„Piłsudski, Dmowski i niepodległość. Osobno, ale razem” – T.A. Kisielewski – recenzja

W 2018 r. przypada 100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości. Z tego powodu na rynku wydawniczym pojawiło się dużo pozycji poruszających tę tematykę. Jedną z nich jest praca autorstwa T.A. Kisielewskiego, która w ciekawy sposób przybliża budowę niepodległej Polski.

Nakładem Domu Wydawniczego Rebis ukazała się najnowsza praca autorstwa Tadeusza Kisielewskiego pt. Piłsudski, Dmowski i niepodległość. Osobno, ale razem, która wpisuje się w nurt publikacji poświęconych 100-leciu odzyskania przez Polskę niepodległości.

Praca składa się z 34 rozdziałów, w których poruszono takie zagadnienia jak: traktaty brzeskie, akt 5 listopada, walki o granice, kwestię Litwy i Wileńszczyzny czy też stanowisko państw ententy w sprawie polskiej. Dużo miejsca poświęcono wysuwanym przez Dmowskiego oraz Piłsudskiego koncepcjom: federacyjnej oraz inkorporacyjnej. W sposób dość szczegółowy omówiono także sylwetki obu tych postaci będących przecież głównymi twórcami niepodległej II RP.

Autor zajął się również zagadnieniami dotyczącymi ustalenia przebiegu granicy wschodniej, w których przedstawił najważniejsze aspekty związane ze stanowiskiem mocarstw zachodnich w tej sprawie. Starał się też uporządkowywać wiedzę dotyczącą danej kwestii. W  tym celu pokrótce omówił najistotniejsze misje międzysojusznicze (m.in. Josepha Noulensa, Jules’a Cambona czy też Louisa Bothy) podejmowane w celu uzgodnienia ostatecznego porozumienia. Przytaczał opinie wyrażane przez ówczesnych polityków, mających decydujący wpływ na przebieg granic, a także dalsze losy państwa polskiego. Mowa tutaj m.in. o takich postaciach jak: brytyjski premier David Lloyd George czy prezydent USA Thomas Woodrow Wilson.

Ogromną zaletą recenzowanej pracy jest fakt, iż autor ani razu nie opowiedział się za żadną ze stron i ukazał zarówno plany Dmowskiego, jak i Piłsudskiego w sposób całościowy. Omówił bowiem tak samo ich wady jak i zalety, pozwalając czytelnikowi samemu wysnuć własne wnioski na dany temat. Dużym atutem jest też pokazanie zależności  między ówczesną sytuacją polityczną a kolejnymi krokami mającymi na celu odzyskanie utraconego państwa.

Na uwagę zasługuje również szata graficzna książki, a szczególnie okładka. Prezentuje ona tytułowych bohaterów w otoczeniu swoich współpracowników. Warto przy tym wspomnieć o fotografiach umieszczonych w recenzowanej pozycji. Choć są one w tonacji czarno-białej, ich jakość jest dobra. Przedstawiają m.in. Józefa Piłsudskiego z Bolesławem Wieniawą-Długoszowskim, defiladę powstańczego 1. Pułku Ułanów Wielkopolskich ze stycznia 1919 r. czy też „Wielką czwórkę” podczas konferencji w Wersalu z maja 1919 r.

Niewątpliwym walorem pracy są umieszczone w niej cytowane źródła. Autor przywołał wiele fragmentów dokumentów, rozkazów, zawartych układów, a także artykułów ukazujących się wówczas m.in. w „Czasie„, „Ilustrowanym Kuryerze Codziennym„ czy też ”Gazecie Warszawskiej”.

Piłsudski, Dmowski i niepodległość… jest pracą godną polecenia dla wszystkich, którzy pragną lepiej poznać lub usystematyzować wiedzę posiadaną na temat walki Polaków o odzyskanie niepodległości. Autor bowiem w przystępny sposób ukazał poszczególne etapy zmagań oraz powstające wówczas koncepcje dalszych działań.

Plus minus:

Na plus:

+ ciekawie ukazana tematyka

+ lekki sposób narracji

+ załączone mapy i fotografie

+ przyciągająca oko szata graficzna

Na minus:

- brak

Tytuł: Piłsudski, Dmowski i niepodległość. Osobno, ale razem

Autor: Tadeusz A. Kisielewski

Wydawca: Dom Wydawniczy REBIS

Rok wydania: 2018

ISBN: 978-83-8063-312-5

Liczba stron: 302

Oprawa: całopapierowa z obwolutą

Cena: 44,90 zł

Ocena recenzenta: 7,5/10

^{Redakcja merytoryczna: Malwina Lange}

^{Korekta: Agata Polte}