„Zatopieni” - M. Hashimoto - recenzja

Podczas gdy w Europie trwała wojna, w czasie której III Rzesza podbiła niemal całą Europę i prowadziła walkę na dwóch frontach, na obszarze Oceanu Spokojnego doszło do wydarzenia bez precedensu. 7 grudnia 1941 roku Cesarska Marynarka Wojenna Japonii przeprowadziła atak na bazę US Navy zlokalizowaną na Hawajach. Spowodowało to otwarcie kolejnego teatru konfliktu, który ogarnął cały świat.

Autorem niżej przedstawianej książki jest dowódca japońskiego okrętu podwodnego – komandor porucznik Mohitsuro Hashimoto. Jego największym sukcesem było zatopienie USS Indianapolis, co miało miejsce 30 lipca 1945 roku1. Publikacja została przetłumaczona z języka angielskiego przez Marka Perzyńskiego oraz Marka Jurczyńskiego2.

Biorąc pod uwagę osobę autora oraz fakt, że brał on udział w II wojnie światowej, można by się spodziewać, że książka jego autorstwa będzie wspomnieniami relacjonującymi przebieg „jego wojny”. W rzeczywistości opowiada o całości działań wojennych prowadzonych przez okręty podwodne Cesarskiej Marynarki Wojennej Japonii. Autor bez ogródek przeanalizował kolejne operacje. Będąc oficerem marynarki miał dostęp do materiałów, dzięki którym jego opisy są skrupulatne i wiarygodne. Dokładnie przedstawia sposób prowadzenia walk, jego zmianę oraz powody, dla który przeprowadzano modyfikacje taktyki.

Bez skrupułów wskazuje na błędy popełniane czy to przez dowódców konkretnych okrętów, czy oficerów dowodzących daną operacją. Wiele miejsca poświęcił przedstawieniu, innej niż bojowa, formy działań prowadzonych przez okręty wojenne. Było nią transportowanie żywności dla wojsk walczących na wyspach Pacyfiku. Jednym z takich punktów docelowych była wyspa Lae, zaopatrywana w marcu 1943 między innymi przez okręt I-176. Z drugiej jednak strony z lubością przedstawia ostrzał zachodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej w pobliżu Los Angeles oraz australijskiej bazy okrętów podwodnych w Astorii czy samej miejscowości Port Gregory (s. 50-51).

Charakteryzowana publikacja jest jedyną na polskim rynku wydawniczym, znaną recenzentowi, książką przedstawiającą działalność japońskich okrętów podwodnych z japońskiego punktu widzenia. Dodatkowym atutem pracy są przypisy tłumacza, w których wyjaśniono kwestie pominięte przez autora w tekście głównym. W niektórych przypadkach czytelnik jest odsyłany do publikacji Samuela E. Morissona, gdzie szerzej omówiono dane zagadnienie. Tłumacz wskazał jednak nie zakres stron, lecz podał tytuł książki i numer rozdziału.

Niestety, ale jak prawie każda publikacja, książka zawiera pewne niedociągnięcia. Poza potknięciami stylistycznymi, należałoby wskazać brak jakiejkolwiek mapy, chociażby poglądowej. Przy ogromie lokalizacji wskazanych przez autora tekstu mapa poglądowa jest konieczna.

Książka została podzielona na 21 rozdziałów, część spisaną przez wydawcę, obszerny wstęp autorstwa komandora Edwarda L. Beacha, wnioski wyciągnięte przez admirała Shigeru Fukutome oraz 3 załączniki. Dodano także 16 zdjęć. Całość oprawiono w miękką okładkę.

Autor w swoich rozważaniach starał się zachować obojętność. Naturalnie nie dotyczy to fragmentów, w których przedstawia działania prowadzone przez siebie. W większości jednak książka jest chłodną kalkulacją operacji prowadzonych przez japońskie okręty podwodne oraz ich skutków. O konkluzji, do której doszedł autor, niech świadczy sam tytuł książki. Jeśli kogoś interesuje działalność japońskich okrętów podwodnych podczas II wojny światowej, powinien zapoznać się z omawianą publikacją.

Plus minus:
Na plus:
+ analityczne podejście autora
+ przypisy tłumacza
+ cenne uwagi zawarte w wstępie amerykańskiego admirała
+ ilość informacji zawartych w aneksach
Na minus:
- brak mapy
- drobne potknięcia

Tytuł: Zatopieni
Autor: Mochitsura Hashimoto
Wydawca: Finna
Rok wydania: 2013
ISBN/EAN: 978-83-64141-01-0/978-83-64141-84-3
Liczba stron: 220 + 8 nlb.
Oprawa: miękka
Cena: 26,99 zł
Ocena recenzenta: 7/10

1. M. Hashimoto, Zatopieni, Gdańsk 2013, s. 182 [↩]
2. Drugi z panów dokonał tłumaczenia wstępu oraz rozdziałów 1-2. [↩]