Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych 2016

W tym roku już po raz siódmy obchodzimy Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych. 23 sierpnia 1939 roku został podpisany układ między nazistowskimi Niemcami i Związkiem Radzieckim, który otworzył drogę do tragedii II wojny światowej i jej następstw – obozów koncentracyjnych, gułagów, Holokaustu, krematoriów i obozów pracy, a potem długich lat zimnej wojny i dla wielu społeczeństw Europy Środkowo-Wschodniej – dalszego zniewolenia.

W rocznicę podpisania paktu Ribbentrop-Mołotow wspominamy wszystkich, którzy zginęli wskutek zbrodniczych działań nazizmu i stalinizmu. Europejska Sieć Pamięć i Solidarność zachęca do szczególnego upamiętnienia milionów ofiar poprzez udostępnianie, dzielenie się i przypinanie specjalnego znaczka z czarną wstążką i napisem: „Pamiętaj. 23 sierpnia”.

Pragniemy, aby gest ten stał się wyrazem pamięci o milionach ofiar reżimów totalitarnych, przede wszystkim o więźniach obozów koncentracyjnych, obozów zagłady, sowieckich gułagów i stalinowskich więzień.

W tym roku do Kampanii włączyło się aż 27 instytucji z 10 krajów. Każdy, kto chciałby otrzymać przypinkę, może złożyć zamówienie poprzez stronę internetową www.enrs.eu/august23. Można tam znaleźć dodatkowe informacje o osobach, których zdjęcia zostały zamieszczone w materiałach graficznych oraz pobrać elektroniczną wersję przypinki.  Organizatorzy zachęcają do dzielenia się tym symbolicznym znakiem pamięci, a przez to do włączenia się w długofalową kampanię, która ma na celu utrwalenie w świadomości Europejczyków daty 23 sierpnia jako symbolu pamięci o ofiarach reżimów totalitarnych XX wieku.

Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych został proklamowany przez Parlament Europejski 23 września 2008 roku. Jego celem jest upamiętnienie ofiar masowych deportacji i eksterminacji, a także ugruntowanie demokracji oraz wzmocnienie pokoju i stabilizacji w Europie. Uroczyste obchody tego dnia zostały po raz pierwszy zorganizowane w 2011 r. w Warszawie. Podpisano wówczas „Deklarację Warszawską”, której sygnatariusze zwrócili uwagę na konieczność podtrzymywania w pamięci Europejczyków zbrodniczych konsekwencji działań reżimów totalitarnych i wezwali Unię Europejską do badania i gromadzenia dokumentacji związanej z tymi zbrodniami. W kolejnych latach uroczystości z udziałem ministrów sprawiedliwości państw unijnych odbywały się na Węgrzech, Litwie, Łotwie i Estonii.

Partnerzy

Archiwum Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie; Austriackie Centrum Edukacji Obywatelskiej w Szkołach (Zentrum polis - Politik Lernen in der Schule); Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach; Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy (Lietuvos gyventojų genocido ir rezistencijos tyrimų centro); Centrum Pamięci Holocaustu w Budapeszcie (Holokauszt Emlékközpont); Dom Spotkań z Historią; Europejskie Centrum Solidarności; Fundacja Ośrodka KARTA; Fundacja Unitas w Tallinie (Unitas Foundation); Fundusz Haseda Szpiry w Użhorodzie (Хэсэд Шпира); Instytut Badania Zbrodni Komunistycznych i Pamięci Wpędzeń Rumuńskich w Bukareszcie (Institutul de Investigare a Crimelor Comunismului și Memoria Exilului Românesc); Instytut Ludwiga Boltzmanna w Wiedniu (Ludwig Boltzmann Institut für Menschenrechte); Instytut Pamięci Narodowej na Słowacji (Ústav pamäti národa); Instytut Pamięci Narodowej na Ukrainie (Український інститут національної пам’яті); Instytut Pamięci Narodowej w Polsce; Instytut Pamięci Narodowej na Węgrzech (Nemzeti Emlékezet Bizottsága); Instytut Słowacki w Warszawie; Instytut Studiów Reżimów Totalitarnych w Pradze (Ústav pro studium totalitních režimů); Komitet Pamięci Gułagu w Budapeszcie (Gulág Emlékbizottság); Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie; Muzeum Historii Żydów Polskich; Muzeum „Żydzi na Łotwie„ w Rydze (Muzejs ”Ebreji Latvijā”); Muzeum Okupacji Łotwy w Rydze (Latvijas Okupācijas muzejs); Muzeum Ofiar Ludobójstwa w Wilnie (Genocido muziejus aukų); Muzeum Powstania Warszawskiego; Muzeum Stutthof w Sztutowie; Organizacja Post Bellum w Pradze; Państwowe Museum Auschwitz-Birkenau; Rumuński Instytut Kultury w Polsce; Rumuńskie Archiwum Państwowe (Arhivele Naţionale ale României), Węgierskie Stowarzyszenie Harcerskie (Magyar Cserkészszövetség).

Europejska Sieć Pamięć i Solidarność (ESPS) jest międzynarodowym przedsięwzięciem, które ma na celu badanie, dokumentowanie oraz upowszechnianie wiedzy na temat historii Europy XX wieku i sposobów jej upamiętniania ze szczególnym uwzględnieniem okresu dyktatur, wojen i społecznego sprzeciwu wobec zniewolenia. Członkami Sieci są: Niemcy, Polska, Słowacja, Węgry oraz Rumunia. Status obserwatora mają Austria, Łotwa, Czechy i Albania. Więcej: www.enrs.eu.