„Wyniosłe wieże. Al-Kaida i atak na Amerykę” – L. Wright – recenzja

Wydarzenia z 11 września 2001 r. wpłynęły zarówno na politykę Stanów Zjednoczonych, jak i sposób, w jaki postrzegani są nie tylko islamiści, ale także zwykli muzułmanie. Lawrence Wright w Wyniosłych wieżach zdecydował się pokazać, jak ciąg wydarzeń doprowadził do zamachów terrorystycznych w Nowym Jorku.

Przede wszystkim nie można dać się zwieść tytułowi książki. Wyniosłe wieże. Al-Kaida i atak na Amerykę może wskazywać na okrojenie treści do tego konkretnego wydarzenia. Jest to jednak mylne wrażenie. Już sam opis powieści sugeruje, że ma się do czynienia ze znacznie szerszą perspektywą. Opowieść Wrighta sięga lat 50. XX w. i życia Egipcjanina Sajjida Kutba, którego uważa się za jednego z pierwszych ideologów islamskiego fundamentalizmu. Już w tym miejscu autor kreśli tło następujących po sobie zdarzeń. Czytelnik ma tym samym szansę na zrozumienie motywów, którymi kierowały się postaci opisane w książce.

Powieść może być bardzo dobrą lekturą jeszcze z jednego powodu. Wielokrotnie mówi się o walce islamistów ze światem stworzonym przez Zachód. Już w pierwszych rozdziałach Wright tłumaczy, co muzułmanie rozumieją przez określenie „zachodniego świata”. Opisuje, jakie mechanizmy i zjawiska są dla nich niezrozumiałe, i dlaczego sądzą, że ich religia, która może także regulować funkcjonowanie państwa, jest dobrym rozwiązaniem.

Co ważne, nie można mieć żadnych zarzutów do pracy, jaką autor wykonał przed pisaniem. Wright z dużą dokładnością kreśli tło polityczne, społeczne i gospodarcze nie tylko krajów, w których rozwijał się islamski fundamentalizm, ale również Stanów Zjednoczonych. Tym samym dociera do wspomnianego Zachodu, którego książka dotyczy. Wszystko tłumaczy w taki sposób, że z lekturą nie powinny mieć trudności osoby nawet słabiej zorientowane w tematyce książki.

Wszyscy, którzy będą chcieli uzupełnić albo dodatkowo pogłębić wiedzę, zyskają taką możliwość. Oprócz 20 rozdziałów, w których Wright chronologicznie przedstawia główną historię, w książce znajdują się również rozbudowane przypisy, spis ważniejszych postaci z wyjaśnieniem kto jest kim, a także bibliografia. W czasie samej lektury najprzydatniejszy może się okazać ten drugi dodatek. Jeżeli czytelnik nie będzie w stanie skojarzyć jednej z osób, nie będzie musiał szukać jej na przeczytanych już stronach.

Mimo licznych zalet, książka ma dwa drobne mankamenty, które mogą uniemożliwić czytanie albo też irytować w trakcie lektury. Pierwszą, raczej oczywistą wadą, jest to, że książka wymaga skupienia. Jeżeli ktoś szuka dzieła do czytania w komunikacji miejskiej, to Wyniosłe wieże raczej nie będą dobrym wyborem. Drugą wadą jest momentami przesadna skrupulatność. Widać to przy opisywaniu wydarzeń z 11 września 2001 r. Nie każdy jednak musi mieć takie samo odczucie.

Autor przedstawia w książce przede wszystkim spojrzenie islamskiej strony. Szuka i stara się zrozumieć motywy jej działania. Jednocześnie zachowuje racjonalność, wyraźnie odróżnia muzułmanów od islamistów. Lektura jest na pewno warta uwagi ze względu na dokładność w kreśleniu historii oraz nieprzeciętną wiedzę Lawrence’a Wrighta.

Plus minus:

Na plus:

+ dogłębny research autora

+ świetnie kreślone realia poszczególnych czasów i ich tło: gospodarcze, społeczne, polityczne

+ książka dobra nawet dla osób, które nie mają rozbudowanej wiedzy nt. historii Bliskiego Wschodu

+ możliwość spojrzenia na zachodnią cywilizację z „drugiej strony”

Na minus:

- momentami przesadna skrupulatność

- lektura wymagająca skupienia

Tytuł: Wyniosłe wieże. Al-Kaida i atak na Amerykę

Tytuł oryginalny: The Looming Tower: Al-Qaeda and the Road to 9/11

Autor: Lawrence Wright

Tłumaczenie (z jęz. angielskiego): Agnieszka Wilga (Lakatos)

Wydawca: Wydawnictwo Czarne

Rok wydania: 2018

ISBN: 978-83-8049-671-2

Liczba stron: 640

Okładka: twarda

Cena: 64,90 zł

Ocena recenzenta: 8/10

^{Redakcja merytoryczna: Adrianna Szczepaniak}

^{Korekta: Agata Polte}