„Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie” – M. Berg – recenzja

Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie to wspomnienia młodej Żydówki z piekła drugiej wojny światowej. Jest to kolejne, wzbogacone wydanie. Pierwsze z 1983 r. znane jest pod tytułem Dziennik z getta warszawskiego. Nowe wydanie z 2016 r. zostało przełożone przez Adama Tuza. Opatrzone jest podziękowaniami oraz wstępem pióra Susan Pentlin – badaczki wspomnień Mary Berg, oraz przedmową do wydania z 1945 r. pióra S.L. Shneidermana.

Mary Berg pochodziła z bogatej żydowskiej rodziny. Jej matka urodziła się w Nowym Jorku i była obywatelką Stanów Zjednoczonych. Ojciec – Polak, prowadził przed wojną galerię sztuki w Łodzi. W dniu swoich piętnastych urodzin Mary postanawia przystąpić do spisywania wspomnień. Relacja zaczyna się w Łodzi, następnie opisuje przeprowadzkę do Warszawy i życie w getcie. Pamiętnik ten jest bardzo cenny, ponieważ pokazuje inną stronę życia Żydów w okupowanej Polsce. Rodzina Mary Berg należała do zamożnych. Ich styl życia znacznie różnił się od wegetacji, która była udziałem uboższych. Dowiadujemy się z niego, jak wyglądał dzień powszedni żydowskiej rodziny, która nie musiała codziennie walczyć o przetrwanie. Głównym zmartwieniem młodej autorki są perturbacje związane z organizowaniem wyjazdu całej rodziny do Ameryki, na który miała ona szansę ze względu na amerykański paszport matki. Mary opisuje swoje przyjaźnie, edukację w getcie (chodziła tam do szkoły zawodowej dostępnej jedynie dla elity) i pierwszą miłość. Na marginesie tych typowo dziewczęcych, mimo strasznych czasów, wspomnień zamieszcza opisy żydowskiej dzielnicy. Jest to jeden z niewielu pamiętników, w którym można znaleźć informacje na temat życia elit żydowskiego getta – wysokich urzędników, policjantów, restauratorów czy fabrykantów. Mary zamieszcza opisy mody, życia kulturalnego i rozrywek, które mogły być udziałem bogaczy. Rażą nieco zestawienia tak błahych spraw z opisami nędzy i biedy, lecz nie można mieć tego za złe dorastającej dziewczynie. Tego typu relacje podnoszą wartość wspomnień Mary Berg, ponieważ rzadko spotyka się je w innych pamiętnikach.
W retrospekcjach autorki razić mogą nieco częste opisy złego nastawienia polskiego społeczeństwa do Żydów – może to niepokoić polskiego czytelnika, zważywszy na fakt, że pamiętnik, po raz pierwszy wydany w Ameryce w 1945 r., jest bardzo popularny na całym świecie.

Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie to poruszający opis dojrzewania w czasach apokalipsy, który zawiera również ciekawą relację dotyczącą życia internowanych w obozie w Vittel we Francji.
Plus/minus:
Na plus:

+ nietypowe przedstawienie życia w warszawskim getcie
Na minus:
- słabej jakości papier
- niska jakość zamieszczonych zdjęć i rysunków
Tytuł: Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie.
Autor: Mary Berg
Wydawca: Pruszyński i S-ka
Rok wydania: 2016
ISBN: 978-83-8069-309-8
Liczba stron: 407
Okładka: twarda
Cena: 38 zł
Ocena recenzenta: 8/10

^{Korekta: Zuzanna Świrzyńska}