„Ostatnie dni Hitlera”– M. A. Musmanno – recenzja

Adolf Hitler jest prawdopodobnie najbardziej znaną postacią XX w., lecz taką, której imię na kartach historii nie jest zapisane złotymi głoskami. Na jego temat powstało wiele publikacji, opisujących różne aspekty z życia dyktatora III Rzeszy. Jedną z nich są Ostatnie dni Hitlera, wydane nakładem Wydawnictwa Amber.

Autorem książki jest Michael A. Musmanno – amerykański prawnik, pisarz i oficer marynarki wojennej. Po zakończeniu II wojny światowej był sędzią Międzynarodowego Trybunału Wojskowego w Norymberdze. Dzięki temu zyskał sposobność do poznania wielu osób z otoczenia Adolfa Hitlera, które przesłuchiwał w ramach toczącego się procesu. Efektem tych kontaktów jest recenzowana pozycja.

Książka Ostatnie dni Hitlera ukazała się po raz pierwszy w 1950 r. jako Dziesięć dni do śmierci, a więc wówczas, kiedy pamięć o wydarzeniach wywołanych przez głównego bohatera książki była wciąż żywa, a powstałe rany nawet nie zaczęły się jeszcze zabliźniać. W Polsce poprzednie wydanie książki ukazało się w 2005 r.pod tytułem Ostatni świadkowie Hitlera.

Recenzowaną pozycję można określić jako rekonstrukcję historyczną, powstałą w oparciu o relacje naocznych świadków. Dzięki temu czytelnik uzyskuje niezwykle autentyczny obraz wydarzeń z życia Hitlera i wiernych mu nazistowskich dygnitarzy. Można dowiedzieć się, jakie nastroje panowały w bunkrze niemal do ostatnich chwil życia dyktatora. Na kartach książki pojawia się też postać bliskiej jego sercu Evy Braun. Autor nie tylko ujawnia szczegóły ostatnich chwil życia najczarniejszej postaci w dziejach ludzkości, ale także nakreśla dramat innych osób, często będących zaledwie trybikiem w nazistowskiej machinie.

W błędzie będzie jednak ten, kto spodziewa się kronikarskiej relacji godzina po godzinie, czy minuta po minucie. To subiektywna opowieść narratora, w którą wplątane są wydarzenia z przeszłości. Całość uzupełniona została zdjęciami. Książka napisana jest przystępnym językiem, ale czasami jest zbyt nużąca w treści, przez co mniej zdeterminowany czytelnik może zakończyć lekturę dość szybko.

Podsumowując, recenzowaną pozycję można z czystym sumieniem polecić miłośnikom II wojny światowej, lecz mam duże wątpliwości czy czytelnik mniej zafascynowany tym okresem, znajdzie w niej coś dla siebie. Jak pisałem wyżej, książka oparta jest na relacjach świadków, lecz nic nie stało na przeszkodzie, aby zamieścić przypisy i bibliografię, odsyłające do dalszej literatury. Książkę Musmanno zaliczyłbym bardziej do kategorii popularnonaukowej niż naukowej.

Plus minus:

Na plus:

+ podjęta tematyka

+ ilustracje

+ przystępny język

+ książka oparta na solidnych źródłach

Na minus:

- uboga szata graficzna

- nużący sposób narracji

- brak przypisów i bibliografii

- książka popularnonaukowa

Tytuł: Ostatnie dni Hitlera

Autor: Michael A. Musmanno

Wydawca: Wydawnictwo Amber

Rok wydania: 2018

ISBN: 978-83-241-6551-3

Liczba stron: 320

Okładka: miękka

Cena: 42,80 zł

Ocena recenzenta: 7/10

^{Redakcja merytoryczna: Marcin Tunak}

^{Korekta językowa: Patrycja Grempka}