„Szpiedzy. Tajna armia Hitlera” – C. Jörgensen –recenzja

II wojna światowa przyczyniła się niewątpliwie do rozwoju międzynarodowej siatki szpiegowskiej. Tajne siły, które stanowił wywiad, wspierały działalność poszczególnych państw, czasem wręcz decydowały o powodzeniu lub klęsce jakiejś akcji. Adolf Hitler także doceniał i wspierał taką siłę wojenną.

Książka podzielona jest na jedenaście rozdziałów, w których znajdują się informacje  na temat najważniejszych szpiegów Führera. Pierwszy rozdział przedstawia tworzenie się siatki niemieckiego wywiadu w XIX i XX w., a także sylwetki i działalność ważnych dla niemieckiej historii postaci: pułkownika Nicolai i Maty Hari. Drugi – informuje o przygotowaniach do konfliktu światowego z 1939 r., o tworzeniu polskich sił wywiadowczych w Niemczech czy sukcesach Hitlera.

Kolejny rozdział przedstawia najważniejszych szpiegów nazistowskich: Canarisa, Heydricha i Gehlena. Czwarty rozdział poświęcony został działalności Grupy Obronnej Armii – Abwehry, jej akcjom w Skandynawii.

Następne rozdziały omawiają działalność szpiegów zarówno nazistowskich, jaki i radzieckich i angielskich w poszczególnych krajach, m. in. w Rydze. O funkcjonowaniu siatki wywiadowczej, jej sukcesach i porażkach traktuje rozdział dziewiąty. Ostatnie partie książki zostały poświęcone rozłamowi i niejednorodności nazistowskich sił szpiegowskich, prowadzonych przez nich spiskach, np. przeciwko swojemu przywódcy – Adolfowi Hitlerowi.

Monografia szpiegów

Publikacja stanowi bardzo cenną monografię historii wywiadu i kontrwywiadu Niemiec i świata w ogóle. Pozwala zaobserwować skalę tego zjawiska w czasie wielkiego konfliktu zbrojnego, sposobu wpływania na wojenną rzeczywistość. To właśnie dzięki szpiegom wiele akcji nazistów się nie powiodło, co z kolei wpłynęło na losy czy też wynik wojny.

Publikacja została napisana przyjemnym językiem, co sprawia, że chętnie się ją czyta. Na uwagę zasługuje bogata bibliografia, złożona z sześciu stron. Przeważa w niej literatura anglojęzyczna, chociaż nie brakuje i pozycji w języki polskim. Liczny materiał źródłowy pozwala czytelnikom zweryfikować  informację podane przez autora, a także pogłębić wiedzę na dany temat. Uzupełnienie narracji stanowią biało-czarne ilustracje przedstawiające najważniejsze miejsca i  postaci, m.in. Adolfa Hitlera, Reinharda Heydricha czy Leopolda Trepllera. Walorem jest także umieszczenie na początku książki słownika skrótów używanych przez twórcę publikacji wraz z ich krótkim wyjaśnieniem, co stanowi ułatwienie dla osób, które dopiero zaznajamiają się z tą tematyką.

Minusem jest zbyt pobieżne traktowanie niektórych wątków – opis osiągnięć poszczególnych szpiegów. Mamy raczej do czynienia z przedstawieniem zdobyczy tajnych związków (zwłaszcza Abwehry, organów wywiadowczych) niż z indywidualnymi sukcesami czy porażkami ważnych osobistości. Niektórym postaciom autor poświęcił więcej miejsca, np. Canarisowi, natomiast o innych tylko nadmienił. Publikacja została opatrzona miękką oprawą, co powoduje, że bardzo szybko się ona niszczy.

Pracę gorąco polecam wszystkim tym, którzy interesują się tematyką, której dotyczą Szpiedzy…, a także tym, którzy dopiero w niej „raczkują„. Książka ta przedstawia niezwykle rozwinięte szpiegostwo nazistowskie zwłaszcza w latach 1939–1945. Wspomina także o przedstawicielach tej ”profesji” z innych krajów, co pozwala uzyskać czytelnikom większą perspektywę wywiadu i kontrwywiadu II wojny światowej.

Plus minus:
Na plus:
+ styl autora
+ bibliografia
+ tematyka
Na minus:
- zbyt pobieżne traktowanie niektórych wątków
- miękka oprawa

Tytuł: Szpiedzy. Tajna armia Hitlera
Autor: Christer Jörgensen
Tłumacz: K. Skawran
Wydawca: RM
Data wydania: 2012
ISBN/EAN: 9788377730058
Liczba stron: 344
Oprawa: miękka
Cena: ok. 40 zł.
Ocena recenzenta: 8.5/10