„Watykan. Arcydzieła malarstwa” – C. Pietrangeli – recenzja

Już po raz kolejny mamy możliwość zapoznania się z ofertą wydawniczą oficyny Arkady, która, jak powszechnie wiadomo, specjalizuje się w wielkoformatowych albumach z historii sztuki. Tym razem oferta Arkady obejmuje znaną już serię „Arcydzieła malarstwa” i tutaj, wydany w ubiegłym roku, tytuł Watykan. Arcydzieła malarstwa. Carlo Pietrangeli zestawił ze sobą całość opisywanych zbiorów, a Guido Cornini, Anna Maria De Strobel i Maria Serlupi Crescenzi opatrzyli album stosownymi tekstami.

Ten 609-stronicowy tom poświęcony został malarstwu, które możliwie jest do oglądnięcia, a obrazy przechowywane są w odpowiednich warunkach w Watykanie. Watykan jest jednym wielkim muzeum i galerią sztuki, gdzie tworzyli, upubliczniali i sprzedawali swe dzieła najznamienitsi twórcy, począwszy do średniowiecza, poprzez renesans i barok, na XIX w. kończąc.
W tym miejscu odczuwalna jest w sposób podwójny mistyka. Mistyka w sensie duchowym reprezentowana przez siedzibę pierwszego zwierzchnika Kościoła – Św. Piotra –ucznia Chrystusa, a także mistykę wywołaną przez najwyższej klasy i formy artyzm reprezentowany przez architekturę budynków i wnętrz tychże, rzeźbę, mozaikę, wykończenia, a także malarstwo ścienne i obrazowe.

Niniejszy album poświęcony jest jednej z ekspresji artystycznej, a mianowicie malarstwu. Bynajmniej nie uszczupla to w żadnym wypadku kolekcji watykańskiej. Przeciwnie, należy ona do największych na świecie poprzez swoją liczbę obiektów, ich twórców, no i co najważniejsze, wyraz i estetykę.

Nie wdając się w zbędny opis zawartości publikacji, należy odnieść się tylko do stwierdzenia, iż autor i autorzy tekstów dołożyli wszelkich starań, aby temat poprowadzić przede wszystkim z uwzględnieniem należytych ram chronologicznych, stosownych epok i twórców, którzy w nich odnotowali swą działalność, do tego dochodzi podział w rozdziałach na cały szereg muzeów, galerii, sal, kaplic, ołtarzy, domów, kościołów i innych, gdzie można podziwiać arcydzieła z watykańskiej kolekcji. Autorzy odnieśli się też do dzieł, które nie zachowały się do naszych czasów. Posługiwali się tutaj odpowiednimi narracjami historycznymi, gdzie zachowały się informacje o nich. Czytelnik otrzyma też rzetelną wiedzę i informacje o praktycznie każdym omawianym dziele, a także jego twórcy bądź grupie twórców, miejscu gdzie został namalowany, zdeponowany lub przeniesiony. To też doskonała wędrówka po tajemniczych zakamarkach Stolicy Piotrowej, ponadto historii uchwytnej na płótnach, nie tyle Italii i świata chrześcijańskiego, ale też samego Watykanu i ludzi go zamieszkujących. Darczyńcy, zleceniodawcy, mecenasi sztuki, miłośnicy wszelkiej maści malarstwa - o tych i innych traktuje recenzowany tutaj album.

Rewelacyjna oprawa edytorska w postaci klarownych tekstów i jeszcze bardziej ustawionych reprodukcji omawianych obrazów, rycin, sztychów, szkiców czy planów, to wszystko wzbogaca odbiór wydania. Każda z ilustracji posiada swój numer, a do tego stosowny i rzetelny opis, który możemy skonfrontować w indeksie artystów. Ponadto mocną stroną albumu są umieszczone przy końcu biogramy, stanowiące tak jakby słownik. Dołączono także wybór bibliografii z podziałem na rozdziały występujące w albumie. Nie zapomniano również o indeksie tematów ikonograficznych i dzieł z numerami odnoszącymi się do ilustracji zaprezentowanych na łamach wydawnictwa. Papier jest dobrej jakości (kredowy), szycie solidne, co przy tego typu gabarytów książki ma duże znaczenie. Całość zamknięto w twardej oprawie i dodano obwolutę. Na jej skrzydełkach znajdziemy krótką informację o Watykanie, a także biogramy autorów tekstów. Istnieje też edycja z etui tego samego tytułu.

Na sam koniec drobna uwaga, która z punktu widzenia recenzenta nie może być zignorowana. Stan wiedzy zaprezentowany w albumie datowany jest na rok 1996. Wtedy to bowiem ukazało się pierwsze wydanie pt. I dipindi del Vaticano. Recenzowany tom jest drugim z kolei, który pojawił się w Polsce. Pierwsze wydanie swoją premierę miało bowiem w 2000 r.

Podsumowując, Watykan. Arcydzieła malarstwa jest wart swej ceny. Wyróżnić tutaj możemy na pierwszym miejscu efektowne wydanie, a także tematykę, która wywoła niemały dreszczyk emocji u pasjonata sztuki. Publikacja przewidziana jest dla tych, którzy zaczynają swą przygodę z tą wybitną dziedziną, a także dla tych, którzy swoje widzieli i swoje przeczytali. To też rewelacyjny upominek na każdą okazję. Gorąco polecam!

Plus minus:
Na plus:
+ świetne wydanie
+ tematyka
+ teksty
+ efektowne ilustracje i opisy do nich
+ indeksy
+ słownik artystów
+ bibliografia
Na minus:
- brak uwag

Tytuł: Watykan. Arcydzieła malarstwa
Autor: Carlo Pietrangeli
Wydawca: Arkady
Rok wydania: 2012
ISBN: 978-83-213-3979-5
Liczba stron: 609
Oprawa: twarda z obwolutą
Cena: 129,35 zł lub 191,20 zł (w etui) - ceny ze strony www.arkady.com
Ocena recenzenta: 9,5/10