Pożyczki na przestrzeni dziejów - jak ludzie pożyczali pieniądze i towary

Historia pożyczania jest tak stara, jak świat. Ludzie od zawsze pożyczali sobie różnego rodzaju dobra: zwierzęta, przedmioty, kruszce, ale też pieniądze.

Początki pożyczania – jak to wyglądało wieki temu?

Rękopis z XIV wieku przedstawiający włoskich bankierów

Pożyczanie od zawsze było całkowicie naturalną praktyką wynikającą z nierówności społeczeństwa. Bez względu na czasy, zawsze jedni mieli więcej, a inni mniej, a człowiek w naturalny dla siebie sposób dążył do tego, żeby poprawić swoją sytuację i to właśnie skłaniało go do pożyczania. Z pożyczaniem mamy do czynienia od zarania dziejów, a ludzie od zawsze zdawali sobie sprawę, że pożyczanie powinno się wiązać z jakimś wynagrodzeniem.

Początkowo, kiedy nie istniały jeszcze pieniądze, udzielano kredytów towarowych. Ludzie pożyczali sobie wzajemnie różne przedmioty, a pożyczający oddawali po prostu więcej, towaru niż pożyczyli. Kiedy starożytny człowiek pożyczał innemu owcę, oczekiwał jej zwrotu wraz z małą owieczką, natomiast pożyczając zboże, chciał otrzymać też część plonów, które wydadzą ziarna. Wysokość wynagrodzenia za pożyczkę była ustalana przez obie strony transakcji i oczywiście od samego początku negocjowano ze sobą stawki i wszystkie warunki udzielenia pożyczki.

Ciekawostką jest, że dłużnicy, którzy nie spłacali swoich pożyczek, musieli zostać niewolnikami i pracować na rzecz wierzycieli tak długo, aż uregulowali swoje długi. Czas takiego niewolnictwa zależał od wysokości niespłaconej pożyczki, a jeśli dłużnik odmówił pracy lub wykonywał ją niewłaściwie, to mógł zostać wygnany, a nawet zabity. Oddanie długo było kwestią honoru, a odstępstwa od tego obowiązku traktowano bardzo poważnie.

Pożyczki w kruszcach i pieniądzach

W starożytności, kiedy na świecie pojawiły się już monety i banknoty, przestano udzielać wyłącznie pożyczek towarowych i zaczęto udzielać też pożyczek pieniężnych. Biedniejsi przedstawiciele społeczeństwa zaciągali pożyczki u bogatszych i zobowiązywali się do spłacenia tych kredytów w konkretnym terminie i z nawiązką, która stanowiła wynagrodzenie dla dobrotliwego wierzyciela. W tym samym czasie popularne były też kredyty udzielane w kruszcach, między innymi w srebrze i złocie, ale też w kamieniach szlachetnych. Udzielaniem pożyczek zajmowali się nie tylko arystokraci, ale też banki i oczywiście lichwiarze. Do czasów Cesarstwa Rzymskiego rozwój bankowości był bardzo intensywny, ale zahamowało go nieubłagane średniowiecze.

Średniowieczna stagnacja i późniejsze odbicie bankowości

Wpływ na zahamowanie rozwoju bankowości miała przede wszystkim religia chrześcijańska, która w swojej doktrynie sprzeciwiała się pożyczaniu pieniędzy oraz różnego rodzaju towarów. Swoiste odrodzenie pożyczek miało miejsce dopiero w XII wieku, a przyczyniły się do tego wyprawy krzyżowe. W Europie pierwsze banki zakładano dopiero w XIII wieku, a dużą rolę w rozwoju europejskiej bankowości odegrała Holandia, a przede wszystkim bank w Amsterdamie, który jako pierwszy pożyczał pieniądze innym krajom chcącym załatać swoje budżetowe deficyty. Dzisiejsza bankowość nie istniałaby też zapewne, gdyby nie angielskie banki, które miały ogromny wkład w rozwój finansów zarówno w Europie, jak i na całym świecie.

Pożyczanie w XX wieku

Rozwój bankowości, jaką znamy dzisiaj, rozpoczął się w zasadzie w pierwszej połowie XX wieku, kiedy to świat był targany wojenną zawieruchą. Problemy w sferze finansowej odczuli wtedy wszyscy, od przedsiębiorców po najbiedniejsze klasy społeczne i koniecznym stało się uregulowanie działalności banków oraz określenie sztywnych warunków udzielania kredytów i zabezpieczania depozytów. To właśnie wtedy stworzono instytucje bankowe o międzynarodowym zasięgu oraz powołano organy kontrolne i emisyjne czuwające nad kwestiami związanymi z pożyczaniem i bogaceniem się.

Pożyczanie pieniędzy dzisiaj

Dzisiaj każdy z nas wie, czym są kredyty lub szybkie pożyczki i w dużej mierze też żyjemy na kredyt, dlatego że pożyczanie pieniędzy stało się łatwiejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Co prawda przez cały czas pożyczamy sobie różne dobra, ale ma to miejsce przede wszystkim z naszych małych społecznościach – w gronie rodziny lub znajomych, natomiast pieniądze pożyczamy z reguły z banków i od firm pożyczkowych.

Więcej o tym jak działają pożyczki obecnie przeczytasz na:
https://jakwylaczyccookie.pl/2021/05/14/pozyczki-na-dowod-podstawowe-zasady-i-wnioskowanie/

^{Artykuł powstał we współpracy z centrumpozyczek360.pl}