„Bazylisa. Świat bizantyńskich cesarzowych IV-XV wiek” – M.B. Leszka, M.J. Leszka – recenzja

Bazylisa to barwna opowieść przedstawiająca w nowatorski sposób dzieje Bizancjum z perspektywy pierwszych dam imperium. Swoją wyjątkową pozycję na dworze zawdzięczały intrygom, ale również silnemu uczuciu, jakim były obdarzane przez cesarskich małżonków.

Bazylisa. Świat bizantyńskich cesarzowych IV-XV wiek to kolejna, warta polecenia publikacja łódzkiego środowiska bizantynologów. Autorzy niniejszej książki przenoszą czytelnika w skomplikowany świat bizantyńskiej polityki, w której centrum znajdują się cesarskie małżonki. Przez pryzmat 25 biografii cesarzowych twórcy starają się przybliżyć dzieje państwa. Na pierwszy plan, poza głównymi bohaterami, wysuwa się żądza władzy, miłość, morderstwa. Dla zaszczytów wspomniane bazylissy były gotowe uczynić wszystko, nawet oślepić własnego syna. Zdziwienie może budzić pochodzenie przyszłych władczyń, umiejących dzięki swoim talentom awansować z samych nizin społecznych aż na cesarski tron tak jak m.in. Teodora, małżonka Justyniana Wielkiego. O powodzeniu potencjalnej kandydatki na cesarzową decydowały nie tylko cechy charakteru, ale przede wszystkim wygląd, co znajduje swoje potwierdzenie w źródłach.

Pozycja ta podzielona jest na dwie części. W pierwszej z nich czytelnik zostaje wprowadzony w tematykę; omówione są też kwestie odnoszące się do tego, w jaki sposób wybierano cesarską narzeczoną, jak wyglądały zaślubiny pary cesarskiej. Podana jest garść informacji o życiu codziennym cesarzowej i jej otoczenia. W drugiej części publikacji autorzy postanowili przedstawić biografię poszczególnych małżonek cesarskich. Można z nich dowiedzieć się o pochodzeniu przyszłej władczyni oraz jej wpływie na sprawy państwowe. Doskonale nakreślono portret psychologiczny bohaterek. Czytelnik w dokładny sposób może prześledzić losy cesarzowych na poszczególnych ścieżkach kariery. Historycy wyjaśniają motywy, jakimi kierowały się wspomniane bazylissy oraz przyczyny ich klęsk czy sukcesów. Zagłębiając się w lekturę, można zapoznać się nie tylko z życiem codziennym dworu cesarskiego, ale i całego społeczeństwa. Na samym końcu został umieszczony wykaz bizantyńskich bazyliss wraz z bogatą bibliografią.

Książka jest napisana w sposób przystępny, wszystkie trudne pojęcia – nieznane laikom – zostały omówione. Ukłonem w stronę mniej zorientowanego nabywcy jest pojawienie się paragrafów wprowadzających w omawianą tematykę. Zastosowanie takiego zabiegu powoduje, że jest to pozycja przeznaczona dla szerszego grona odbiorców. Czytając omawianą publikację, można odnieść wrażenie, że ma się do czynienia z historycznym kryminałem, którego centrum zainteresowania stanowią cesarzowe Bizancjum. Zauważalna jest dbałość o język wypowiedzi, styl. Dodatkowy plus stanowi ładne wydanie, natomiast liczne fotografie umieszczone przez autorów dodają publikacji uroku. Jest to pozycja obowiązkowa dla wszystkich pasjonatów historii średniowiecza, a zwłaszcza imperium bizantyńskiego.

Podsumowując: niezwykle staranne wydanie i interesująca treść powodują, że ta pozycja powinna znaleźć się w biblioteczce każdego miłośnika historii i Bizancjum.

Plus minus:

Na plus:

+ ciekawa narracja

+ interesujący temat

+ dużo ciekawostek na temat życia codziennego dworu cesarskiego oraz mieszkańców imperium

+ swobodny styl wypowiedzi

+ liczne ilustracje

+ ładne wydanie

Na minus:

- brak

Tytuł: Bazylisa. Świat bizantyńskich cesarzowych IV-XV wiek

Autor: Małgorzata B. Leszka, Mirosław J. Leszka

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2017

ISBN: 978-83-8088-327-7

Liczba stron: 432

Okładka: broszurowa ze skrzydełkami

Cena: 44,90

Ocena recenzenta: 10/10

^{Redakcja merytoryczna: Malwina Lange}

^{Korekta: Klaudia Orłowska}