Wojna krymska na zdjęciach [foto]

Wojna krymska, tocząca się w latach 1853-1856 pomiędzy światowymi mocarstwami Rosją z jednej strony, a Turcją, Wielką Brytanią, Francją i Sardynią z drugiej, została spowodowana agresywną postawą cara Mikołaja I, któremu zamarzyło się opanowanie basenu Morza Czarnego oraz podporządkowanie sobie Imperium Osmańskiego. Trzyletnia wojna ukazała jednak słabość Imperium Carów w starciu z potęgami ówczesnej Europy, jakimi były sprzymierzone z Turcją Anglia i Francja. W wyniku militarnej klęski kolos na glinianych zaczął się chwiać i został upokorzony pokojem w Paryżu.

Bry­tyj­scy żoł­nie­rze pod­czas wojny krym­skiej, fot. Roger Fenton, ok. 1854 r.

Więcej informacji o wojnie krymskiej znajdziesz tutaj.

Konflikt z lat 1853-1856 to jednak nie tylko przełomowa cezura w dziejach polityki europejskiej, to także pierwsze fotograficzne reportaże wojenne.

Wśród fotoreporterów wojny krymskiej wyróżniającymi się postaciami byli Roger Fenton, brytyjski malarz i prekursor fotografii stosujący w swych zdjęciach wynalazek mokrej płyty kolodionowej, Karol Szathmari, węgierski malarz, litograf i fotograf oraz James Robertson, angielski fotograf i jubiler.

Szathmari, jako niezależny fotograf, udał się w kwietniu 1854 roku nad Dunaj, aby dokumentować przebieg walk między wojskami rosyjskimi i tureckich.

Z kolei Fenton, wysłany przez Rząd Jej Królewskiej Mości i wyposażony w specjalną, mobilną ciemnię w powozie, miał za zadanie unikać przedstawiania okrucieństwa wojny, zabitych i rannych. Jego fotografie miały wychwalać dzielność brytyjskich żołnierzy i potwierdzać słuszność prowadzonej przez Londyn polityki. Na jego usprawiedliwienie należy jednak dodać, że naświetlanie zdjęć trwało od kilku do kilkudziesięciu sekund, co uniemożliwiało w praktyce uwiecznianie scen walki, bowiem fotografowani musieli przez cały czas trwać w bezruchu.

Oporów przed ukazywaniem okrucieństwa nie miał jednak James Robertson, który w 1855 roku, wraz ze swoim wspólnikiem Felicem Beato podróżował do Bałakławy, fotografując m.in. upadek Sewastopola w wrześniu 1855 r. Na jego zdjęciach zobaczyć możemy prawdziwy obraz tej wojny, masowe groby, zniszczone twierdze i domy. Niestety, niewiele spośród zdjęć Robertsona zachowało się do w dobrej jakości do dnia dzisiejszego.

Dzisiaj, jak w każdą sobotę, przedstawiamy zatem naszym Czytelnikom kolejną odsłonę archiwalnych zdjęć z XIX wieku w cyklu „Ostatnie dni carskiej Rosji”. Tym razem zapraszamy do obejrzenia galerii fotoreportaży z wojny krymskiej 1853-1856.