„Wolność i spluwa. Podróż przez uzbrojoną Amerykę” – D. Baum – recenzja

Co sprawia, że jedni broń kochają, a drudzy jej nienawidzą? Jakie są cechy prawdziwego miłośnika broni palnej i dlaczego ona tak fascynuje? Czy w ogóle istnieje coś takiego jak „zdrowa fascynacja bronią„? Odpowiedzi na te pytania poszukuje Dan Baum podczas swojej ”podróży przez uzbrojoną Amerykę”.

Reporterski talent Dana Bauma zachwycił mnie już podczas lektury Dziewięciu twarzy Nowego Orleanu1. Również i tym razem autor oddaje głos spotykanym podczas podróży personom. Jednocześnie on sam pozostaje głównym bohaterem książki. Zafascynowany bronią od najmłodszych lat w pewnym momencie decyduje się na przeprowadzenie psychologicznego eksperymentu. Postanawia skorzystać z obowiązującego prawa open carry2 i z rewolwerem na biodrze wkracza do kilku pobliskich supermarketów. Paradując między regałami, w każdej chwili spodziewa się interwencji ochroniarza, a co za tym idzie – obezwładnienia i wyprowadzenia ze sklepu. O dziwo, nic takiego nie ma miejsca, a inni klienci w ogóle nie zwracają uwagi na uzbrojonego mężczyznę…

Zaintrygowany rezultatami postanawia zdobyć pozwolenie na broń ukrytą, a niebawem wsiada za kółko i wyrusza w „podróż po uzbrojonej Ameryce” (warto w tym miejscu przytoczyć tytuł oryginalny – Gun Guys: A Road Trip). Wszystko to w celu „rozgryzienia” innych pasjonatów broni i znalezienia odpowiedzi na pytanie, co właściwie jest w niej takiego pociągającego? Dlaczego w Ameryce jest niemal tyle samo zwolenników broni, co jej zagorzałych przeciwników? Czy w tak bardzo zróżnicowanym i podzielonym w kwestii dostępu do broni palnej społeczeństwie da się w ogóle znaleźć jakiś złoty środek zadowalający każdą ze stron? Czy ograniczenie dostępu wpłynie na spadek liczby przestępstw popełnianych z bronią palną? Wyciągnięte wnioski mogą być zaskakujące.

Książka jest bardzo osobistym zapisem podróży, przesyconym przeżyciami i przemyśleniami autora. Jednocześnie niewątpliwą zaletę stanowi jego obiektywne podejście do tematu. Będąc pasjonatem broni, wcale nie forsuje swojego do niej zamiłowania. Niejednokrotnie zresztą na bazie zdobywanych doświadczeń zniechęca się do dalszej podróży i (o dziwo!) do noszenia broni w ogóle. Stara się przedstawić punkt widzenia każdej ze stron, począwszy od kolekcjonerów i handlarzy, poprzez myśliwych czy pracowników branży filmowej, skończywszy na „nawróconych„ przestępcach. Pozwolę sobie w tym miejscu przytoczyć słowa żony autora: ”Każdy, kogo spotykamy, dosłownie każdy, ma jakąś historię o broni […] I broń odgrywa rolę w najważniejszym momencie ich życia”3. Zresztą na kartach Wolności i spluwy poruszono tak wiele kwestii poświęconych broni palnej i jej pasjonatom, że nie sposób ich tutaj wszystkich przytoczyć. Na pierwszy plan poniekąd wybijają się zagadnienia polityczne i prawne: wszelkiego rodzaju regulacje z niejasną Drugą Poprawką4 na czele. Nie zabraknie jednak wątków kulturowych, a i temat branży filmowej zasłużył na pokaźnych rozmiarów rozdział. Pasjonaci broni nie będą narzekać na brak opisów jej poszczególnych elementów czy modelów.

Samo wydanie stoi na wysokim poziomie, do którego zresztą przyzwyczaiło czytelników Wydawnictwo Czarne. Twarda oprawa, okładka stylistyką nawiązująca do serii wydawniczej, perfekcyjna redakcja i korekta. Cieszę się, że treść postanowiono uzupełnić o przypisy wyjaśniające być może wątpliwe dla rodzimego odbiorcy kwestie.

Wolność i spluwa. Podróż przez uzbrojoną Ameryką to naprawdę fascynująca wyprawa w głąb mentalności amerykańskiego społeczeństwa. Jednocześnie przypomina o tym, o czym wielu ludzi zdaje się w dzisiejszych czasach zapominać – że wolność to możliwość wyboru. „Nie lubisz broni? To jej sobie nie kupuj”5.

Plus minus:

Na plus:

+ obiektywne podejście do tematu

+ relacje z pierwszej ręki

+ przedstawienie kwestii społecznych, politycznych, kulturowych

+ rzetelność: bazowanie na dokumentach prawnych i danych statystycznych

+ przypisy wydawcy z myślą o polskim czytelniku

+ wysoka jakość redakcji i korekty

Na minus:

- brak

Tytuł: Wolność i spluwa. Podróż przez uzbrojoną Amerykę

Tytuł oryginalny: Gun Guys: A Road Trip

Autor: Dan Baum

Tłumaczenie (z j. angielskiego): Rafał Lisowski

Wydawca: Czarne

Rok wydania: 2018

ISBN: 978-83-8049-631-6

Liczba stron: 432

Okładka: twarda

Cena: 49,99 zł

Ocena recenzenta: 9/10

^{Redakcja merytoryczna: Marcin Petrynko}

^{Korekta: Edyta Chrzanowska}

1. Recenzja dostępna pod adresem: https://historia.org.pl/2017/06/15/dziewiec-twarzy-nowego-orleanu-d-baum-recenzja. [↩]
2. Praktyka noszenia pistoletu w widocznej kaburze. [↩]
3. D. Baum, Wolność i spluwa. Podróż przez uzbrojoną Amerykę, Wołowiec 2018, s. 265. [↩]
4. Treść Drugiej Poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych brzmi następująco: „Dobrze zorganizowana milicja, będąca niezbędną dla bezpieczeństwa wolnego państwa, prawo osób do posiadania i noszenia broni, nie ulegnie naruszeniu”. [↩]
5. D. Baum, art. cyt., s. 355. [↩]