Wystawa: „Stan wojenny 1981-1983 w dokumentach zasobu Archiwum Akt Nowych” |
Od 8 lutego 2013r. w Miejskim Domu Kultury w Wołominie, można obejrzeć wystawę „Stan wojenny 1981-1983 w dokumentach z zasobu Archiwum Akt Nowych”. Do końca lutego będzie można oglądać eksponaty, które składają się z dwunastu plansz, przedstawiających wyselekcjonowane dokumenty tematycznie związane z różnymi aspektami walki po ogłoszeniu stanu wojennego.
Wystawa w MDK w Wołominie / fot. Maciej Sochoń
Wprowadzenie stanu wojennego 13 grudnia 1981 r. i jego przebieg, budzą do dziś niezmienne kontrowersje. Czy była to walka z „Solidarnością” i Kościołem katolickim? Niektórzy do dziś twierdzą, że Polska była zagrożona. Samo wprowadzenie stanu wojennego z punktu formalno-prawnego było bezprawne, tak jak powołanie Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego. Już 12 grudnia odbyły się pierwsze aresztowania osób, które mogłyby zagrozić ustrojowi. Na ulice miast wyjechało 1750 czołgów i 1400 pojazdów opancerzonych, nad ranem pojawiły się wojskowe patrole. W czasie pierwszych godzin stanu wojennego z koszar wyszło ponad 50 procent stanu osobowego wojska. Zmilitaryzowano kilkaset przedsiębiorstw. Wiązało się to
z rygorem, że odmowa wykonania polecenia służbowego w takim przedsiębiorstwie mogła zakończyć się nawet karą śmierci. Polacy o tym fakcie dowiedzieli się wcześnie rano z przemówień gen. Wojciech Jaruzelskiego1
„Wystawa składa się z 12 plansz poświęconych różnym aspektom okresu stanu wojennego. Pierwsze z nich dotyczą przygotowań strony rządowej do wprowadzenia stanu wyjątkowego pierwszego okresu jego funkcjonowania. Kolejne plansze przedstawiają represje władz PRL wobec społeczeństwa. Tematem, który również został poruszony jest traktowanie przez WRON Kościoła katolickiego, jako głównego obok „Solidarności” wroga publicznego. Przedstawione również zostaną materiały dotyczące oporu społeczeństwa. Jako antidotum na rządową propagandę używali oni humoru, dowcipu, satyry, które obnażały jałowość intelektualną rządzących i brak legitymacji społecznej na kierowanie przez nich państwem. Wystawa zawierała będzie również bogaty zbiór prasy konspiracyjnej ilustrujący ogromną aktywność opozycji w tamtym okresie.” - opisuje wystawę jeden z pracowników MDK.
Wystawa w MDK w Wołominie / fot. Maciej Sochoń
Bardzo ciekawe wyselekcjonowane materiały na planszach wymagały dużego nakładu pracy ich autorów. Zawarto tam oprócz tablicy tematycznej oraz dokumentującej powstanie wystawy, dziesięć plansz z archiwalnymi dokumentami w poniższych tematach:
- PRZYGOTOWANIA DO WPROWADZENIA STANU WOJENNEGO
- WŁADZEE PRL, WPROWADZENIE STANU WOJENNEGO
- STAN WOJENNY, REPRESJE WOBEC SPOŁECZEŃSTWA
- REPRESJE KOMUNISTYCZNE – OPÓR SPOŁECZEŃSTWA
- INTERNOWANI I UWIĘZIENI
- KOŚCIÓŁ A STAN WOJENNY
- STAN WOJENNY, HUMOR I SATYRA
- POLONIA WOBEC STANU WOJENNEGO
- PRASA KONSPIRACYJNE W STANIE WOJENNYM
- ZACHÓD A STAN WOJENNY
Na wernisażu obecni byli poseł Pan Jacek Sasin, Grzegorz Iwanicki - sekretarz NSZZ Solidarność Region Mazowsze oraz Konrad Rytel - Wicestarosta Powiatu Wołomińskiego. Wszyscy podkreślili jak ważnym elementem wychowania młodych pokoleń jest zapoznanie ich z współczesną historią Polski.2
Takie i podobne przedsięwzięcia skierowane do małych społeczności lokalnych, są bardzo ważnym elementem kształtowania świadomości historycznej młodego pokolenia. Ludzie tworzący w sposób stanowczy tamtą rzeczywistość, pozostawili szereg dokumentów, broszur, pism, rysunków, które uporządkowane przybliżają nam klimat tamtego okresu. Chodzi nie tylko o pozytywne postacie, ale także te, które aktywnie kreowały negatywne postawy wspierania systemu totalitarnego, bezprawia i użycia wojska przeciwko własnemu narodowi. Tragedia tamtego okresu polegała na tym, że wojsko wywodzi się ze społeczeństwa, jest gwarantem jego przetrwania oraz niepodległości. Przedstawiciele własnego narodu, zostali wtedy zmuszeni do wystąpienia przeciwko temu, kogo mieli bronić…
Koncepcja wystawy: dr Tadeusz Krawczak, Mariusz Olczak, Bartosz Nowożycki, Jan Annusewicz
Opracowanie: Jan Annusewicz, Bartosz Nowożycki, Mariusz Olczak, Anna
E. Wasilewska
Projekt graficzny: Bartosz Jaksender
- Za: http://www.bbn.gov.pl/portal/pl/529/2020/Legalnosc_stanu_wojennego.html [↩]
- Za: http://www.mdkwolomin.pl/wystawy/stacjawolomin [↩]
Te artykuły również mogą Cię zainteresować:
Znajdujące się w portalu artykuły nie zawsze prezentują opinie zgodne ze stanowiskiem całej redakcji. Zachęcamy do dyskusji nad treścią przeczytanych artykułów, by to zrobić wystarczy podać swój nick i wysłać komentarz. O naszych artykułach możesz także porozmawiać na naszym forum. Możesz także napisać własny artykuł i wysłać go na adres naszej redakcji.
