Tower of London. Krwawa twierdza

Her Majesty’s Royal Palace and Fortress, The Tower of London, czyli Pałac i Twierdza Jej Królewskiej Mości to jedna z najwspanialszych angielskich budowli. Jej mury były niemym świadkiem wielu mrocznych wydarzeń, które wstrząsnęły krajem. Tower na przestrzeni lat stała się symbolem niełaski monarchów, którzy na wiele lat przemienili ją w więzienie.

Tower of London / fot. pikous, CC-BY-SA-3.0

Dowód wielkości króla

Tower of London powstała na życzenie Wilhelma I Zdobywcy, który swój przydomek zyskał pokonując w walce o tron nowo koronowanego króla Harolda. Wilhelm zgłaszał swoje pretensje do tronu na podstawie obietnicy sukcesji, którą złożył mu poprzedni władca Anglli - Edward Wyznawca. Był on tak pewny swego zwycięstwa, że posłał do Londynu swą przednią straż z rozkazem wybudowania fortecy i przygotowanie jej na jego triumfalny wjazd do stolicy. Po koronacji Wilhelma, która odbyła się w roku 1066 miała ona służyć do obrony monarchy przed lekkomyślnym ludem. Archeologiczne dowody wskazują na to, że jeden z tych bastionów powstał właśnie na terenie dzisiejszej Tower. Te wczesne obronne mury zostały ostatecznie zastąpione wielką kamienną Białą Wieżą (White Tower), która miała ukazać wielkość nowego króla.

Nie ma pewności, kiedy dokładnie rozpoczęto prace nad budową Białej Wieży, ani kiedy została ukończona. Wiadomo jednak, że pierwsza faza budowy trwała około roku 1070, a wieża kompletna była w roku 1100.

Był to pierwszy taki budynek w Anglii. Jego wymiary to 36m x 32,5m w poprzek, a od strony południowej, gdzie ziemia jest najniższa, 27,5m wysokości. Dziś Biała Wieża jest sercem londyńskiej twierdzy.

Przebudowę Tower w twierdzę, którą znamy dziś rozpoczął król Ryszard Lwie Serce ( w latach 1189 -1199). Natomiast jego następca – król Jan – jako pierwszy sprowadził do twierdzy wspaniałe egzotyczne zwierzęta takie jak lwy i tygrysy. Tradycja ta trwała przez następne 600 lat.

Więzienie

Thomas More

Choć na przestrzeni lat angielscy monarchowie spędzali wiele czasu w Tower, to nigdy nie była ona prawdziwą królewską rezydencją. Inne pałace posiadały bowiem większe i wspanialsze komnaty. Tradycją stało się jednak to, że wszyscy królowie oraz królowe przebywali w Tower na noc przed swoją koronacją i wyruszali z niej do Westminsteru, gdzie odbywały się wszystkie uroczystości.

Oblicze wspaniałej wieży zmieniło się podczas wojny domowej, zwanej Wojną Dwóch Róż (1377 – 1485). Anglia była wtedy podzielona na dwa rody Lancasterów i Yorków oraz ich zwolenników. To w niej zamknięto a później najprawdopodobniej zamordowano starego i obłąkanego króla Henryka VI, który zagrażał nowemu władcy Edwardowi IV. Następnymi więźniami stali się synowie Edwarda, którzy zostali w niej uwięzieni po śmierci króla i objęciu tronu przez ich wuja Ryszarda III. Do dziś nie wiadomo, co stało się z małymi chłopcami, których ciała zniknęły bez śladu. W ten to sposób Tower of London stała się więzieniem dla wysoko urodzonych mieszkańców Anglii. Niesławną „tradycję” kontynuowali następni królowe – Henryk VII oraz jego syn i jeden z najsłynniejszych monarchów Henryk VIII Tudor.

Najsłynniejszymi więźniami Tower byli Thomas More, biskup Jonh Fisher oraz sama królowa Elżbieta I, która została w niej uwięziona podczas rządów swej siostry Marii I.

Szafot w Zielonej Wieży

Gdy tron objął Henryk VIII jedną z najpopularniejszych części twierdzy stała się Zielona Wieża (Tower Green), która była miejscem egzekucji wysoko urodzonych Anglików. Utrata życia na terenie Zielonej Wieży była wręcz przywilejem, gdyż nie odbywała się przy wielu przypadkowych świadkach, jak działo się w przypadku zwykłych mieszczan, którzy zabijani byli w miejscach publicznych.

To w tym miejscu pozbawieni życia zostali między innymi baron William Hastings, hrabina Margaret Salisbury, ulubieniec królowej Elżbiety I – hrabia Essex Robert Deveraux oraz dwie małżonki króla Henryka VIII – Anna Boleyn i Katarzyna Howard.

Wszyscy zostali pozbawieni głów za pomocą topora. Jedynie Anna Boleyn straciła życie pod mieczem francuskiego kata, którego w swej „łasce” sprowadził dla niej z Francji jej małżonek.

Ciała królowych oraz innych zamordowanych na rozkaz monarchów z dynastii Tudorów - Henryka VIII oraz trójki jego dzieci - są dziś złożone w Królewskiej Kaplicy pw. Świętego Piotra w Okowach, która została objęta terenem Tower of London.

Historie z dreszczykiem

Anna Boleyn

Po tak wielu zbrodniach Tower zyskała miano miejsca nawiedzanego przez duchy. Legendy głoszą, że w nocy można tam spotkać spacerującą Annę Boleyn, która trzyma w rękach swą głowę. Liczni świadkowie twierdzą również, że niejednokrotnie widzieli ducha Arabelli Stuart, która jako więźniarka wieży zagłodziła się tam na śmierć. Jeszcze inni widzieli podobno ducha niedźwiedzia grizzly, który był własnością Grzegorza III.

Jednym z mrocznych symboli Tower są natomiast kruki, które nieprzerwanie od powstania wieży przebywają na jej terenie. Legenda głosi, że londyńska twierdza runie, gdy te ją opuszczą.

Kruki fruwające nad Zieloną Wieżą były uznawane za znak rychłej śmierci, któregoś z więźniów.

Spokojne czasy

Dziś na terenie Tower of London mieści się wspaniałe muzeum, które stoi otworem przed wszystkimi turystami. Znajdują się tam między innymi królewskie klejnoty, korony, zbroje rycerskie, oryginały wielu portretów oraz listy i księgi pochodzące z różnych okresów historii. Zwiedzić można również królewskie komnaty i Zieloną Wieżę, na terenie której w miejscu gdzie wznoszony był szafot stoi piękny pomnik upamiętniający wszystkich niesprawiedliwie zamordowanych szlachciców.

Bibliografia:

1. Tudorowie i Stuartowie, pod red. K. Kurka, Inowrocław 2010.
2. http://www.hrp.org.uk/TowerOfLondon/ [dost. 14.05.2012].