Jedzie pociąg z daleka, czyli o najzuchwalszym napadzie na pociąg w historii Dzikiego Zachodu - część I

Myśląc o Dzikim Zachodzie, w wyobraźni rysują się obrazy otwartych przestrzeni, Indian, stróżów prawa i kowbojów. Elementem szczególnie kojarzącym się z tym okresem dziejów Ameryki są bandyci napadający na banki, gangi terroryzujące stany od Meksyku po Kanadę. Jednym z najbardziej zuchwałych i skutecznych grup była Dzika Banda Butcha Cassidy’ego. W pewną czerwcową noc 1899 r. przeprowadziła ona spektakularną akcję na prerii Wyoming…

Dzika Banda w 1900 r. W rzędzie siedzą (od lewej): Sundance Kid, Ben Kilpatrick, Butch Cassidy. Stoją (od lewej): Will Caver i Harvey Logan. Źródło: Wikimedia Commons.

Przygotowania

Wiosną 1899 r. do odosobnionej doliny Brown’s Park w północno-zachodnim Kolorado przybyło trzech mężczyzn należących do gangu Currie. Z Kansas City przybył Harvey „Kid Curry„ Logan, George ”Flat Nose” Currie dotarł z Arizony, a Harry Alonzo Longabaugh, czyli Sundance Kid, stawił się z Wyoming. Wszyscy byli już znani z licznych przestępstw, napadów i kradzieży, ale największą sławę przynieść im miało członkostwo w Dzikiej Bandzie1, która stać się miała najskuteczniejszym gangiem rabusiów pociągów w Ameryce. Narada dotycząca dalszej kariery przestępczej przeniosła się wkrótce do odległego o kilkadziesiąt mil na północ miasteczka Rock Springs, Wyoming. Tam też do tej trójki dołączył jeden z najsłynniejszych przestępców Dzikiego Zachodu – Robert Leroy Parker, znany bardziej jako Butch Cassidy. Tak się narodziła Dzika Banda.

Planowany napad miał się odbyć bez udziału Butcha2, który miał jedynie opracować plan ucieczki oraz zdobyć wiedzę o pociągu, który warto obrabować. Do 24 maja wszystko zostało przygotowane: pozyskano konie, amunicję, materiały wybuchowe oraz wybrano członków gangu mających dokonać napadu. Tydzień później zakupiono latarnię sygnałową używaną przez linie kolejowe Union Pacific. Bandyci musieli więc tylko czekać.

Co ciekawe, nie ma pewności, czy było ich tylko trzech, czy też sześciu. Zeznania świadków nie są w tej kwestii spójne, a chociaż początkowo ścigano sześciu przestępców, to władze kolei szybko uznały, iż musiało ich być tylko trzech3. Mieli to być Currie, Logan i Sundance Kid. Rysopisy dotyczące większej liczby bandytów nie pozwalają jednoznacznie określić ich tożsamości. Najpewniejsi wydają się: Harvey Rey, Bill Moore oraz Will Carver.

W obu przypadkach pewny jest jednak udział członków gangu Currie, którzy na moście nad przełęczą przyczepili dynamit jako zabezpieczenie, na wypadek gdyby pociąg zignorował znaki świetlne. Po przygotowaniu miejsca napadu oraz pomalowaniu twarzy na czarno i zamaskowaniu ich dodatkowo serwetkami skradzionymi z restauracji Harvey House, bandytom pozostało oczekiwanie.

Fragment mapy miast i sieci kolejowej w Wyoming w 1895 r. Źródło: Wikimedia Commons.

Nieoczekiwany przystanek

Niebo nad miasteczkiem Wilcox w stanie Wyoming było czarne, a gęste chmury przesłaniały gwiazdy i księżyc, gdy inżynier William Jones otworzył przepustnicę. Overland Flyer4 ruszył ze stacji w mrok i deszcz. Był 2 czerwca 1899 r., krótko po godzinie 2 rano5. Następny przystanek pociągu znajdował się w oddalonym o kilkanaście mil na zachód miasteczku Aurora. Jednak wkrótce po opuszczeniu Wilcox, po przejechaniu półtorej mili, niedaleko słupka milowego 609, Jones zauważył światło ostrzegawcze. Znający tę trasę maszynista wiedział o moście kolejowym nad przełęczą, był więc przekonany, że sygnały te ostrzegają o uszkodzeniu konstrukcji przez deszcz6. Nie mógł wiedzieć, że za chwilę będzie świadkiem napadu, który przejdzie do legendy Dzikiego Zachodu…

Piętnaście minut po godzinie 2 nad ranem Jones powoli zatrzymał pociąg niedaleko przełęczy, podczas gdy inny z członków załogi popędził na jego koniec, by ostrzec drugi skład jadący za nimi7. Ledwo zdążył wyjrzeć przez okno, gdy do lokomotywy wskoczył Sundance Kid, który używając „najpaskudniejszego i najbardziej plugawego języka”8, nakazał Jonesowi i palaczowi Walshowi (lub Dietrickowi) zejść na ziemię. Jego kompan, zapewne Rey, ostrzegł ich, że dynamitu wystarczy do wysadzenia całego pociągu. Kilka osób z obsługi wyszło na zewnątrz, zaciekawionych nieoczekiwanym postojem. Szybko jednak bandyci wzięli ich na muszki i nakazali ciszę. Siedzący w środku wagonu pocztowego William Bruce, Len Dietrich i Robert Lawson odmówili wyjścia na zewnątrz i zgasili światła. Na pewno byli przestraszeni, ale zapewne również zdziwieni, ponieważ bandyci wołali Shermana, a człowieka o takim nazwisku nie było w żadnym z wagonów9. Nie powiodła się próba wyłamania drzwi, a ostrzelanie wagonu nie zmusiło pocztowców do wyjścia. Po kilkunastu minutach przestępcy zdecydowali się więc na użycie dynamitu. Eksplozja rozerwała drzwi na pół, a huk poniósł się echem po pustkowiu. Zamieszanie wykorzystał konduktor William Storey, który uciekł spod muszki Carvera i popędził w stronę Wilcox10.

Kiedy dym się rozwiał, Sundance Kid wsadził lufę swojego colta w wyrwę i oddał kilka strzałów, a Logan ostentacyjnie głośno nakazał podłożenie ładunku pod wagon i wysadzenie go w powietrze. Groźba okazała się skuteczna i pocztowcy opuścili wagon z rękoma w górze.

Logan tymczasem dostrzegł zniknięcie konduktora i, wściekając się na Carvera, postanowił wyładować swoją złość na pocztowcach – oznajmił Reyowi, że ich zastrzeli. Ten jednak wyperswadował mu to, a Carver uspokoił jego niedoszłe ofiary (które nie słyszały tej rozmowy), zapewniając, że „są równie bezpieczni jak w Cheyenne”11. W tym momencie wszyscy ujrzeli zbliżające się światło reflektora. Nadjeżdżała druga sekcja pociągu.

cdn.

Bibliografia

Publikacje:

1. Chisum E., The Wilcox Train Robbery – Newspapers and Instant Mythmaking, „Annals of Wyoming” 1983, t. 55, nr 1, s. 22–31.
2. Ernst D., The Wilcox Train Robbery, „Wild West” 1999, t. 12, nr 1, s. 34–41.
3. Pinkerton W., Train Robberies, Train Robbers and the „Holdup Men”, Annual Convention. International Association Chiefs of Police. Jamestown, 1907.

Artykuły prasowe:

1. The Trial Commenced, „Wyoming Tribune”, 05.1900.

Źródła internetowe:

1. Albany County Train Robberies, „Waymarking” [brak daty publikacji], http://www.waymarking.com/gallery/image.aspx?f=1&guid=2871c3ae-cb66-490f-89fa-e9d82e4f334d&gid=3 (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).
2. Andrews E., 6 Daring Train Robberies, „history.com” z 21 października 2013 r., https://www.history.com/news/history-lists/6-daring-train-robberies (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).
3. Blewer M., Butch Cassidy in Wyoming, „WyoHistory.org” z 8 listopada 2014 r., https://www.wyohistory.org/encyclopedia/butch-cassidy-wyoming (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).
4. Butch Cassidy and the Sundance Kid Rob a Train, 1899, „EyeWitness to History” z 1999 r., http://www.eyewitnesstohistory.com/cassidy.htm (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).
5. Cooper S., 118 Years Ago Butch Cassidy Invented Train Robbery in Wyoming, „kingfm.com” z 2 czerwca 2017 r., http://kingfm.com/118-years-ago-butch-cassidy-invented-train-robbery-in-wyoming/ (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).
6. Garcia V., The Wilcox Train Robbery – as it happened, „com” [brak daty publikacji], http://centralcal.com/wilcox.htm (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).
7. „Legends of America”, https://www.legendsofamerica.com.
8. Letourneau S., The Biggest Train Robbery Ever in Wyoming History, „106.3 Cowboy Country” z 7 czerwca 2017 r., http://1063cowboycountry.com/the-biggest-train-robbery-ever-in-wyoming-history/ (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).
9. McEwen H., The seven greatest real-life heists of all time, „The Telegraph” z 23 marca 2017 r., https://www.telegraph.co.uk/films/going-in-style/seven-greatest-real-life-heists/ (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).
10. „Natrona Star Tribune” z 8 czerwca 1899 r., [transkrypcja Richard Ramos], http://genealogytrails.com/wyo/natrona/news_trainrobbery.html (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).
11. Rizzo T., „Daring and Dynamite” – The Wilcox Train Robbery, „tomrizzo.com” z 2 czerwca 2017 r., https://tomrizzo.com/daring-dynamite/ (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).
12. Saar M., Wild Wilcox Robbery, „True West” z 2 czerwca 2015 r., https://truewestmagazine.com/wild-wilcox-robbery/ (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).
13. Train Robberies: Wilcox Train Robbery 1899, „BlueMarbleXpress”, [brak daty publikacji], http://www.bluemarblexpress.com/wilcox-train-robbery.html (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).
14. Weiser K., Butch Casidy & the Wild Bunch, „Legends of America” z czerwca 2017 r., https://www.legendsofamerica.com/butch-cassidy/3/ (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).
15. „Wyoming Tales and Trails”, http://www.wyomingtalesandtrails.com/index.html (dostęp 30 kwietnia 2018 r.).

^{Redakcja merytoryczna: Adrianna Szczepaniak}

^{Korekta: Edyta Chrzanowska}

1. Warto zaznaczyć, iż była to już druga Dzika Banda na zachodzie USA. Pierwszą był gang Doolin-Dalton, aktywny w latach 1892–1895 na Terytorium Indiańskim. Z Dziką Bandą Cassidy’ego łączono niemal dwieście osób, chociaż w akcjach brało udział tylko kilku członków gangu. [↩]
2. A jeśli brał, to szybko uciekł z miejsca zdarzenia. [↩]
3. A jeśli brał, to szybko uciekł z miejsca zdarzenia. [↩]
4. Nazwa pociągu kursującego od 1887 r. pomiędzy Chicago a San Francisco. [↩]
5. Według innych źródeł była to godzina 1 lub 3. [↩]
6. Nie jest do końca pewne, czy istotnie padał wtedy deszcz, ale jest to prawdopodobne z uwagi na ostrożność okazywaną przez Jonesa. [↩]
7. Zdaje się, że bandyci nie wiedzieli o decyzji Union Pacific, która, z uwagi na duże zainteresowanie, postanowiła „wypuszczać” nocne pociągi dwójkami. [↩]
8. V. Garcia, The Wilcox Train Robbery – as it happened, „centralcal.com” [brak daty publikacji], http://centralcal.com/wilcox.htm (dostęp 30 kwietnia 2018 r.). [↩]
9. Nazwisko to podsunął bandytom Jones. [↩]
10. Nazwisko to podsunął bandytom Jones. [↩]
11. „Laramie Daily Boomerang” z 6 czerwca 1899 r., cyt. za: V. Garcia, The Wilcox Train Robbery – as it happened, „centralcal.com” [brak daty publikacji], http://centralcal.com/wilcox.htm (dostęp 30 kwietnia 2018 r.). [↩]