Sukces Zagubiony – Wzornictwo Przemysłowe (industrial design) 1945-1989


Jest paradoksem, że w czasach trudnych powstało tak wiele przykładów dobrego wzornictwa przemysłowego. To niewątpliwie sukces i zasługa projektantów, których prace w postaci prototypów, odlewów gipsowych i zdjęć można oglądać na wystawie. Niestety sukces ten często pozbawiony był rezultatu w postaci wdrożeń do produkcji. Stąd nazwa: Sukces Zagubiony.

Syrena Sport prototyp. Projekt nadwozia: Cezary Nawrot z zespołem dla FSO, 1959

Ekspozycja zaczyna się tam, gdzie kończyły się wystawy poświęcone designowi prezentowane dotychczas w muzeach sztuki. Skupiały się one na wyrobach wykonanych w sposób rzemieślniczy. My pokazujemy urządzenia, które projektanci zaprojektowali z intencją podjęcia ich produkcji w sposób przemysłowy. Przedmioty te są: funkcjonalne, ergonomiczne, tanie, a nie zaledwie piękne.

Ta wystawa uwypukla potrzebę istnienia Muzeum Techniki, które od przeszło 50 lat zabezpiecza i dokumentuje często unikalne wynalazki. Niewątpliwie prezentują one dorobek kultury technicznej Polaków.

Szczególnie cennym eksponatem zaprezentowanym na wystawie jest AKAT-1. Łączył on w sobie wszystkie cechy dobrze zaprojektowanego produktu: innowacyjne rozwiązanie techniczne, interesującą wizualnie obudowę, która podkreśla jego funkcje i ułatwia użytkowanie.

AKAT był pierwszym w Europie tranzystorowym (na polskich tranzystorach i diodach) analizatorem układów równań różniczkowych i symulatorem złożonych przebiegów dynamicznych ze zmiennymi parametrami takimi jak resorowanie pojazdów, przepływy cieczy, wymiana ciepła. Wyniki w postaci graficznej pokazane były na ekranie. Konstruktorem urządzenia był Jacek Karpiński.

Obudowa, którą stworzyli w legendarnych Zakładach Artystyczno – Badawczych Warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych Stanisław Miedza-Tomaszewski, Andrzej Jan Wróblewski i Olgierd Rutkowski, do dziś zachwyca formą i treścią.

Obok Akata można oglądać na wystawie m. in. samochód Smyk, samochód Beskid 106, samochód Warszawa 210 (odlew gipsowy), samochód FSO Ogar LS, Skuter OSA M52, Skuter Osa M55, FSM Syrena Bosto (zdjęcie), pojazd inwalidzki Gacek (zdjęcie), Minikomputer Mera 400, Komputer Osobisty Mazovia 1016, Monitor ekranowy MERA 6052; Magnetofon „Daria„, Radioodbiornik „Julia„, Zestaw Muzyczny Hi-Fi Radmor 5000 model samolotu PZL-104 Wilga, Szybowiec SZD-24 Foka varia: Aparat fotograficzny ”Alfa”, lampy systemu ART. Wystawa sięga również do przedwojennych korzeni polskiego wzornictwa przemysłowego: motocykla Sokół 200 i parowozu PM-36-1.

Miejsce: Sala A (400 m2), w Muzeum Techniki w Warszawie, Pałac Kultury i Nauki, Pl. Defilad 1.

Kurator wystawy: Andrzej Berezowski (Muzeum Techniki).

Tranzystorowy Analizator Równań Różniczkowych AKAT-1.
Konstrukcja: Jacek Karpiński, Janusz Tomaszewski. Pierwszy w Europie Analizator Równań Różniczkowych, którego konstrukcja oparta była na tranzystorach (a nie lampach elektronowych)

Projekt obudowy telewizora. Projekt: Andrzej Latos, Olgierd Rutkowski w Zakładach Artystyczno-Badawczych Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, ok. 1962.

Motocykl WSK 125 Sarenka, model z 1963 r. Konstruktorzy motocykla: J. Kosma, M. Krzeszowiec, R. Podolak, M. Kołodziński). Projekt sylwetki: E. Cieślar, O. Rutkowski.

Skuter Osa M-50. Projekt: Krzysztof Meisner Krzysztof Brun, Jerzy Jankowski, Tadeusz Mathia, w Dziale Postępu i Sportu (działającej przy dziale Głównego Konstruktora) Warszawskiej Fabryki Motocykli, 1959.

Projekt modernizacji nadwozia samochodu Wołga. Projekt: Olgierd Rutkowski, Janusz Zygadlewicz w Zakładach Artystyczno-Badawczych Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, 1958.

Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Znajdujące się w portalu artykuły nie zawsze prezentują opinie zgodne ze stanowiskiem całej redakcji. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanych artykułów, by to zrobić wystarczy podać swój nick i wysłać komentarz. O naszych artykułach możesz także porozmawiać na naszym forum. Możesz także napisać własny artykuł i wysłać go na adres naszej redakcji.

2 komentarze

  1. Olgrierd Rutkowski pisze:

    Zdjęcie projektu nadwozia samochodu Wołga jest niewłaściwie podpisane. W pracy przy tym projekcie nie uczestniczył Janusz Zygadlewicz. Jest to wyłącznie mój projekt nadwozia wykonany w zakładach artysyczno-badawczych ASP. Janusz Zygadlewicz uczestniczył jedynie wraz ze mną w projektowaniu nadwozia Moskwicza.Olgierd Rutkowski.

  2. Olgierd pisze:

    Błędnie podpisano zdjęcie projektu nadwozia Wołgi .Janusz Zygadlewicz nie miał z tym nic wspólnego .Jest to mój wyłączny projekt .Olgierd Rutkowski .

Zostaw własny komentarz