VII edycja projektu IPN Kamienie Pamięci

Jednym z bardziej oryginalnych działań wpisujących się w sferę edukacyjnej aktywności Instytutu Pamięci Narodowej jest projekt „Kamienie Pamięci”.

Jest on swoistą kwintesencją ustawowych zapisów dotyczących misji i zadań Instytutu. Historia, pamięć, kreatywność, tożsamość są treścią, a nagrodą za wszystko jest osobista satysfakcja. Projekt adresowany jest do młodzieży szkolnej, drużyn i zastępów harcerskich, kół naukowych, grup rekonstrukcyjnych lub kół kombatantów oraz uczestników indywidualnych – pasjonatów historii najnowszej.

Inauguracja projektu będzie miała miejsce 2 listopada o godz. 12.00 w sali audytoryjnej Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego (ul. Szewska 49). Podczas spotkania z przedstawicielami środowisk nauczycielskich oraz młodzieżą odbędzie się prezentacja założeń przedsięwzięcia oraz zasad, na jakich można się w nie włączyć. Jednym z gości specjalnych inauguracji będzie dr hab. Krzysztof Szwagrzyk - pełnomocnik Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej ds. poszukiwań miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego.

Do tej chwili odbyło się 6 edycji projektu, każdy z innym podtytułem:  Znajdź Bohatera Września ’39; Sierpień ’80; Historie Żołnierzy Wyklętych; Nauczyciele Historii Prawdziwej; Żołnierze Burzy ’44 oraz Z modlitwą Ojczyźnie. Ostatnia, szósta edycja była pod wieloma względami wyjątkowa. Wzięła w niej udział rekordowa liczba grup projektowych (89), nie tylko szkolnych, część prac została przygotowana indywidualnie. Po raz pierwszy nie była koordynowana przez centralę IPN, a przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej w Białymstoku.

Zadaniem uczestników tegorocznej edycji „Kamieni Pamięci” jest znalezienie bohatera, który padł ofiarą komunistycznej zbrodni sądowej, a jego czyny, a nawet miejsce pochówku miały zostać zapomniane. Chcemy zachęcić uczestników do odszukania i upamiętnienia bohaterów, którzy za działalność, postawę i walkę o wyznawane wartości złożyli najwyższą ofiarę, ofiarę życia.  Ich nazwiska stalinowska propaganda chciała wymazać z pamięci przyszłych pokoleń. Zacierając ślady zbrodni poprzez m.in. utajnianie miejsc pochówku. W tych okolicznościach trudno mówić o pochówku  raczej o ukryciu zwłok. Przeczy to bardzo wielowiekowej narodowej tradycji kulturowej, przejawiającej się w modlitewnym czuwaniu przy zmarłym, religijnej ceremonii pogrzebowej i obrzędowi ostatniego pożegnania.

Koordynacja  i organizacja VII edycji jest zaszczytnym zadaniem Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN we Wrocławiu. Nie jest to sytuacja przypadkowa. Jeżeli mówimy o genezie poszukiwania miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego, to możemy ją odnaleźć na kwaterach więziennych wrocławskiego Cmentarza Osobowickiego. Wykonawcą tych prac i ich duchowym opiekunem był od początku dr hab. Krzysztof Szwagrzyk. Tytuł obecnej edycji również ma bezpośredni związek z Wrocławiem. Jest to delikatna modyfikacja słów zapisanych na kartce zostawionej w butelce „pochowanej„ z Mieczysławem Bujakiem. Rodzina doprowadziła, tuż po śmierci ukochanego syna i brata, do pierwszej potajemnej ekshumacji.  Siostra napisała kartę ze słowami o bracie i umieściła ją w zalakowanej butelce. Ostatnie zdanie brzmiało: ”Aresztowany dnia 10 września 1950 r. w czasie powrotu z poligonu i rozstrzelany dnia 30 sierpnia 1951 r,. za to że był Polakiem”. Butelka ta została odnaleziona w jamie grobowej podczas prac ekshumacyjnych kierowanych przez Krzysztofa Szwagrzyka w 2006 r. na wspomnianych kwaterach więziennych Cmentarza Osobowickiego.

W załączniku znajdą Państwo ulotkę informacyjną o projekcie.