Rotmistrz Witold Pilecki – Udział w wojnie obronnej. Tajna Armia Polska. Dobrowolny więzień Auschwitz. Powstaniec Warszawski – ciekawostki cz. 2

Po wybuchu II wojny światowej Witold Pilecki zaangażował się w działania obronne ojczyzny, w tym w wojnę obronną z 1939 r. Nie przedostał się do Rumunii, lecz pozostał w kraju, by móc działać w konspiracji.

1. 

   Witold Pilecki

   W pierwszych dniach września 1939 r. Pilecki dowodził oddziałem „Krakusów„ przydzielonym do 77 pułku piechoty w Lidze. Po rozbiciu jego oddziału przez niemieckie czołgi wycofał się do Warszawy. Dalszą walkę kontynuował w dywizjonie mjr Jana Włodarkiewicza przy 41 Rezerwowej Dywizji Piechoty GO „Narew„, a następnie w Armii ”Lublin”.

2. 9 listopada 1939 r. w mieszkaniu kuzynki Witolda Pileckiego - Eleonory Ostrowskiej - odbyło się zebranie, na którym szczegółowo omówiono problemy związane ze stworzeniem organizacji wojskowej Tajnej Armii Polskiej (T.A.P). Ustalono treść przysięgi, ramowy plan działania oraz listę kwalifikacji moralnych i fachowych, które były wymagane od członków TAP.
3. Witold Pilecki został pierwszym szefem sztabu Głównego TAP (listopad 1939 r.) – pełnił tę funkcję do maja 1940 r., kiedy to został Inspektorem Głównym TAP.
4. Na jednej z narad TAP poruszono kwestię obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu – wysunięto wniosek, by ktoś z kierownictwa TAP dostał się do obozu w celu sprawdzenia możliwości uwolnienia niektórych więźniów. TAP zależało także na zdobyciu materiałów, które potwierdzałyby niemoralne traktowanie więźniów politycznych przez Niemców. Podobno do wykonania tego zadania zgłosił się jako ochotnik ppor. Pilecki, a mjr Włodarkiewicz wyraził na to zgodę. Druga wersja tego wydarzenia mówi o tym, że Pilecki wcześniej zasugerował Włodarkiewiczowi stworzenie konspiracji w Auschwitz. Nalegał, by przekazać sprawy TAP-u innemu oficerowi - sam mógł udać się do Oświęcimia. Włodarkiewicz się nie zgodził, jednak Pilecki pozostał nieugięty, aż otrzymał zgodę majora.
5. W październiku 1940 r. w obozie w Oświęcimiu Witold zorganizował „górną piątkę„, która stała się zalążkiem tajnej organizacji wojskowej. Nadał jej nazwę ”Związek Organizacji Wojskowej”. Jej celami były m.in.: podtrzymywanie na duchu kolegów dzięki informacjom z zewnątrz, organizacja dożywiania i rozdzielania odzieży wśród więźniów oraz przygotowanie oddziałów własnych do opanowania obozu, gdy nadszedłby rozkaz zrzucenia broni lub siły żywej/ desantu.
6. Na początku 1943 r. Pilecki zaczął zastanawiać się nad ucieczką z obozu, gdyż istniała realna możliwość dekonspiracji organizacji, którą założył. Ponadto miał za zadanie osobiście zameldować się w KG AK i przedstawić propozycje akcji zbrojnego odbicia więźniów obozu.
7. Ucieczkę z obozu zaplanowano w nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 r. w czasie Świąt Wielkanocnych – Pilecki, wraz z Edwardem Ciesielskim „Ewą” i Janem Rejdzejem postanowił uciec przez, oddaloną o ok. 2 km od obozu macierzystego, piekarnię obozową. Plan zakładał odłączenie przewodów połączenia alarmowego, odkręcenie śruby blokującej sztabę w drzwiach oraz otwarcie żelaznych drzwi dorobionym kluczem.
8. W Wiśniczu - miejscowości, do której dotarł Pilecki po ucieczce z obozu - spotkał… Tomasza Serafińskiego, którego nazwisko nosił w obozie w Oświęcimiu. Prawdziwy Serafiński po kapitulacji Warszawy w 1939 r. zaopatrzony w dokumenty na nazwisko Tadeusza Ostrowskiego uciekł przed niewolą. Zbieg okoliczności sprawił, że Witold Pilecki (będąc przekonany, że ich właściciel nie żyje) wyrobił sobie kenkartę  Tomasza Serafińskiego.
9. Po przybyciu do Warszawy Pilecki otrzymał przydział do pracy w komórce nr 998 (kontrwywiad), ale na własną prośbę został przeniesiony do Oddziału II Informacyjnego Kedywu KG AK, zwanego „Kameleonem”.
10. W czasie Powstania warszawskiego Pilecki znalazł się w 1 kompanii „Warszawianki„, w plutonie „WIG„ (nazwę zawdzięcza zajmowanej pozycji w Wojskowym Instytucie Geograficznym). Walczył na Woli w rejonie ulic: Towarowej, Pańskiej, Miedzianej i Żelaznej. Do niewoli odszedł jako rotmistrz Witold Pilecki ps. „Witold” – dowódca drugiej kompanii I batalionu Zgrupowania ”Chrobry II”. Był więźniem obozów Lamsdorf i Murnau, gdzie otrzymał nr jeniecki 101 892.

Bibliografia:

1. Cyra A., Ochotnik do Auschwitz. Witold Pilecki (1901-1948), Oświęcim 2000.
2. Cyra A., Wysocki W. J., Rotmistrz Witold Pilecki, Warszawa 1997.
3. Pilecki K., Był sens walki i sens śmierci, Bydgoszcz 1998.
4. Wysocki W. J., Rotmistrz Witold Pilecki 1901- 1948, Warszawa 2012.

^{Korekta: Jagoda Marek}