„Galerie Rzymu. Arcydzieła malarstwa” - M. Bussagli - recenzja

„Rzym to prawdziwe muzeum pod gołym niebem. Wystarczy przejść się ulicami centrum, aby natrafić na zabytki starożytności oraz arcydzieła renesansu, baroku i współczesności„ – tak właśnie otwiera swą pracę Marco Bussagli, autor kolejnego albumu z serii ”Arcydzieła malarstwa” wydawane przez warszawską oficynę wydawniczą Arkady. Tym razem tematyka publikacji oscyluje wokół stolicy Italii. Odnosząc się do cytowanych tu słów, nie będzie żadnym epokowym odkryciem, jeśli przyznamy ich autorowi rację.

Taki właśnie jest Rzym, to fenomen tego miasta, gdzie na każdym kroku, stąpając po jego ulicach, wchodząc w niezliczone zaułki, przestępując progi niejednego muzeum, galerii, domu sztuki, kościoła, pałacu czy zamku, natrafimy na arcydzieła włoskiej, europejskiej, światowej klasy. To tu wykrystalizowały się prądy w sztuce, które tak masowo uprawiane były przez praktycznie każdego szanującego się artystę. Jeśli nawet ów artysta zrywał z klasycznymi, kanonowymi wręcz, zasadami sztuki wyrosłej w niepowtarzalnej atmosferze rzymskiej, na samym początku swego wykształcenia, zobligowany był szlifować kunszt w oparciu o klasyki powstałe właśnie tam.

Marco Bussagli, ceniony historyk sztuki, wykładowca Akademii Sztuk Pięknych w Rzymie, a także publicysta i autor kilku książek (tłumaczonych również na język polski), porywa nas w podróż po arcydziełach, ale nie wszystkich, bo ułożonych chronologicznie, to znaczy według epok i prądów w sztuce, arcydzieł malarstwa. Być może czytelnik będzie czuł pewien niedosyt, że będzie miał do czynienia tylko z malarstwem; spokojnie, ta wiedza, informacje zawarte w albumie oszołomią niejednego swym pięknem, kunsztem i rozmachem. Osiem rozdziałów, poprzedzone zwięzłym acz wystarczającym słowem wstępnym, ułożone zostały, jak już wspomniano wyżej, zgodnie z chronologią dziejową. Otwierają album w pierwszym rozdziale arcydzieła sztuki rzymskiej i późnego antyku, następnie wieki XIII i XIV, gdzie sztuka malarska wchodziła na nowe ścieżki swego rozwoju, a dalej rozdziały w cezurach od XV stulecia po XX-e. Całość zakończona została bibliografią niestety będącą tylko wskazówkami dla czytelnika, indeksem artystów, przydanym indeksem tytułów, które wymienione zostały w niniejszej pracy, następnie indeksem rzymskich galerii oraz klasycznym podziękowaniem pióra Antonio Stelli, prezesa Magnus Edizione, czyli włoskiego wydawnictwa, pod którym egidą w 2011 r. ukazało się pierwsze wydanie albumu.

Świetne pod względem reprodukcji prace umilają tylko lekturę albumu. Fotografie są barwne, wyraźne, pozwalające dostrzec nawet najmniejsze szczegóły, które jak wiemy, często grają zasadniczą rolę w dziele. Arcydzieła, o których mowa w pracy pochodzą z Narodowej Galerii Sztuki Dawnej z siedzibą w pałacu Berbernich, z Galerii Corsini, z Pinoteki Kapitolińskiej, z Galerii Borghese, z Galerii Spada, a także z Narodowej Galerii Sztuki Współczesnej. Teksty dołączone do prac i poszczególnych artystów napisane zostały w bardzo przyjazny i korzystny stylistycznie sposób. Autor prowadzi za rękę i ma się wrażenie jakby samodzielnie obserwowało się dzieło, będąc kilka kroków od niego, czasem nawet kilkanaście centymetrów przy płótnie. Każde z zilustrowanych arcydzieł z rzymskich galerii i domów sztuki jest dokładnie opisane. Wiadomo gdzie można podziwiać dzieło, kto jest jego autorem lub właścicielem, jaki jest tytuł, czasem też wymiary, a nawet materiał czy technika, za której pomocą zostało wykonane. Każda z przedstawianych prac ma również dodaną datę lub lata, w który była tworzona. W tekstach pióra Marco Bussagliego odczytać możemy wiele interesujących wiadomości. Oprócz ciekawych interpretacji poszczególnych prac, otrzymujemy dawkę informacji, które nieczęsto możemy spotkać w ogólnodostępnych pracach o tematyce oscylującej wokół historii sztuki.

Seria „Arcydzieła malarstwa” to aktualnie najbardziej ekskluzywna grupa publikacji jaka pojawia się od kilku lat na polskim rynku księgarskim. Seria ta skierowana jest do miłośników historii sztuki, bywalców galerii i domów sztuki, gdzie prezentowane są światowej sławy arcydzieła. Dowodem na to jest jakość wydania prac, a także wartość merytoryczna. Przykładem tego jest recenzowana tutaj praca Marco Bussaliego. Warto też odnotować fakt, iż wszystkie albumy, które wydawane są we wspomnianej tutaj serii, wychodzą na światło dzienne zawsze w obwolutach i twardej oprawie. Istnieje też wersja z solidnym i estetycznym etui, które dodatkowo chronią cenny album, ale też podwyższa jego wartość wizualną. Galerie Rzymu… to encyklopedia  wiedzy, którą warto posiadać i z miłą chęcią powracać do jej lektury. Szczerze polecam.

Plus minus:
Na plus:
+ wartość merytoryczna
+ znakomite wydanie
+ świetnej jakości reprodukcje omawianych prac
+ przydatne indeksy
+ solidne etui jako alternatywa do samej twardej oprawy i obwoluty
+ interesująca treść tekstów
+ opisy arcydzieł
Na minus:
- tylko wybór bibliografii

Tytuł: Galerie Rzymu. Arcydzieła malarstwa
Autor: Marco Bussagli
Tłumacz: Hanna Borkowska
Wydawca: Wydawnictwo Arkady
Rok wydania: 2013
ISBN: 978-83-213-4795-0
Liczba stron: 440
Oprawa: twarda z obwolutą lub wersja z twardym etui
Cena: 159 lub 209 zł
Ocena recenzenta: 9,5/10