Prehistoryczne konie i ich genomy

Jak donosi serwis „New York Times”, naukowcy zrekonstruowali jeden z najstarszych genomów z liczących blisko 700 tysięcy lat szczątków konia, odkrytych w Kanadzie. Celem tego oraz innych zabiegów jest stworzenie pełnego obrazu ewolucji konia.

Bhimbetka stanowisko archeologiczne w Indiach, na zdjęciu malowidła przedstawiające konie / fot. CC-BY-SA-3.0

Genom, który udało się zrekonstruować, jest dziesięć razy starszy od tych, które uzyskano dotychczas - stanowi to zatem bezprecedensowe osiągnięcie. Ostatnim porównywalnym przełomem była rekonstrukcja ludzkiego genomu sprzed 70 tysięcy lat.

Odkrycie zawdzięczamy Duane Froese z Universytetu Alberta oraz Eske Willerslev z Uniwersytetu Kopenhaskiego. DNA konia zostało pobrane z tylnego kopyta, które dzięki chłodnemu klimatowi nieopodal Klondike w Kanadzie doskonale się zachowało. Nie ma też mowy o zanieczyszczeniu badanej próbki późniejszymi, jako że interesujące naukowców znalezisko miało miejsce w rejonie wystarczająco odległym od innych pozostałości.

Specjaliści zajmujący się analizą DNA stwierdzili, że pewne sekwencje w genomie konia sprzed 700 tysięcy lat pojawiają się również w gatunkach sprzed zaledwie 43 tysięcy lat i pięciu koniach hodowanych współcześnie w kopenhaskim zoo. Badania owe pozwoliły zrewidować stanowisko naukowców w kwestii wykształcenia genu współczesnego konia, a także zebry i osła. Mianowicie wykształcił się on już cztery miliony lat temu, a nie, jak sądzono, dwa miliony lat temu.

Zasobni w dane genetyczne naukowcy pragną oszacować statystyczne rozmiary koni na przełomie wieków. Najstarszy przodek konia, żyjący 50 milionów lat temu, był wielkości kota i żył w lasach. Koń, którego szczątki zrekonstruowano, mógł mieć wielkość zbliżoną do dzisiejszego konia. Ustalono, że w ciągu ostatnich dwóch milionów lat konie zwiększały swoją masę i wysokość trzykrotnie, zaś tendencja ta załamała się gwałtownie, gdy klimat radykalnie się ocieplił. Środowisko koni, czyli głównie stepy porośnięte trawami, zmieniło się wówczas w bujne lasy, powodując uszczuplenie źródła pokarmu dla koni i, wskutek tego, zmniejszenie ich wielkości.

Poza korzyściami dla członków zespołu badającego drzewo ewolucyjne koni, osiągnięcie naukowców spowodowało szersze zainteresowanie nową dziedziną wiedzy – paleogenomiką. Jak Svante Paabo z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maxa Plancka mówi: „To oczywiste, że dysponując materiałem zmrożonym możemy prawie że cofnąć się w czasie o blisko milion lat”. Problemem jest jednak mierne zastosowanie paleogenomiki do badania szczątek odnalezionych w klimatach ciepłych i umiarkowanych.

Źródło: DNA Buried 7,000 Centuries Is Retrieved