę, jak wskazuje we wstępie Autor, można zacząć czytać na dwa sposoby. Pierwszy, tradycyjny, od początku do końca, tak jak zapisany jest układ. Drugi, do którego zachęca Ceram i który ja sama wybrała, to zacząć od drugiego rozdziału dotyczącego Egiptu. Autor twierdzi, że pierwszy może na samym wstępie zniechęcić Czytelnika, tak, że odłoży książkę i już do niej nie wróci. Faktycznie pierwszy rozdział „Księga posągów”, stanowi jakoby teoretyczne wprowadzenie do historii archeologii, począwszy od kultury klasycznej Grecji po dzieje jednego z ojców archeologii Winckelmanna. Teoria ta jednak jest potrzebna, aby poznać podstawy i początki archeologii.

Drugi rozdział „Księga piramid„, jest utrzymany w znacznie ”żywszym” tempie. Poznajemy tu niezwykle ciekawą historię życia Champolliona oraz wraz z odkrywcami grobów faraonów wchodzimy do ich tajemniczych wnętrz. Jesteśmy także świadkami procesów rabusiów grobowców.

„Księga wież„ opisuje badania i zabytki na terenach starożytnej Mezopotamii, gdzie poznajemy tajniki pisma klinowego oraz wieży Babel. Zwiedzamy także starożytne miasta Babilon czy Niniwę. Kolejny rozdział przenosi nas na inny kontynent, w krąg cywilizacji Majów. Poznajemy tu największe jej skarby oraz tajemnice bogatych i okazałych miast. Ceram przedstawia też powody upadku tej kultury. Ostatni rozdział ”Księgi, których nie można jeszcze napisać”, stanowi krótkie podsumowanie o całości oraz nawiązania do badań prowadzonych w innych regionach oraz o metodach badań archeologicznych.

Na końcu znajdują się „Tablice chronologiczne”, według kręgów kulturowych, kolejno tak jak są ułożone rozdziały: Grecja lądowa i Kreta, Egipt, Mezopotamia, Ameryka Środkowa. Dalej Bibliografia, podzielona adekwatnie do rozdziałów i Mapy. Następnie Źródła ilustracji, krótka autobiografia, posłowie i Indeks.

Ceram pisze językiem prostym i przystępnym, niejednokrotnie żartobliwym. Momentami można określić go nawet wręcz naiwnym. Jednak dzięki temu książkę czyta się sprawnie i przyjemnie. Kompozycja jest przemyślana a wszystko ułożone jest chronologicznie.

„Świat książki„ dawne wydanie książki, uzupełnił o min. kolorowe fotografie, co zdecydowanie ją wzbogaca. Na końcu książki znajdują się podziękowania dla archeologa dr Michaela Sieblera, który to ”nie nadużywając swobody pióra, włączył w oryginalną narrację Cerama najważniejsze odkrycia i ustalenia archeologii ostatnich kilkudziesięciu lat”. Jedynym minusem książki jest to, że jest ciężka i nieporęczna.

Pozycja godna polecenia, na pewno tym, którzy rozpoczynają swoją przygodę z archeologią. Uzupełni także wiedzę każdego historyka. Polecam też wszystkim, niezależnie od zainteresowań, gdyż książkę czyta się jak dobrą powieść, gdyż jak sam Autor zaznaczył jest to „powieść o archeologii”.

Plus minus:
Na plus:
+ ciekawe zagadnienia
+ liczne ilustracje zarówno czarno białe jak i kolorowe
+ ukazanie różnych kręgów kulturowych
+ przystępny język
Na minus:
- książka dość ciężka i nieporęczna

Tytuł: Bogowie, groby, uczeni. Tajemnice archeologii
Autor: C.W. Ceram
Wydawnictwo: Świat Książki
Rok wydania: 2011
Format: 16,5x24 cm
ISBN: 9788377990216
Stron: 488
Cena: ok.  69,90 zł
Ocena recenzenta: 9/10